Orman Fidanlığında Çalışan İşçilerin Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 2, 517 - 524, 15.08.2019

Derya Yaylı Erhan Çalışkan

Öz

Orman fidanlık
işçilerinin sağlık sorunlarının çok yüksek düzeyde oluşu, iş verimini de
olumsuz etkilemektedir. Sağlık sorunlarından, kas iskelet sistemi sorunları
çalışan insanların en başta gelen sağlık problemlerinden biridir.  Bu çalışmanın amacı, Bayburt ve Hendek orman fidanlıklarındaki
işçilerin çalışma koşulları, demografik özellikleri, kas iskelet sistemi
rahatsızlıkları ile ilgili sorunları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
araştırılmıştır. Genişletilmiş ‘’Nordic Kas-iskelet Sistemi anketi” kullanılarak
değerlendirilmiştir. Anket için vücudun dokuz anatomik bölgesini gösteren bir
şekil kullanılmıştır. Bu araştırma, 104 kişinin katılımı ile
gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların %85’i bayan ve %15’i erkek’tir.
Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 42± 11.30 yıldır. Son on iki ay içinde
vücudun herhangi bir bölümünde en az bir kas iskelet sorunu yaşayan
çalışanların sıklığı %76 ve son bir hafta içinde ise %53 olduğu belirlenmiştir.
Fidanlık işçilerinin son 12 ayda kas-iskelet sistemi ağrı şikâyetlerinin sahip
olanların en fazla bel bölgesinde (%58.17) yakınması olduğu, daha sonra
sırasıyla sırt bölgesinde (%44,82), boyun bölgesinde (%41.07) ve omuz
bölgesinde(%36,22) ağrı şikâyetlerinin olduğu belirlenmiştir. Fidanlıklarda
çalışan işçilerin ağrılı vücut bölgeleri ile yaş grupları, çalışma yılları ve
ergonomi bilgisi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Elde
edilen bu sonuçlar göre, bu rahatsızlıklar iş verimini olumsuz yönde
etkilemektedir. Bu etkilerin derecesi işçi sağlığının olumlu yönde
iyileştirilmesi yönünde atılacak adımlarla azaltılabilir.

Anahtar Kelimeler

Orman, Fidanlık İşçileri, İşçi Sağlığı, Kas-iskelet sistemi, Nordic anket

A Study on The Health Problems of Forest Nursery Workers

Öz

High levels of health problems among forest workers naturally have a
negative impact on productivity. Musculoskeletal system issues are among the
primary health issues among the public.

The aim of this study was to determine the working conditions of the
forest nursery workers in Bayburt and Hendek as well as their demographic
properties, issues related with the musculoskeletal system disorders and the
affecting factors. Extended Nordic Musculoskeletal Questionnaire was used for
evaluation. A figure indicating the nine anatomical regions of the human body
was used for the questionnaire. The study was carried out with the
participation of 104 individuals. Of the participants, 85% were female and 15%
were male. The age average of the participants was 42± 11.30 years. The ratio of
workers who experienced at least one musculoskeletal issue in any part of their
body during the past twelve months was 76% and the same ratio for the last one
week was determined as 53%.  It was put
forth that nursery workers with musculoskeletal pain complaints in the last 12
months had the highest complaints for the lower back region (58.17%) followed
respectively by the Upper back (44,82%), neck (41.07%) and shoulder (36,22%). A
statistically significant relationship was determined between the regions of
the body with pain and age groups, years of experience and ergonomics
information. According to the acquired results, these complaints have an
adverse impact on productivity. The level of these impacts may be reduced by
taking steps to improve workers’ health.

Anahtar Kelimeler

Forest, Nursery workers, Musculoskeletal symptoms, Occupational health, Nordic questionnaire

Kaynakça

• Acar HH, Şentürk N (1999). Artvin Yöresindeki Orman İşçilerinde İşçi Sağlığı Üzerine Bir Araştırma. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi; A49-1; 25-39.
• Acar HH, Eroğlu H (2001). Ormancılıkta Odun Üretimi ve Fidanlık-Ağaçlandırma İşçilerindeki Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma, 8. Ulusal Ergonomi Kongresi, Bildiriler Kitabı, s.8-14, İzmir.
• Acar HH, Eroğlu H, Eker M (2002). Ormancılıkta Odun Üretimi ve Fidanlık-Ağaçlandırma İşçilerinin Çalışma Sırasındaki Tansiyon ve Nabız Değişimleri Üzerine Bir Araştırma, II. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Artvin, Türkiye, 15-18 Mayıs 2002, cilt.1, ss.365-374.
• Acar HH , Ünver Okan S, (2008). Ormancılıkta İşçi Sağlığı Üzerine Bir Araştırma: Trabzon Örneği, 14. Ulusal Ergonomi Kongresi, Trabzon, Türkiye, 30 Ekim - 1 Kasım 2008, cilt.II, ss.414-420.
• Akay D, Dağdeviren M, Kurt M (2003). Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 18 (3), 73-84.
• Alkan H, Gülcü S (2000). Orman Fidanlıklarında Geçmişten Günümüze Fidan Üretim Çalışmaları ve Gelecek İçin Öneriler, 2. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, Bildiri Özetleri, s. 36, Bademli, Ödemiş.
• Amin S, Goggins J, Niu J, Guermazi A, Grigoryan M, Hunter DJ, Genant HK, Felson DT (2008). Occupation-related squatting, kneeling, and heavy lifting and the knee joint: a magnetic resonance imaging-based study in men. J. Rheumatol. 35, 1645-1649.
• Anderson GB (1981). Epidemiological aspects on low-back pain in industry. Spine 6, 53–60.
• Bernard TE, Wilder FV, Aluoch M, Leaverton PE (2010). Job-related osteoarthritis of the knee, foot, hand, and cervical spine. J. Occup. Environ. Med. 52, 33-38.
• Buckle P (1997). Upper limb disorders and work: the importance of physical and psychosocial factors. Journal of Psychosomatic Research, 43, 17–25.
• Dawson AP, Steele EJ, Hodges PW, Stewart S (2009). Development and Test-Retest Reliability of an Extended Version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E): A Screening İnstrument for Musculoskeletal Pain, 517-526.
• Enez K (2008). Ormancılıkta Üretim Işçiliğinde Antropometrik Verilerin Ve Çalışma Duruşlarının Kaza Risk Fakörleri Olarak Değerlendirilmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. DoktoraTezi (Yayımlanmamış), 168s. OrmanMühendisliği Anabilim Dalı, Trabzon.
• Enez K, Topbas M, Acar HH (2014). An evaluation of the occupational accidents among logging workers within the boundaries of Trabzon Forestry Directorate, Turkey. Int. J. Ind. Ergon. 44 (5), 621–628.
• Enez K, Nalbantoğlu SS (2019). Comparison of ergonomic risk assessment outputs from OWAS and REBA in forestry timber harvesting, International Journal of Industrial Ergonomics 70 (2019) 51–57.
• Erdaş O, Acar H.H, Tunay M, Karaman A (1995). Türkiye'de Orman İşçiliği ve Üretim, Orman Yolları, Orman Ürünleri Transportu, Ormancılıkta Mekanizasyon ve Mülkiyet-Kadastro ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Türkiye Ormancılık Raporu, Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yayın No: 48, Trabzon.
• Eroğlu H, Acar HH, Eker M (2008). Ardanuç Orman Fidanlığında Çalışan Fidanlık İşçilerinin Çalışma Koşullarının Değerlendirilmesi, 14. Ergonomi Kongresi, Bildiriler Kitabı, Cilt II, 441-447, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Eltayeb S, Staal JB, Kennes J, Lamberts PH, de Bie RA (2007). Prevalence of complaints of arm, neck and shoulder among computer Office workers and psychometric evalutaion of a risk factor questionnaire. BMC Musculoskletal Disorders , 8: 68.
• EU-OSHA (2007). E-Fact 9 - Work-related Musculoskeletal Disorders (MSDs): an Introduction. European Agency for Safety and Health at Work. Available from: https://osha.europa.eu/en/publications/e-facts/efact09/view.
• Gallis C (2006). Work-related prevalence of musculoskeletal symptoms among Greek forest workers. Int. J. Ind. Ergon. 36, 731-736.
• Gaskin J (1990). An ergonomic evaluation of two motor-manual delimbing techniques. International Journal of Industrial Ergonomics 5 (3), 211–218.
• Glover W, McGregor A, Sullivan C, Hague J (2005). Work-related musculoskeletal disorders affecting members of the Chartered Society of Physiotherapy. Physiotherapy 91, 138–147.
• Grzywinski W, Wandycz A, Tomczak A, Jelonek T (2016). The prevalence of self-reported musculoskeletal symptoms among loggers in Poland. International Journal of Industrial Ergonomics 52,12-17.
• Harstela P (1990). Work postures and strain of workers in nordic forest work: a selective review. Int. J. Ind. Ergon. 5, 219-226.
• Heiden B, Weigl M, Angere P, Müller A (2013). Association of age and physical job demands with musculoskeletal disorders in nurses. Appl. Ergon. 44, 652-658.
• Hildebrandt VH (1995). Back pain in the working population: prevalence rates in the Dutch trades an professions. Ergonomics 38, 1283-1298.
• Johansson JA (1994). Work-related and non-work-related musculoskeletal symptoms. Applied Ergonomics 25 (4), 248–251.
• Kalınkara V, Özkaya K (2013). Orman işçilerinin çalışma duruşlarının ergonomik analizi.19. In: Ulusal Ergonomi Kongresi, Balıkesir, 27-29 Eylül, Proceedings, pp. 75–84.
• Kaya A (2016). Kadın Orman Fidanlık İşçilerinde Bazı Antropometrik Özellikler Ve Çalışma Duruşlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Koca B, Akın G, Gültekin T (2001). Ergonomik Tasarımlarda El Antropometrisi ve Veri Analizi, 8. Ulusal Ergonomi Kongresi, Bildiriler Kitabı, s.240-247, İzmir.
• Koç S (2016). Mobilya İmalatında Kas İskelet Sistemi Risklerinin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara, s.133.
• Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sorenen F, Andersson G, Jorgenson K (1987). Standardised Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Applied Ergonomic, 18, 233-237.
• Lei L, Dempsey PG, Xu JG, Ge LN, Liang YX (2005). Risk factors for the prevalence of musculoskeletal disorders among Chinese foundry workers. International Journal of Industrial Ergonomics 35, 197–204.
• Linton JS (1990). Risk factors for neck and back pain in a working population. Work and Stress 4 (1), 41–49.
• Macfarlane GJ, Pallewatte N, Paudyal P, Blyth FM, Coggon D, Crombez G (2009). Evalutaion of work-related psychosocial factors and regional musculoskeletal pain: results from a EULAR Task Force Ann Rheum Dis, 68: 885-91.
• Malchaire J, Cock N, Vergracht S, (2001). Review of the factors associated with musculoskeletal problems in epidemiological studies. Int. Arch. Occup. Environ. Health 74, 79-90.
• Melemez K, Tunay M (2012). Ormancılık üretim işlerinde orman işçilerinin sağlık muayenelerine ilişkin örnek olay incelenmesi. Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi14(21): 37-46.
• Melemez K, Kurban H, Tankut AN (2016). Ormancilik üretim işlerinde çalişma duruşlarinin işçi sağliği açisindan değerlendirilmesi. Journal of Bartın Faculty of Forestry 18 (1), 47–56.
• Naidoo S, Kromhout H, London L, Naidoo R.N, Burdorf A (2009). Musculoskeletal pain in women working in small-scale agriculture in South Africa. Am. J. Ind. Med. 52, 202-209.
• Newell TM, Kumar S (2004). Prevalence of musculoskeletal disorders among orthodontists in Alberta. International Journal of Industrial Ergonomics 33, 99–107.
• OGM (2018). Türkiye Orman Varlığı, Resmi İstatistikler, http://www.ogm.gov.tr/. Son Erişim Tarihi: 27.11.2018.
• Pope, DP, Croft P, Pritchard CM, Silman A, Macfarlane G (1997). Occupational factors related to shoulder pain and disability. Occupational and Environmental Medicine 54, 316–32.
• Sairanen E, Brushaber L, Kaskinen M (1981). Felling work, low-back pain and osteoarthritis. Scand. J. Work Environ. Health 7, 18-30.
• Skov T, Borg V, Orhede E (1996). Psychosocial and physical risk factors for musculoskeletal disorders of neck, shoulders, and lower back in salespeople. Occupational and Environmental Medicine 53, 351–356.
• Theorell G, Harms-Ringdahl K, Ahlberg-Hulte´n G, Westin B (1991). Psychosocial job factors and symptoms from the locomotor system a multicasual analysis. Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine, 23, 165–173.
• Torngvist EW, Hagberg M, Hagman M, Risberg EH, Toomingas A (2009). The influence of working conditions and invidual factors on the incidence of neck and upper limb symptoms among professional computer users. Int Arch occup Environ health, 82: 689-702.
• Unver-Okan S, Acar, HH., Kaya A (2017). Determination of Work Postures with Different Ergonomic Risk Assessment Methods in Forest Nurseries. FEB, 7362.
• Zwart BCH, Broersen JPJ, Frings-Dresen MHW, Van Dijk FJH (1997). Musculoskeletal complaints in the Netherlands in relation to age, gender and physically demanding work. Int. Arch. Occup. Environ. 70, 352-360.