THE INVESTIGATION OF TRANSPORTATION AXES WITH RESPECT TO ACCESSIBILITY FOR PEOPLE HAVING DISABILITIES: THE CASE OF THE BARTIN CITY

Yıl 2012, Cilt: 14 Sayı: 1.Special Issue, 26 - 36, 01.01.2012

Banu Bekçi

Öz

Anahtar Kelimeler

-

FİZİKSEL ENGELLİ KULLANICILAR İÇİN EN UYGUN ULAŞIM AKSLARININ ERİŞEBİLİRLİK AÇIDAN İRDELENMESİ: BARTIN KENTİ ÖRNEĞİ

Öz

Türkiye’de 8,5 milyon engellinin yaşadığı ve aileleriyle bu nüfusun 25 milyon gibi önemli bir kitleye
ulaştığı bilinmektedir. 1995 yılında Fiziksel Engelliler Vakfı (FEV), engellileri kendi kendine yetebilen,
ekonomik anlamda toplumla her bakımdan bütünleşmiş bireyler haline getirme yolunda önemli mesafeler
kat etmiştir. Fiziksel engelliler toplum içerisinde iş hayatına katılımları kadar günlük rekreasyon
ihtiyaçlarını karşılama esnasında da önemli ölçüde yer almaktadırlar. Büyük kentlerde yapılan peyzaj
çalışmalarında fiziksel engelliler düşünülmekte fakat peyzaj çalışmalarının “sürdürülebilir” içerikli
olmadığı görülmektedir. Günümüzde “engelsiz tasarımlara” duyulan ilgi, kent merkezindeki ulaşım
akslarında da (yaya yolları, araba yolları, merdivenler, meydanlar, vb.) hissedilmektedir.
Bu çalışmada; Bartın’da fiziksel engelli kullanımı için en uygun mevkilerden biri olan Yalı Boyu Park
Alanının fiziksel engelliler tarafından kullanılabilirliği (sorunlar ve engellilerin beklentileri), park alanına
kent merkezinden en uygun alternatif yolların tespiti ve yararlanma durumları araştırılmıştır. Bunun yanı
sıra, Yalı boyu park alanını kullanan fiziksel engellilerin de park hakkındaki görüşleri (şikâyetleri ve
istekleri) birebir park alanında sorgulanmış ve değerlendirilmiştir. Kentteki ulaşım akslarının fiziksel
engellilerin kullanımı için oldukça problemli olduğu ve bundan dolayı birçok fiziksel engellinin bu alanları
kullanırken ciddi sorunlarla karşılaştığı, hatta kullanamadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergonomi, erişebilirlik, fiziksel engelliler, engelliler için tasarım, açık yeşil alan

Kaynakça

•  Anonim 1, http://www.sustland.umn.edu/design/healinggardens.html
•  Bayraktar, F., 1995. Görme Özürlülere Yönelik Mekanlar İçin Bir Tasarım ve Değerlendirme Modeli, Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
•  Bekci, B., Sakıcı, Ç., Var, M., 2008, “Trabzon kentindeki fiziksel engellilerin açık yeşil alanları kullanımının ergonomik açıdan irdelenmesi”, 14. Ulusal Ergonomi Kongresi, s: 647-656, Trabzon
•  Bekiroğlu, M.S., 2002, Peyzaj Düzenlemelerinde Özürlülerin Kullanımları ile İlgili Sorunların Saptanması, Doktora Tezi, İÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İstanbul.
•  BÖDB, 2011, T.C Başbakanlık Özürlüler Daire Başkanlığı, Ulaşılabilirlik Stratejisi ve Ulusal Eylem Planı 2010-2011, Ankara
•  Cengiz, C., 2011, Bartın Hükümet Caddesi Yaya Bölgesi Tasarımının İrdelenmesi, Bartın Orman Fakültesi, Cilt:13, Sayı 20, s: 80-89, Bartın
•  Ergün, M., 2005. Özürlülerin Çalışma Yaşamına Katılımı&İşverenler. TC. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı. Özürlülük Araştırmaları ve İstatistik Dairesi Başkanlığı, Ankara
•  Eşkil Yüce, Ö., 2011. Engelliler için Dış Mekan Tasarım Özellikleri Bağlamında Ankara Kent Parklarının İrdelenmesi, Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bartın
•  Güney, F., 2010, Fotoğraf arşivi, Bartın Belediyesi Basın Halkla İlişkiler Müdürlüğü
•  Mülayim, A., 2009. Bedensel Özürlüler İçin Mimari Mekan Tasarımı, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Edirne
•  Kars, M.M., Altınok, M., 2010. Tekerlekli Sandalye Kullanan Engellilere Yönelik Islak Mekan Düzenlemelerinde Fonksiyonel Yaklaşımlar, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Sayı 21, ISSN-1302-3055, s:107-122
•  Kalaycı, A., Kutay, E.L., Kesim, G.A., 2006. Ergonomik Kent ve Engelliler, Kent ve Sağlık Sempozyumu, Bursa, s:239-40.
•  Sürmen, Ş., 1988. Tekerlekli koltuktaki insanların hayatından tablolar ve bir mimarlık kılavuzu, İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Ofset Atölyesi, İstanbul
•  Orakcı, H., 2010, Van İl Merkezindeki Kamu Binalarında, Özürlü İnsanlar İçin Var Olan Mimari Düzenlemelerin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van.
•  Özcan, Y., 2008. Engelli Standartlarının Adana Kenti Açık ve Yeşil Alanlarında Analizi ve Uygulama Önerileri, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana.
•  Ulvi, H. ve Kaplan, H., 2007. Kentiçi Trafikte Engelliler Ve Engelsiz Tasarım: Ankara Kent Merkezinden Örnekleme, 4. Trafik Ve Yol Güvenliği Ulusal Kongresi, Kent içi Trafik; Problemler Çözüm Yaklaşımları, TRODSA, 23-25 Mayıs, Ankara
•  Yıldız, B., 2003. Engelliler İçin Dış Mekan Tasarım Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara