Kraft Yöntemiyle Aynı Pişirme Şartlarında Sarıçam ve Titrek kavak Odunu Yongalarından Elde Edilen Kâğıt Hamurunun Verimi ve Kâğıt Özelliklerinin Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 1, 129 - 135, 15.04.2019

Fadime Yurdakurban Ayhan Gençer

https://doi.org/10.24011/barofd.447207

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, sarıçam (Pinus sylvestris L.) ve titrek kavak (Populus
tremula L.) odunundan Sülfat (Kraft) yöntemiyle aynı koşullarda kâğıt hamuru ve
deneme kâğıtları üretilmiştir. Literatür araştırması yapılıp, yonga/çözelti
oranı 1/4, pişirme sıcaklığı 170±2 °C, maksimum sıcaklığa ulaşma süresi 90 ve
maksimum sıcaklıkta pişirme süresi 75 dakika sabit alınarak; Sülfat (Kraft)
yöntemi ile aktif alkali/sülfitide oranı 18/25 oranında pişirmeler yapılmıştır.
Elde edilen kağıt hamuru ve kâğıtların bazı özelliklerinde önemli farkların
ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır. Özellikle, titrek kavak odunundan elde
edilen kağıt hamurunun elenmiş veriminin (%53,72) sarıçam odunundan elde edilen
kağıt hamurundan (%42,015) yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pinus sylvestris L. odunu; Populus tremula L. odunu; kraft kâğıt hamuru üretimi; hamur verimi

Comparison of Pulp Yield and Handsheet Properties of Scots Pine and European Aspen Wood under Exact Pulping Conditions Using Kraft Method

Öz

In this study, pulp and handsheets were produced
using Sulfate (Kraft) method from Scots Pine (Pinus sylvestris L.) and European
Aspen (Populus tremula L.) wood under the same cooking conditions. According to
literature research, it the chip/liquor ratio was used as 1/4, the cooking
temperature as 170 ± 2 ° C and the reaching time to maximum temperature as 90
and cooking time at maximum cooking temperature as 75 minutes. The ratio of
active alkali/sulfidity was chosen as 18/25. As a result, significant
differences in some properties of pulp and test papers have been observed. In
particular, it is seen that the pulp yield obtained from the European aspen
wood (53.72%) was found higher than that of the pulp yield (42.01%) obtained from
the Scots pine.

Anahtar Kelimeler

Pinus sylvestris (L.) wood; Populus tremula (L.) wood; Kraft method; pulp yield

Kaynakça

• Alkan, Ç. (2004). Türkiye ’nin Önemli Yaprak ve İğne Yapraklı Ağaç Odunlarının Mikrografik Yönden İncelenmesi. Yüksek Mühendislik Tezi (yayımlanmamış), Z.K.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Bartın, 110 s.
• Anşin, R. ve Özkan, Z.C, (1993). Tohumlu Bitkiler (Spermatophta), Odunsu Taksonlar, K.T.Ü. Orman Fak. Genel Yayın No: 167, Fakülte Yayın No: 19, I.Baskı, K.T.Üniversitesi Basımevi, Trabzon.
• Atik, C. (2001). Farklı Pişirme Yöntemleri ile Titrek Kavak (Populus tremula L.)’ tan Yüksek Verimli Kağıt Hamuru Elde Etme Olanakları, İ.Ü.O.F. Dergisi, 51, 1, 43-51.
• Aytuğ, B, (1984). Odun Anatomisi, İ.Ü. Orman Fakültesi Roto Baskı, İstanbul, 61-63 s.
• Dönmez, İ. E. (2010). Yükselti Farkına Göre Sarıçamın (Pinus slyvestris L.) Anotomik ve Kimyasal Bileşiminde Meydana Gelen Değişimler. Doktora Tezi. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Göker, Y, (1983). Reaksiyon Odunu Oluşumunun Ağaç Malzemenin Fiziksel ve Mekanik Özellikleri Üzerine Etkisi Hakkında Araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 3142/339, 1-172 s, İstanbul.
• Gulsoy S K, Tufek S (2013). Effect of chip mixing ratio of Pinus pinaster and Populus tremula on kraft pulp and paper properties. Industrial & Engineering Chemistry Research, 52(6), 2304-2308.
• Gücüş MO, Eroğlu H (2013). Türkiye’de doğal olarak yetişen titrek kavak odununun (Populus tremula L.) lif morfolojisi ve kimyasal yapısının incelenmesi. Ormancılık Dergisi, 9(1): 55-61.
• Gülsoy SK, Kılıç Pekgözlü A, Aktaş AC (2015). Utilization of the pomegranate tree (Punica granatum L.) in the paper industry Turk J Agric For 39: 295-299 doi:10.3906/tar-1404-105
• Gülsoy, S K, Eroğlu H. (2011). Influence of Sodium Borohydride on Kraft Pulping of European Black Pine as a Digester Additive, Industrial & Engineering Chemistry Research, vol. 50, 2441-2444.
• İstek A, Gonteki E. (2009). Utilization of Sodium Borohydride (NaBH4) in Kraft Pulping Process, Journal of Environmental Biology, 30(6): 951-953.
• ISO 5269-2 (2013). Pulps preparation of laboratory sheets for physical testing. Part 2: Rapid-Köthem method.
• ISO 5267-1 (2012). Pulps- Determination of Drainability Part I: Schopper Reigler Method
• Kılıç A, Sarıusta SE, Hafızoğlu H (2010). Sarıçam, Karaçam ve Kızılçam basınç odununun kimyasal yapısı, Bartın Orman Fakültesi Dergisi Cilt 12, Sayı 18, 33-39.
• Köksal SE, Kılıç Pekgözlü A (2016) Sarıçam, Karaçam ve Kızılçam basınç odununun mikroskobik yapısı, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 12(1), 72-82.
• Rowell, R.M., Pettersen, R., Han, J.S., Rowell, J.S., Tshabalala, M.A., 2005. Handbook of Wood Chemistry and Wood Composites. CRC Press, Boca Raton, London, New York.
• SCAN-CM 15-62 (1962) Viscosity of cellulose in cupriethylenediamine solution (CED)
• TAPPI T 200 sp-01 (2001) Laboratory beating of pulp (Valley beater method)
• TAPPI T 222 om-02 (2002) Acid-insoluble lignin in wood and pulp
• TAPPI T 236 om-99 (1999) Kappa number of pulp.
• TAPPI T 264 cm-07 (2007) Preparation of wood for chemical analysis.
• TAPPI T 275 sp-02 (2002) Screening of pulp (Somerville-type equipment)
• TAPPI T 402 sp-03 (2013) Standard conditioning and testing atmospheres for paper, board, pulp handsheets, and related products.
• TAPPI 403 om–02 (2002). Bursting strength of paper
• TAPPI 411 om–97 (1997). Thickness (caliper) of paper, paperboard, and combined board
• TAPPI 412 om–02 (2002). Moisture in pulp, paper and paperboard
• TAPPI 414 om–98 (1998). Internal tearing resistance of paper (Elmendorf-type method)
• TAPPI T494 om–01 (2001). Tensile Properties of Paper and Paperboard (Using Constant Rate of Elongation Apparatus)
• TAPPI T519 om–02 (2002). Diffuse Opacity of Paper (d/0 paper backing)
• TAPPI T525 om–02 (2002). Diffuse Brightness of Pulp (d/0)
• Ververis, C., Georghiou, K., Christodoulakis, N., Santas, P., Santas, R. 2004. Fiber dimensions, lignin and cellulose content of various plant materials and their suitability for paper production. Industrial Crops Products 19: 245–254.
• Wise, L. E. Jahn E. C. (1952). Wood chemistry. Reinhold Publishing Corporation.
• Yaman, B., Gencer, A. (2005). Trabzon koşullarında yetiştirilen kiwi (Actinidia deliciosa (A. Chev.) C. F. Liang & A. R. Ferguson)’nin lif morfolojisi. S.D.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A2: 149‐155.