Selanik Türkülerinde Aşk ve Hasret

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 97 - 118, 31.07.2020

Metin İpek

https://doi.org/10.47139/btdea.698070

Öz

Türkü, çeşitli ezgilerle söylenen ve genellikle anonimlik gösteren bir folklor ürünüdür. Toplumdaki bireylerin olaylar karşısında yaşadıklarını veya hissettiklerini aktaran türküler nesilden nesile ulaşırlar. Böylece önceki nesillerin oluşturduğu türkülerde yeni nesillerde kendilerinden bir şeyler bulabilmektedir. Türküler toplumdaki bireylerin sorunlarını ve bu sorunlara çözümlerini, sosyal ve siyasi olayların toplumdaki etkisini yansıtırlar. Rumeli bölgesinde yer alan Selanik şehri türküleriyle tanınan bir şehirdir. Selanik türkülerinde en fazla işlenen konuların başında aşk ve hasret gelirken bunun yanında “mübadele” neticesinde halkın yaşamış olduğu acılar ve çekilen hasretlik türküler de yerini almıştır. Ayrıca Selanik halkının o dönem geçim kaynakları arasında büyük paya sahip olan tütün yetiştiriciliği de türkülere yansımıştır. Türkülerde yer alan geleneksel yaşam biçimi günümüzde de genel olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu devamlılıkta türküler önemli bir rol oynamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkü, Selanik, aşk

Kaynakça

• Ahmedbeyoğlu, A. (2001). Avrupa Hun İmparatorluğu. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Balkan, K. (1992). “Eski Önasya’da Kut (veya Gut) Halkının Dili İle Eski Türkçe Arasındaki Benzerlik” Erdem, C. VI AKDTYKY, Ankara, 1-125.
• Beauvoir, S. (1973). The second sex. H.M. Parsley (Ed.), Vintage boks, Newyork.
• Çevik, M. (2013). Türkü ve Algı. Ürün Yayınları, Ankara.
• Çoruhlu, Y. (2002). Türk Mitolojisinin Anahatları. Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Ergin, M. (2016). Dede Korkut Kitabı 1-2. TDK Yayınları, Ankara.
• Ferris, W. (1997). “Halk Şarkıları ve Kültür: Charles Seeger ve Alan Lomax”, (çev. F. Gülay Mirzaoğlu), Milli Folklor, V,34:87-93.
• Gazmihal, M.R. (2006). “Anadolu Türküleri ve Musiki İstikbalimiz” (haz. Metin Özarslan), Ötüken Yay. İstanbul.
• Güzel, A. & Torun A.(2014). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Akçağ Yayınları, Ankara.
• İnternet: http://www.rumelisiad.org.tr/UserFiles/File/balkan_ulkeleri.pdf. Erişim Tarihi:31.01.2020.
• İnternet: https://edebiyatvesanatakademisi.com/sairler/detay/selanik-turkuleri/892. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://www.milliyet.com.tr/rumeli-turkuleri-nin-can-yakan-hikayeleri-molatik-3186/?Sayfa=2. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_bahceye_vurdum_kazmayi.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_elmayi_dildim_dildim.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: http://www.turkulerimiz.biz/turku_sozleri-9839-ATiMi-BAYLEDiM-DELiKLi-TAsA-sozleri.html#.Xjpr6U8zaM8. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_fatmanin_cicekleri.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://edebiyatvesanatakademisi.com/siirler/detay/tutun-dizdim-igneye-pastal-turkusu/23373. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_kopruden_gecer_iken.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: http://kiklarelienvanteri.gov.tr/halk-kulturu.php?id=18. Erişim Tarihi: 11.01.2020.
• İnternet: https://turkudostlari.net/soz.asp?turku=12617. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/baltayi_vurdum_meseye.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/bekir_agam_baglari.htm. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_cingirdakli_potin_ayakta..html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://edebiyatvesanatakademisi.com/siirler/detay/cobani-cobani-kirli-cobani/27100. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://sozluk.gov.tr/?kelime=T%C3%9CRK%C3%9C. Erişim Tarihi: 28.01.2020.
• İnternet: https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk%C3%BC . Erişim Tarihi: 28.01.2020.
• İnternet: https://trtnotaarsivi.com/bak-thm.php. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_bir_sari_yilan_beni.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_bizim_gelin_nazli_gelin.html/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• İnternet: https://turkuler.com/sozler/turku_calin_davullari/. Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• Kaçar , G. Y. (2008), “Rumeli Türküleri”. Erdem, Sayı 51, 217 – 234.
• Kahraman, S.A. & Dağlı, Y.(2003). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi. Cilt 1, Kitap 1. YKY, İstanbul.
• Kayam, H. C. (1993) “Lozan Barış Antlaşmasına Göre Türk Yunan Nüfus Mübadelesi ve Konunun TBMM’de Görüşülmesi”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 27.
• Mirzaoğlu, G. F. (2019). Halk Türküleri. Akçağ Yayınevi, Ankara.
• Oran, B. (ed.) (2002), Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar. İletişim Yayınları: İstanbul.
• Özalp, N. (1992), Türk Mûsikîsi Beste Formları, TRT Basım ve Yayın Müd. Yay. Ankara.
• Sandalcı, S. (2011). “Eskiçağda Türkü Geleneği”, Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri, Sivas, 22-25 Ekim 2011.
• Soysal, F. (2007). Rumeli Olay Türküleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin, V. (2011). “Kültürel Bellek Mekânı Olarak Türküler”, Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri (22-25 Ekim 2011), Ed. Kadir Pürlü, 1. Cilt, Sivas, 2013.
• Şükrü E. (1993). Halk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Üçüncü, K. (2004b). “Sözlü kültür- Tarih Bağlamında Bir Edebi Metin Olarak Otman Baba Velayetnâmeleri”, Bilig 28.
• Üçüncü, K. (2004a). “İrşâd ve Tebliğe Bağlı İcrâ : Türk Sözlü Kültür Geleneği Bağlamında Türk Tekke Edebiyatı”, TÜBAR XVI, 127- 141.
• Yakıcı, A. (2013). Halk Şiirinde Türkü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Zafer, Z. (2001), “Pomak Türklerinin Nişan ve Düğün Geleneği,” Erdem. 13- 39, (s. 569-593).