Batı Karadeniz Ekolojisinde Farklı Tritikale (xTriticosecale Wittmack) Çeşitlerinin Tohum Verimi Üzerine Araştırma

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 2, 366 - 372, 16.08.2018

Ayşe Genç Lermi Şahin Palta

Öz

Bu araştırma beş farklı tritikale çeşidinin Bartın ekolojik koşullarında
tohum verimlerini saptamak amacıyla iki yıl süre ile yürütülmüştür. Araştırma
tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur. Denemede tohum materyali
olarak Tatlıcak 97, Melez 2001, Mikham 2002, Karma 2000 ve Presto çeşitleri
kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tohum verimi ve incelenen özellikler
bakımından her iki yılda da en yüksek değerler Presto çeşidinden elde
edilmiştir. En yüksek tohum verimi iki yılın ortalamalarına göre 805.8 kg/da
olarak presto çeşidinden elde edilmiştir. Presto çeşidini sırasıyla Karma 2000,
Mikham 2002, Tatlıcak 97 ve Melez 2001 takip etmiştir. Bin tane ağırlığı
bakımından en yüksek değer 35.97 g ile presto çeşidinden elde edilirken en
düşük değer 24.64g ile Tatlıcak 97 çeşidinden elde edilmiştir. Sonuç olarak
tritikale bitkisinin tohum amaçlı yetiştiriciliği için Bartın ve benzer
ekolojik koşullara iyi uyum sağlayan Presto ve Karma 2000 çeşitleri
önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Tritikale, çeşit, tohum verimi, saman verimi, bin tane ağırlığı

Research On Seed Yield of Different Triticale (xTriticosecale Wittmack) Cultivars in West Black Sea Ecology

Öz

This research was carried out to determine seed
yields of five different triticale varieties for two years under Bartın
ecological conditions. This study was established according to randomized
complete block design. Tatlıcak 97, Melez 2001, Mikham 2002, Karma 2000 and
Presto varieties were used as seed material in the experiment. According to the
results of the research, the peak values were obtained from the Presto variety
in terms of seed yield and the examined characteristics both of two years.
According to the average of two years the highest seed yield was obtained from
Presto variety as 805.8 kg/da. The Presto variety was followed by Karma 2000,
Mikham 2002, Tatlıcak 97 and Melez 2001 respectively. In terms of a thousand
weight the highest value was obtained from the Presto variety with 35.97 g and
the lowest value was obtained from the Tatlıcak 97 variety with 24.64 g. As a
result, Presto and Karma 2000 varieties which are well adapted to Bartin and
similar ecologic conditions can be suggested for seed cultivation of tritikale
plant.

Anahtar Kelimeler

Triticale, cultivar seed yield, straw yield, thousand kernel wieght

Kaynakça

• Akgün İ, Kaya M, Altındal D (2007). Isparta ekolojik koşullarında bazı tritikale hat/çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 20(2):171-182.
• Alp A (2009). Diyarbakır Kuru Koşullarında bazı tescilli tritikale (Xtriticosecale Wittmack) çeşitlerinin tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 19(2):61-70.
• Atak M Kaya M, Çiftçi CY, Ünver S (2006). Tohum miktarlarının tritikale (xTritocosecale Wittmack) genotiplerinde verim ve bazı verim öğelerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10(1):40-47.
• Azman M, Coşkun AB, Tekik H, Aral S (1997). Tritikalenin yumurta tavuğu rasyonlarında kullanılabilirliği. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 7:11-14.
• Çiftçi İ, Yenice E, Eleroğlu E (2003). Use of Triticale alone and combination with wheat or maize: effect of diet type and enzyme supplementation on hen performance, egg quality, organ weights, intestinal viscosity and digestive system characteristics. Animal Feed Science and Technology, 105:149-161.
• Duğan S (2010). Tritikalenin farklı toprak koşullarına uyum yeteneğinin belirlenmesi ve diğer serin iklim tahılları ile verim ve kalite yönünden karşılaştırılması. Yüksek lisana Tezi Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 159.
• Fernandez-Figares I, Marinetto J, Royo C, Ramos JM, Garcia Del Moral LF (2000). Amino-acid composition and protein and carbohydrate accumulation in the grain of triticale grown under terminal water stress simulated by a senescing agent. Journal of Cereal Science, 32: 249-258.
• Genç İ, Ülger AC, Yağbasanlar T, Kırtok Y, Topal N (1988). Çukurova koşullarında tritikale, buğday ve arpanın verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniv. Zir .Fak. Derg., 3: 1-13.
• Genç İ, Ülger AC, Yağbasanlar T (1989). Türkiye için yeni bir tahıl cinsi tritikale. Hasad Dergisi, Yıl:5, Sayı: 53, 14-15.
• Genç Lermi A, Palta Ş (2014). The Effects of Different Sowing Dates of Fiddleneck (Phacelia tanacetifolia) During the Autumn and Spring Sowing Periods on the Forage Yield and Quality. Journal of Bartin Faculty of Forestry, 16(23): 11-18.
• Geren H, Soya H, Ünsal R, Kavut YT, Sevim İ, Avcıoğlu R (2012). Menemen Koşullarında Yetiştirilen Bazı Tritikale Çeşitlerinin Tane Verimi ve Diğer Verim Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2: 195-200.
• Gülmezoğlu N, Özer E, Taner S, Kınacı E (2007). Orta Anadolu Bölgesi Koşullarında Kışlık Tritikale Çeşitlerinin Tane Verimi Ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 21 (43): 53-60.
• Furan MA, Demir İ, Yüce S, Akçalı Can RR, Aykut F (2005). Ege Bölgesi Tritikale Çeşit Geliştirme Çalışmaları; Geliştirilen Çeşit ve Hatların Verim ve Kalite Özellikleri Üzerinde Araştırmalar Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2):251-256.
• Mut Z, Albayrak S, Töngel Ö (2006). Tritikale (xtriticosecale Wittmack) Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Özelliklerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 12(1):56-54.
• Mut Z, Erbaş Köse ÖD (2018). Tritikale genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri. Anadolu Tarim Bilimleri Dergisi, 33(1): 47.
• Özer E (2006). Konya yöresinde farklı ekim zamanı ve ekim sıklıklarında yetiştirilen tritikale (xtriticosecale Witt.) genotiplerinde tane, ot verimi ve bazı tarımsal özelliklerin belirlenmesi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özkan U, Şahin Demirbağ N (2016). Türkiyede kaliteli kaba yem kaynaklarının mevcut durumu. Türkiye Bilimsel Derlemeler Dergisi 9(1):23-27.
• Kızılgeçi F, Yıldırım M (2017). Bazı Tritikale (XTriticosecale Wittmack) Genotiplerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 4(1): 43-49.
• Kutlu İ, Kınacı G (2011). Sulu ve Kuru Koşullara uygun Tritikale Genotiplerinde Tarımsal özelliklerin belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi-C Yaşam Bilimleri ve Biyoteknoloji 1(1):71-82.
• Kuşvuran A, Nazlı İR, Tansı V (2011). Türkiye’de ve Batı Karadeniz Bölgesi’nde Çayır-Mera Alanları, Hayvan Varlığı ve Yem Bitkileri Tarımının Bugünkü Durumu. Osman Gazi Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(2):21-32.
• Kün E (1996). Tahıllar I. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabı: 431, Yayın No:1451, Ankara.
• Şentürk Ş, Akgün İ (2014). Bazı Tritikale Genotiplerinin Batı Geçit Bölgesinde Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(1): 16-26.
• Subhan F, Khakwani AA, Khan AA, Farullah G, Ali Khan A, Saddozai UK (2017). Forage and grain production dynamics of triticale sown on different dates under irrigated conditions. Agriculture and Forestry. 63 (4):107-112.
• Tayyar Ş, Kahrıman F (2016). Biga Şartlarında Yetiştirilen Tritikale Genotiplerinin Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 13(2):23-31.
• Tuah AK, Lufadeju E, Orskov ER, Blackett GA (1986). Rumen degradation of straw 1. Untreated and ammonia- treated barley, oat and wheat straw varieties and tritikale straw. Animal Production 43: 261-269.