Türkiye'de Halk Sağlığı Uzmanlık Tezlerinin Bibliyometrik Analizi ve Yayın Durumu

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 1, 40 - 47, 28.03.2025

Hande Bahadır , Duygu Lüleci

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, halk sağlığı uzmanlarının hangi alanlarda tıpta uzmanlık tezi yaptıklarını belirlemek ve tezlerin ulusal ve uluslararası dergilerde makaleye dönüşme durumunu incelemektir.Gereç ve Yöntem: Halk Sağlığı Anabilim Dallarında 2022 yılı sonuna kadar yapılan tıpta uzmanlık tezlerinin bibliyometrik analizi ve yayın durumlarının incelendiği çalışma için Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanları kullanılmıştır. Bulgular: Tezlerin yaklaşık %40'ı iş sağlığı, bulaşıcı olmayan hastalıklar-engellilik-kanser ve çocuk-ergen sağlığı olmak üzere üç ana konu etrafında toplanmıştır. Tezlerin %60'ından fazlası kesitsel çalışma olarak planlanmıştır. Tezlerin %29,2'si yayınlanmış olup, bu oran proje desteği alan çalışmalarda %47,3'e; laboratuvar bulguları kullanılarak yapılan çalışmalarda %41,6'ya; muayene bulguları verileri kullanılarak yapılan çalışmalarda %36,1'e; radyolojik görüntüleme verileri kullanılarak yapılan çalışmalarda ise %33,3'e yükselmektedir. Yayımlanan tezlerin %30'undan azı SCI, SCI-E, Scopus grubu dergilerde yayımlanmıştır. Sonuç: Halk sağlığı tezlerinin yayınlanma oranı yıllar içinde artış eğilimi gösterse de, nispeten düşük kalmaya devam etmektedir. Uzmanlık tezlerinin yayınlanmasını teşvik etmek için çözümler geliştirilmelidir. Tez çalışmalarının yoğun bir zaman dilimi yerine eğitim süresine yayılması ve bilimsel araştırmalar için üniversitelerden alınan mali desteğin artırılması, veri toplama yöntemleri ve erişim açısından çalışmaları geliştirebilir.

Anahtar Kelimeler

Halk Sağlığı, Yayınlar, Akademik Tezler

Bibliometric Analysis and Publication Status of Public Health Specialization Theses in Turkey

Öz

Objective: The purpose of this study is to determine in which fields of public health specialists conduct medical specialty thesis and to examine the status of theses turned into articles in national and international journals. Materials and Methods: Databases of National Thesis Center of the Council of Higher Education was used for the study examining the bibliometric analysis and publication status of medical specialty theses conducted in Public Health Departments until the end of 2022. Results: Approximately 40% of the theses were centered around three main topics, namely occupational health, non-communicable diseases-disability-cancer, and child-adolescent health. More than 60% of theses were planned as cross-sectional study. 29.2% of the theses have been published, and this rate increases to 47.3% in studies receiving project support; 41.6% in studies conducted using laboratory findings; 36.1% in studies using examination findings data; and 33.3% in studies using radiological imaging data. Less than 30% of the published theses were published in SCI, SCI-E, Scopus group journals. Conclusion: While the rate of publication for public health theses has demonstrated an upward trend over the years, it remains relatively low. Solutions should be devised to foster the publication of specialty theses. Spreading thesis studies across the duration of education, as opposed to a condensed timeframe, and augmenting financial support from universities for scientific research can enhance studies in terms of data collection methods and outreach.

Anahtar Kelimeler

Public Health, Publications, Academic Dissertations.

Kaynakça

• Baysan C, Yapar D, Tokgöz MA, Yapar A, Kul Baysan E, Tolunay T. (2021). Bibliometric analysis of orthopedic theses in Turkey. Jt Dis Relat Surg, 32(3):752-758.
• Çökmüş, C. (2010). Bilimsel Araştırmanın Yayına Dönüştürülmesi: Sorunlar ve Öneriler. Erişim adresi: https://etkinlik.ulakbim.gov.tr/event/49/attachments/257/903/ccokmus.pdf, erişim tarihi: 15.03.2024
• Erim BR, Petekkaya S. (2020). Türkiye’de psikiyatri alanında 1981-2018 yılları arasında yapılmış uzmanlık tezlerinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 31(1):20.
• Güç Z. (2020). Anesteziyoloji ve reanimasyon alanında 1970- 2016 yılları arasında üniversitelerden yapılan tez çalışmalarının; çalışma alanları, yayınlanma oranları ve kanıt düzeylerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi (Tıpta Uzmanlık Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi. 2020.
• Kardeş S. (2019). Publication rate of specialization in medicine theses in medical ecology and hydroclimatology in Turkey: a cross sectional study. Journal of Istanbul Faculty of Medicine, 82(1): 62-68.
• Kılıç B, Şahan C, Bahadır H. (2014). Türkiye’de Halk Sağlığı Uzmanları İçin İnsangücü Planlaması (2013-2023). Elektronik Kitap, HASUDER Yayın No:2014-1, ISBN:978-975-97836-8-6, Ankara, 2014
• Özgen Ü, Eğri M, Aktaş M. (2011). Publication pattern of Turkish medical theses: analysis of 22.625 medical theses completed in years 1980-2005. Türkiye Klinikleri J Med Sci, 31:1122-31.
• Resmi Gazete. (2022) Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği, 03.09.2022 Resmî Gazete Sayısı: 31942 Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=39700&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, erişim tarihi: 01.04.2024
• TUKMOS, (2016). Halk Sağliği Çekirdek Müfredati. Erişim adresi: https://halksagligiyeterlik.org/wp-content/uploads/2019/11/halk_sagligi_30.09.2016-Revize-tukmos.docx). erişim tarihi: 04.04.2024
• Uzun SU, Baysan C, Bekar T. (2021). Türkiye’de Son 11 Yılda Halk Sağlığı Alanında Yapılmış Tıpta Uzmanlık, Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Bibliyometrik Analizi. Fırat Tıp Dergisi, 26(3): 124-129.
• Üçer H, Keten HS. (2016). Aile hekimliği alanında yapılan tıpta uzmanlık tezleri bilimsel makale olarak yayınlanıyor mu? KSU Tıp Fak Der, 11(1): 23.