Koruma-Planlama-Yaşam Kalitesi Çerçevesinde Mekânsal Yönetim Planı Geliştirilmesi: Bartın-Amasra Örneği

Yıl 2016, , 82 - 94, 15.12.2016

Dürdane Kaya Özdemir Sebahat Açıksöz

https://doi.org/10.24011/barofd.267302

Öz

Endüstri devrimiyle birlikte,
kent ve yakın çevresinde iş olanakların yoğunlaşmasıyla birlikte kentlere göç
artmıştır. Kentsel alandaki toplumsal, kültürel, ekonomik ve çevresel
değerlerin tüketimi gündeme gelmiştir. Kültürel mirasının göz ardı edildiği ve
kent kimliğinin olumsuz olarak değişim sürecine girdiği günümüz kentleri,
özgünlüklerini kaybederek birbirine benzeyen kent formlarına dönüşmüştür. Kentlerin
kimliksizleşme sürecine girdiği bu dönemde kent kimliğinin sürdürülebilirliği
Amasra çerçevesinde değerlendirilmiştir. Veri toplama ve arazi çalışması
aşamasında; alanın mevcut durumu, potansiyelleri ve sorunları ortaya konulmuş,
yerel yönetim, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları (STK) ile
derin mülakatlar yapılarak mekânsal yönetim planı göstergeleri belirlenmiştir. Bu göstergeler yönetim; koruma-planlama-yaşam
kalitesi; erişilebilirlik; alanın öneminin ve değerinin algılanması; eğitim,
bilinçlendirme ve katılım; tanıtım, turizm ve ziyaretçi yönetimi; risk yönetimi
olmak üzere yedi başlıkta toplanmıştır. Çalışma kapsamında, bu yedi başlık
içerisinden koruma-planlama-yaşam kalitesi ele alınmıştır. Sonuç-tartışma
bölümünde ise alana ilişkin problemlerin çözümüne yönelik alternatif
koruma-kullanma hedefleri, stratejileri, eylemleri, sorumlu ve ilgili kurumları
belirlenerek Mekânsal Yönetim Planı oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Amasra, kent kimliği, koruma-planlama-yaşam kalitesi, sürdürülebilirlik, mekânsal yönetim planı

Development of spatial management plan with in the framework of protection-planning-life quality: the case of bartin-amasra

Öz

With the Industrial Revolution,
urban areas migration increased with the city and its surrounding business
opportunities. Therefore, urban population increase in urban areas and social,
cultural, economic and environmental value of consumption was raised. Cultural
heritage neglected with rapid and unplanned urbanization, today’s cities
identity enter negative process of change, 
so cities losing their originality has evolved into a form similar urban
cities. In this time when the city of
deindividuation process, Amasra’s urban identity of the sustainability is
evaluated. In the data collection and field work phase, current situation,
potential and problems of the area was introduced and made depth interview local
management, public institutions and organizations, civil society organization (CSO)
than was determined management plan indicator. These indicator management;
conservation-planning-quality of life; accessibility; the perception of the
importance and value of the area; education, awareness and participation;
promotion, tourism and visitor management; risk management including is
collected seven title. Scoper of work, protection planning-quality of life are discussed  in these seven titles.
In results and discussion phase, alternative conservation objectives,
strategies, actions, responsible and relevant institutions for the solution of
the problems was identified and the most appropriate of it was be selected by
quantitative methods. In line with all these activities, Spatial Management
Plan was established.

Anahtar Kelimeler

Amasra, protection-planning-quality of life, spatial management plan, sustainability, urban identity

Kaynakça

• o Ahunbay, Z. 2005. Tarihi Çevre Yönetimi ve Yönetim Planlari, Tarihi Kentlerin Yönetimi Paneli, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, s.35-50.
• o İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2015. UNESCO Dünya Miras Yolunda Amasra Stratejik Eylem Planı, Bartın.
• o Birlik, S. 2006. Tarihi Çevrelerde Kentsel-Kimlik Değişiminin Eşik Analizi: Trabzon’da Bir Deneme. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Trabzon.
• o Cengiz, B. 2012. Local Residents' Perceptions of and Attitudes Toward Sustainable Tourism Planning and Management in Amasra (Turkey), Landscape Planning, Ed.; Özyavuz, M; ISBN: 978-953-51-0654-8.
• o Çorbacı, Ö.L. ve Var, M. 2011. Bartın-Amasra Karayolunun Peyzaj Özelliklerinin Peyzaj Planlama Açısından İrdelenmesi ve Sorunların Giderilmesine Çeşitli Öneriler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 13 (20): 23-27.
• o Gündüz, O. ve Taner, T. 2001. Küreselleşme Sürecinde Türk Kentlerinin Kimlik Sorunları ve İzmir Örneği. 1.Uluslar Arası Kentsel Tasarım Buluşması, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.
• o Güvenç, B. 1991. Kentlerin Kimliği ve Antalya Üzerine Notlar, Öneriler, Örnekler. Mimarlık Dergisi, 1, 19–28.
• o İlgar, E. 2008. Kent Kimliği ve Kentsel Değişimin Kent Kimliği Boyutu Eskişehir Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Eskişehir.
• o İzgi, U. 1999. Mimarlıkta Süreç Kavramlar İlişkiler. Birinci Baskı, İstanbul YEM Yayınları, İstanbul.
• o Lodge, B. ve Terrace, H. 2006. Durham Riverbanks Management Plan, Durham City Council, www.durhamcity.gov.uk/Pid/5142 - 26k (30.03.2016).
• o Mumford, L. 1961. The City in History: Its Origins, Its Transformations and Its Prospects, Harcourt, Brace and World Inc., New York.
• o Okumuş, G. 2011. Sürdürülebilir Kentsel Yenileme İçin Bir Yaklaşım: Çanakkale Fevzipaşa Mahallesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• o Özdemir, Ü. (2006). Amasra’da Turizm ve Çevresel Etkileri. Doğu Coğrafya Dergisi, 15: 33-52.
• o Sarı, Y. 2001. Amasra İlçesi’nin Doğal ve Kültürel Peyzaj Değerlerinin Sürdürülebilir Turizm Bağlamında İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Z.K.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Zonguldak.
• o Sarı Nayim, Y. 2010. Amasra-İnkum (Bartın) Arasında Yer Alan Önemli Biyotopların Haritalanması, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• o Sarı Nayim, Y. 2014a. Analysis of Landscape Elements Important for Coastal Geomorphology in Amasra Touristic Settlement and Evaluations on their Sustainability. Tourism, Environment and Ecology in theMediterranean Region, Editedby Recep Efe and Munir Öztürk, Chapter Twenty-Nine, Cambridge Scholars Publishing, 423-436, ISBN (10): 1-4438-6218-5, UK.
• o Sarı Nayim, Y. 2014b. Evaluations on the Development of Sustainable Tourism in Amasra’s Urban Landscape. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Vol.16, Sayı 23-24, Bartın.
• o Tekeli, İ. 1991. Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler. Kent Planlaması Konuşmaları, TMMOB Yayınları, Ankara.
• o Thomas, L., Middleton, J. and Phillips, A. 2003. Guidelines for Management Planning of Protected Areas, World Commission on Protected Areas (WCPA), IUCN Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
• o Tosun, Karakurt E. 2009. Sürdürülebilirlik Olgusu ve Kentsel Yapıya Etkileri. PARADOKS Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, ISSN 1305-7979, Yıl: 5, Sayı: 2. http://www.paradoks.org, (15 Ocak 2016).