Öz
II. Meşrutiyet’in ilanı Doğu Sorunu çerçevesinde Osmanlı Devleti’nin parçalanması planlarına karşı etkili olmamış ve Avusturya’nın Bosna’yı 1909 yılında ilhak etmesinin ardından Balkan Devletleri de gözlerini Osmanlı Devleti’nin Rumeli topraklarına dikmiştir. Bu dönemde II. Meşrutiyet’in getirdiği iç siyasi bunalımların yanında Avusturya’nın Bosna’yı ve İtalya’nın da Trablusgarp’ı almak için harekete geçmesi Osmanlı Devleti’ni oldukça zor bir durumda bırakmıştır. Henüz İtalya ile Trablusgarp için mücadele ederken Balkan Devletlerinin birleşerek Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmeleri ise bu durumu içinden çıkılmaz bir hale koymuştur. Balkan Savaşları için ilan edilen seferberlik, taşraya gönderilmesi gereken jandarmaların da orduya katılmasını içermiş bu yüzden birçok bölgede asayiş problemleri ortaya çıkmıştır.
Balıkesir bölgesinde bulunan jandarmaların da orduya katılmalarının ardından kız kaçırma, yol kesme, hayvan çalma gibi adi suçların yanında daha çok asker firarilerinin dağa çıkarak çete teşkil etmeleri gibi kapsamlı sayılabilecek asayiş sorunları ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Balkan Savaşları için ilan edilen seferberliğin ardından oldukça sınırlı sayıda jandarması bulunan Karesi Mutasarrıflığı’nın bölgedeki asayişi sağlamak adına yaptığı faaliyetler ve girişimler incelenecektir. Ayrıca Karesi Mutasarrıflığı’nın atı olan vatandaşları jandarma olarak kaydetme, emekli subayların tekrar göreve çağırılması, yeni jandarma karakolları yapılması, mülki idarecilerin değiştirilmesi gibi aldığı tedbirlerin ne kadar başarılı olduğu değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- BOA. DH. İD (Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi Dahiliye Nezareti İdare-i Umumi Evrakı)
- Tekir, Süleyman, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Jandarma: Kuruluş, Teşkilat ve Mücadele (1903-1938)”, Timaş Yayınları, İstanbul 2020.
- Koç, Zühal, “Karesi Sancağı’na Yapılan Göçler”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir 2014.
- Zeyrek, Suat “Birinci Balkan Savaşı Yenilgisinin İç ve Dış Sebepleri”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2012.
- Demirkol, Kurtuluş, “II. Meşrutiyet Dönemi Başlarında İzmit Sancağı’nda Asayiş”, Uluslararası Karamürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu-II, Cilt:1, Pelikan Basım, Kocaeli 2016, s. 903-911.
- Uyanık, Ercan- Çam, İrfan Davut, “Balkan Savaşlarında Osmanlı Devleti’nin Yenilgisinin Sebepleri: Neden Münzehi Olduk?” 100. Yılında Balkan Savaşları (1912-1913): İhtilaflı Duruşlar, Cilt:1, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2014, s. 591-597.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |