AN ASSESSMENT ON THE BILINGUAL EDUCATION MODEL OF WESTERN THRACE TURKISH MINORITY

Yıl 2019, Cilt: 01 Sayı: 01, 81 - 96, 30.06.2019

Noyan Hacıpaşaoğlu

Öz

BATI TRAKYA TÜRK AZINLIĞININ İKİ DİLLİ EĞİTİM MODELİNE YÖNELİK BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Batı Trakya’daki azınlık eğitimi, Lozan Antlaşmasında azınlıklarla ilgili düzenlemelerin yer aldığı bölümde 40 ve 41. maddeler başta olmak üzere, uluslararası ve ikili antlaşmalar çerçevesinde belirlenmiştir. Son yıllarda, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (OSCE), Avrupa’daki azınlıkların eğitim haklarına yönelik belirlediği ilkeler çerçevesinde Yunanistan, özellikle 1990’lı yılların ortalarından itibaren Batı Trakya Türk Azınlığının eğitimi konusunda politika değişikliğine gitmiş ve Avrupa Birliğinin finanse ettiği bazı projeleri hayata geçirmiştir. Buna koşut olarak Türk Azınlığın eğitimine yönelik yapılan araştırmalar oldukça artmış ve bu alanda Türkçe ve Yunanca birçok bilimsel yayın ortaya konulmuş ve çok sayıda lisansüstü tez çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu konuda Yunanistan’da yapılan araştırmalar genellikle azınlığın ikinci dili olan Yunancanın eğitimine yöneliktir.

İki dilli eğitim modelleri, eğitimin hedefi doğrultusunda “geçici” ya da “koruyucu” eğitim modelleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Yunanistan’da uygulanan iki dilli eğitim modeli göz önüne alındığında bazı nitelikleri bakımından “koruyucu” eğitim modellerinden “azınlık dilini geliştirmeye yönelik koruyucu iki dilli eğitim modeli”ne benzediği ifade edilebilir. Modelin isminden bağımsız olarak Yunan devletinin pratikteki farklılıkları dikkate alındığında ise bahsi geçen modelin tam anlamıyla uygulandığını söylemek güçleşmektedir. Bu çalışmada Türkçeyi ana dili olarak edinen ve Yunancayı ikinci dil olarak öğrenen Batı Trakya Türk Azınlığına Yunan devleti tarafından uygulanan iki dilli eğitim modeli irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Batı Trakya, Türk Azınlık, İki Dilli Eğitim, Azınlık Eğitimi, İki Dilli Eğitim Modeli

Kaynakça

• Aarbakke, V. (2000). The Muslim Minority of Greek Thrace (Doktora Tezi, Bergen Üniversitesi, Bergen).
• Baker, C. (2001). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism (3. bs.). Clevedon, Buffalo, Toronto, Sydney: Multilingual Matters.
• Baltsiotis, L. ve Tsitselikis, K. (2008). İ Mionotiki Ekpedevsi tis Thrakis: : Nomiko Kathestos, Provlimata ke Prooptikes (Batı Trakya’da Azınlık Eğitimi: Yasal Statü, Sorunlar ve Beklentiler). T. Dragona ve A. Frangudaki (Ed.), Prosthesi Ohi Aferesi Pollaplasiasmos Ohi Dieresi - İ Metarrithmistiki Paremvasi sti Ekpedevsi tis Mionotitas tis Thrakis (s. 59-90) içinde. Atina: Metaixmio.
• Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği (BTTDD). (2014). Batı Trakya Türkleri. İstanbul.
• Benson, C. (2009). Designing Effective Schooling in Multilingual Contexts: Going Beyond Bilingual Models. T. Skutnabb-Kangas, R. Philipson, A. K. Mohanty ve M. Panda (Ed.), Social Justice Through Multilingual Education (s. 63-81) içinde. Bristol: Multilingual Matters.
• Cummins, J. (1986). Empowering Minority Students. Harward Educational Review, 56(1), 18-37.
• Çavuşoğlu, A. (2006). Ana Dili, Edinimi, Önemi ve Geliştirilmesi. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(11), 37-46.
• Dragona, T. (2014). Trakya’da İkidilli Eğitim (A. Hüseyinoğlu, G. Mehmet, Çev.). P. Hayrullah (Ed.), Azınlık Eğitiminde İki Dillilik ve Dilsel Yeterliliğin Gelişimi (s. 22-34) içinde. Gümülcine (Komotini): B.A.K.E.Ş. Yayınları.
• Fromkin, V., Rodman, R. ve Hyams, N. (2014). An Introduction to Language (10. bs.), New York: Wadsworth Cengage Learning.
• Hüseyinoğlu, A. (2014). Çift Dillilik ve Azınlık Eğitimi: Batı Trakya (Yunanistan) Örneği. P. Hayrullah (Ed.), Azınlık Eğitiminde İki Dillilik ve Dilsel Yeterliliğin Gelişimi (s. 199-230) içinde. Gümülcine (Komotini): B.A.K.E.Ş. Yayınları.
• Kelağa Achmet, I. (2005). Yunanistan’da (Batı Trakya’da) İkidilli Eğitim Veren Azınlık Okullarında Türkçe ve Yunanca Öğrenim Gören Öğrencilerin Okuduğunu Anlama ve Yazılı Anlatım Becerilerinin Değerlendirilmesi (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara).
• Kelağa Ahmet, İ. (2015). Lozan’ın 90. Yılında Batı Trakya Türk Azınlığının Eğitim Sorununa Genel Bir Bakış. C. Eraslan, C. Bayram, S. Açıkkaya ve N. Erdem (Ed.), Tarafların Bakışıyla Lozan - Uluslararası Sempozyum Bildirileri (s. 190-211) içinde. İstanbul.
• Malamidis, M. (2010). İ Glossiki Ekpedevsi tis Musulmanikis Mionotitas stin Ellada ya tin Defterobathmia Ekpedevsi - Nomiko Plesio, Sholika Enhiridia, Analitika ke Orologia Programmata (Yunanistan’da Müslüman Azınlığın Ortaöğretim Dil Eğitimi - Yasal Çerçeve, Okul Kitapları, Müfredat ve Haftalık Ders Programları). İskeçe (Ksanthi): Spanidi. Paraskevopoulou, A. (2002). Regional Policy and Minorities in the EU: The Case of Western Greece (Doktora Tezi, Londra Üniversitesi, Londra).
• Skutnabb-Kangas, T. (2009). Multilingual Education for Global Justice: Issues, Approaches, Opportunities. T. Skutnabb-Kangas, R. Philipson, A. K. Mohanty ve M. Panda (Ed.), Social Justice Through Multilingual Education (s. 36-62) içinde. Bristol: Multilingual Matters.
• www.museduc.gr/το-προγραμμα/δρασεισ (05.12.2017)
• www.museduc.gr/tr/το-προγραμμα/προηγουμενεσ-φασεισ (05.12.2017)
• http://www.rodopruzgari.com/item/6960-bati-trakya-azinlik-okullari-enc%C3% BCmenler- birli%C4%9Fi-derne%C4%9Fi-basin-a%C3%A7iklamasi.html (20.12.2017)