Gazeteci Burhan Sait’in Makedonya ve Kosova’da Türklük ve Millî Kimlik Konusundaki Mücadelesi ve Yazıları

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 48, 31.01.2023

Faruk Gezgin

https://doi.org/10.47139/balted.1150372

Öz

Öz
Burhan Sait, Tito dönemi Yugoslavya’sında, Türklerin basın-yayın, eğitim ve
vatandaşlıkla ilgili diğer hakları devlet garantisi altında korunduğu için ülkenin resmî
ideolojisi sosyalizme bağlı kalmıştır. 1990’lı yıllarda Yugoslavya parçalanmış, büyük etnik
grupların kontrolünde yeni bağımsız devletler oluşmaya başlamış ve bu yeni durum eski
döneme göre Türklerin haklarının kısıtlanmasına sebebiyet vermiştir. Yeni dönemde
milliyetçi-Türkçü çizgide yer alan Burhan Sait; bütün yazı hayatını Makedonya ve
Kosova’daki Türklerin sorunlarına ve Balkan Türklüğünü ilgilendiren konulara adamıştır.
Burhan Sait, Türklerin sorunlarını yakından takip eden, mücadeleci, atak bir gazeteci
kimliği sergilemektedir. Bu konuda Kosova’da en önemli süreli Türkçe yayın olan Tan
gazetesinde ve kendisinin Üsküp’te çıkardığı Vardar dergisi ile devamı olan Vardar
gazetesinde büyük bir mücadele vermiştir. Bu çalışmada Balkan Türklüğünün önemli
aydınlarından Burhan Sait’in yine bölgenin en önemli süreli Türkçe yayınları arasında
yer alan Tan gazetesi ve Vardar dergisinde yer alan düşünce yazılarına odaklanılmıştır.
Yakın dönem Balkan Türk aydınlarının Türk kimliğiyle ilgili konulara yaklaşımı, örnek bir
yazar üzerinden yansıtılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Burhan Sait, Türk Olmak, Türklük, Milli Kimlik, Makedonya, Kosova

The Struggle and Articles of Journalist Burhan Sait on Turkishness and National Identity in Macedonia and Kosovo

Öz

Burhan Sait, in the time of Tito in Yugoslavia, was committed to socialism, asthe Turkish
media and Turkish education rights and other civil rights of the Turks were protected
under the state guarantee. In the 1990s, when Yugoslavia was disintegrated and, as
opposed to the old period, new independent states began to emerge under the control
of large ethnic groups, the rights of Turks began being disregarded and restricted, he
took up a national-Turkist line as a result of the feeling of Turkishness that existed in
him. He dedicated his entire writing life to the problems of Turks in Macedonia and
Kosovo and to Turkishness. Burhan Sait is a struggling and proactive journalist who has
aspired to solve the problems of the Turks to the end. In this regard, he gave a great

struggle in the Tan newspaper in Kosovo and the Vardar magazine that he published in

Skopje, and its continuation, the Vardar newspaper. Those who knew him closely stated
that he was fighting for Turkishness. In this study, the focus is on the opinion articles of
Burhan Sait, one of the important intellectuals of the near Balkan Turkism, in the “Tan”
newspaper and “Vardar” magazine, which are also among the most important Turkish
periodicals in the region. The approach of the recent Balkan Turkish intellectuals to
issues such as “Turkishness and National Identity” has been tried to be reflected by
determining an exemplary author and subject limitation.

Anahtar Kelimeler

Burhan Sait, Turkishness, national ıdentity, Macedonia, Kosovo

Kaynakça

• Kaynakça Not: Burhan Sait, yazılarını, Burhan Sait, B. Sait, B.S., Vardar, X imzalarıyla yayınlamıştır.
• Abdullah, A. (2016). Sohbet. Üsküp.
• Abdullah, A. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Whatsapp Mesajı.
• Aluş, N. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Whatsapp Dosyası.
• Arslan, İ. (2016). Burhan Sait’le İlgili Anılarım, Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta.
• Baymak, E. (2004). Burhan Sait’in Ardından. Burhan Sait’i Yitirdik. Bay, (106), 21-22.
• Beksaç, Z. (2020). Gazeteci, Şair, Yayıncı Burhan Sait’i Ölümünün 16. Yılında Saygıyla Anıyoruz. Şiirde yeni bir şey demenin peşindeydi. Türkçem, (233), 28.
• Bütüç, A. (2020). O, Kosovalı Türklerin ve Türkçenin Yılmaz Kahramanı ve Sesiydi. Türkçem, (235), 3.
• Çayırlı, N. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya. Hüseyin, Z. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya.
• İlyas, C. (2016). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya.
• Köroğlu, E. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya.
• Ömer, Ş. (2016). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Ses Kaydı. Priştine.
• Ömer, Ş. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta.
• Önem, M. Y. (2021). Sesler Dergisinin İlk Sayısında Sosyalist Realizm. Turkish Studies, 16(1), 393-405.
• Sait, B. (1987). Milliyetçilik Tarih Bilimini Küçük Düşürür. Tan, (940).
• Sait, B. (1989a). Ve Yine Milliyetçilik… Milliyetçiliğe Eğitimde Karşı Gelmek. Tan, (1048).
• Sait, B. (1989b). Yine Milliyetçilik Ve… Yine Tedirginlik. Tan, (1049).
• Sait, B. (1990a). Açmasan Gözünü Açarlar Gözünü. Tan, (1081) (Yarın Aylık Gençlik Eki, S. 5).
• Sait, B. (1990b). Türkler Örgütleniyor… Türkler de Çoğulculuğa Katılıyor. Tan, (1083).
• Sait, B. (1990c). Yücel’cilerin Suçu Türkiye’yle Birleşmek miydi?. Tan, (1085) (Yarın Aylık Gençlik Eki, S. 6).
• Sait, B. (1990d). Türklerin Sayısı İki Yüz Milyon. Tan, (1091).
• Sait, B. (1990e). Türkleri Rahat Bıraksalar Olmaz mı?. Tan, (1095).
• Sait, B. (1990f). Bana Tuhaf Tuhaf Bakıyorlar. Tan, (1095) (Yarın Aylık Gençlik Eki, S. 8).
• Sait, B. (1990g). Ne Diye Türklerin de Partisi Olmasın. Tan, (1099).
• Sait, B. (1990h). Türkleri Kimse Korkutamaz. Tan, (1100).
• Sait, B. (1990ı). Ve Yine Yücel. Tan, (1100).
• Sait, B.(1990i). TDB’nin Priştine Şubesi Kuruldu: ÖnemliOlan Türklerin Birleşmesi. Tan, (1100.
• Sait, B. (1991a). Biz. Tan, (1131).
• Sait, B. (1991b). Bu Diyarlar da Bizim. Tan, (1161/1162).
• Sait, B. (1991c). Türkler Yine Geliyor’un Arkası Ne?. Tan, (1156/1157).
• Sait, B. (1992a). Gilan TDB Şubesi Şubedeki Güncel Durumu Görüştü: TDB Gölgeden Çıkmalı. Tan, (1165).
• Sait, B. (1992b). Adriyatik’ten Çin Seddi’ne. Tan, (1170).
• Sait, B. (1992c). Türklerin Toprakları Geri Verilecek mi?. Tan, (1184).
• Sait, B. (1992d). Dersleri Boykot Eden Öğrenciler ve Ana-Babalar Kararlı. Tan, (1209).
• Sait, B. (1993a). Cuma’dan Cuma’ya Makedonya: Türk Birliğinin Sağlanasını Engelleyen Gelişmeler. Tan, (1214).
• Sait, B. (1993b). Kosova Sorunuyla Birlikte Kamuoyuna Yansıtılmayanlar. Türk Olmak Suç mu?. Birlik, (4334).
• Sait, B. (1993c). Cuma’dan Cuma’ya Makedonya: Türklere Baskılar Devam Ediyor. Tan, (1222).
• Sait, B. (1993d). Cuma’dan Cuma’ya Makedonya: Türkler Azınlık Değildir. Tan, (1232).
• Sait, B. (1995). Vardar’ın Konuğu Erhan Köroğlu Kosova Türk Demokratik Birliği Başkan Yardımcısı: ‘Türkler Kimsenin Maşası Olamaz’”. Vardar, (8), 13-15.
• Sait, B. (1996a). Makedonya Gerçeğinde Boğulan Türk Aydınları. Vardar, (23), 8-10.
• Sait, B. (1996b). Balkan Türklerinin Kanayan Yarası: Göç. Vardar, (24), 9.
• Sait, B. (1996c). Bilgisayar Değil Türkçe Eğitim İstiyoruz. Vardar, (27), 3-5.
• Sait, B. (1996d). Ölüm Orucu ve Şüpheli Pazarlık. Vardar, (28), 3-4.
• Sait, B. (1996e). Avrupa Makedonya’da Türk Varlığını İstemiyor!. Vardar, (20), 3-4
• Sait, B. (1998a). Türklerin Siyasi Ağırlığı. Vardar, (43), 3-5.
• Sait, B. (1998b). Kosova Türk Demokratik Birliği Başkanı Erhan Köroğlu: ‘Türkler Haklarını Almak İçin Çaba Gösteren Taraftır’”. Vardar, (44-47), 13-17.
• Sait, B. (1999a). Devlet Bakanı Adnan Kâhil’in ‘Vardar’a Demeci: ‘Türklerin sorunlarına çözüm aranacaktır’”. Vardar, (55).
• Sait, B. (1999b). Fadil gibi “koyunların” çoktan çıkmıştır oyunları”. Vardar, (55).
• Sait, B. (1999c). Kosova’ya Dönüşün Hikâyesi ya da Kosova Türksüz mü Kalacak? I. Vardar, (64).
• Sait, B. (1999d). Kosova’ya Dönüşün Hikâyesi ya da Kosova Türksüz mü Kalacak? II. Vardar, (65).
• Sait, B. (1999e). Jupalılar Okul Bekliyor. Vardar, (76).
• Sait, B. (1999f). Jupa’da Türkçe Okul Sevinci. Vardar, (83).
• Saraç, E. (2016). Türk Milli Birlik Hareketi Başkanı Erdoğan Saraç’ın Burhan Sait’le İlgili Tespitleri. Mülakat, Üsküp.
• Sülçevsi, İ. (2020). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya 25.05.2020.
• Tahir, Ş. (2016). Faruk Gezgin Arşivine İletilen Elektronik Posta-Dosya.
• Türksoylu, E. (2020). Yugoslavya Türklüğünün Direniş Mücadelesi (1945-1948): Yücel Teşkilatı. Ankara: Astana.