Bulgaristan’daki Kırım Tatarlarının Atasözleri ve Bu Atasözlerinin Cümle Yapısı Bakımından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 18 - 23, 31.01.2019

Bülent Hünerli

Öz

Atasözleri; bir toplumun deneyimlerinden çıkmış, kısa ve özlü
tavsiyeler veren toplum tarafından kabul edilmiş kalıp ifadelerdir. Dolayısıyla
da her atasözünün içinde o toplumun olaylar karşısında tutunduğu müşterek tavrı
görmek mümkündür.  Her ne kadar farklı coğrafyalarda ve devletlerde yaşasalar
da dilsel, tarihsel ve kültürel devamlılık Türk halklarının atasözlerinde bir ortak
bakış açısı sağlamıştır. Bu durum özellikle Ukrayna, Rusya, Romanya, Türkiye’ye
dağılmış Kırım Tatarlarının atasözleri üzerine yazılmış eserlerde tespit edilebilir.
Bulgaristan’da yaşayan Kırım Tatarlarının atasözleri ise henüz ortaya konulmadığından
bu sürece dâhil olamamıştır. Çalışmamızda Gülser Canay tarafından hazırlanan ve
içinde folklorik malzemeler bulunan “Ateşlerimen Kelenler” adlı eserden
Bulgaristan’daki Kırım Tatarlarına ait atasözleri çıkarılıp Türkiye Türkçesine
aktarılmış ve bu atasözlerinin cümle yapılarına göre tasnifi yapılmıştır.   

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan, Kırım Tatar, Atasözleri, Cümle

Kaynakça

• Canay, Gülser. Ateşlerimen Kelenler, Sofiya: Prof. Marin Drinov Akademik Yayınevi, 2012.Gültekin, Mevlüt. “Kırım Tatar Atasözlerinin Sentaksı Üzerine Bir Araştırma.” Turkish Studies 8.4 (2013):887-907 İnalcık, Halil. “Kırım”. İslâm Ansiklopedisi. 25. Cilt. 2002Karahan, Leyla. Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları, 1999.Kırbaç, Selçuk. Kırım Tatar Atasözleri, İstanbul: Doğu Kitabevi, 2012.Öz, Yeliz. Doğu Avrupa Ülkelerinde Azınlık Hakları, 2015: Basılmamış T.C. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Uzmanlık Tezi, 2014.Özkan, Mustafa, ve Sevinçli, Veysi. Türkiye Türkçesi Söz Dizimi. İstanbul: 3F Yayınevi, 2008.Özmen, Mehmet. Türkçenin Sözdizimi, Adana: Karahan Kitabevi, 2016.Şimşir, Bilâl. Bulgaristan Türkleri, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1986.Ülküsal, Müstecib. Dobruca’daki Kırım Türklerinde Atasözleri ve Deyimler, Ankara: TDK Yayınları, 1970.Yıldırım, Bülent. Bulgaristan’da Türk Varlığı ve Nüfusu. İstanbul: İlgi Kültür Sanat, 2018.http://nogai.blogspot.com/2009/03/bulgaristandaki-tatar-koyleri.html