Analysis of Intra-industry Trade of The Paper Pulp, Paper and Paperboard Machines Sector: The Case of Turkey and CEE Countries

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 153 - 163, 15.04.2020

Nadir Ersen

Öz

In this study, it was aimed to the analysis of intra-industry trade of paper pulp, paper and paperboard machines sector of Turkey and Central and Eastern European (CEE) countries and compare. In this context, product codes HS 8439 and HS 8441 were calculated using the Grubel-Llyod (GL) and Brülhart (A and B) indeces. While the index values of seven countries were over 0.5 for 8439 product groups according to averages of 2009-2018, the index values of six countries were over 0.5 for 8441 product groups. For 8439 and 8441 products, the Czech Republic had highest GL index value. Countries which had lowest GL index value were Turkey and Ukraine for 8439 and 8441 products, respectively. Turkey’s trade form in 8439 and 8441 product groups was inter-industry trade. Also, it was found that foreign trade position of Turkey and and Central and Eastern European (CEE) countries varies according to product groups (8439 and 8441) and periods (2009-2013 and 2014-2018).

Anahtar Kelimeler

Paper machines sector, intra-industry trade, Turkey, CEE countries

Kağıt Hamuru, Kağıt ve Karton Makineleri Sektörünün Endüstri-içi Ticaret Analizi: Türkiye ve CEE Ülkeleri Örneği

Öz

Bu çalışmada, Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa (ODA) ülkelerinin kağıt hamuru, kağı ve karton makineleri sektörünün endüstri-içi ticaretinin analiz edilmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda HS 8439 ve HS 8441 ürün kodları Grubel-Llyod (GL) ve Brülhart (A ve B) indekleri kullanılarak hesaplanmıştır. 2009-2018 ortalamalarına göre, 8439 ürün grubu için yedi ülkenin indeks değeri 0.5’in üzerinde olduğu bulunmuş iken, 8441 ürünü için ise altı ülkenin indeks değeri 0.5’in üzerinde olduğu bulunmuştur. 8439 ve 8441 ürünleri için en yüksek GL indeks değerine sahip ülke Çek Cumhuriyeti çıkmıştır. GL indeks değeri en düşük ülkeler ise sırasıyla Türkiye ve Ukrayna olmuştur. Türkiye’nin 8439 ve 8441 ürün gruplarındaki ticaret şekli endüstriler-arası ticaret şeklindedir. Ayrıca, Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa (ODA) ülkelerinin ihracatçı ve ithalatçı konumlarının ürüne ve incelenen döneme göre faklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kağıt makineleri sektörü, endüstri-içi ticaret, Türkiye, CEE ülkeleri

Kaynakça

• 1. Altay, H., Şen, A. (2009). Türkiye’nin Avrupa Birliği (15) pazarındaki endüstri-içi ticaret performansının rakip ülke performanslarıyla karşılaştırmalı analizi:1995-2007. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25: 127-140.
• 2. Atik, C., Ok, K. (2017). Türkiye’de Kağıt Üretimi ve Sürdürülebilir Kalkınma. Teknik Rapor, 1-28.
• 3. Aydın, A. (2008). Endüstri-içi ticaret ve Türkiye: ülkeye özgü belirleyicilerin tespitine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 25(2): 881-921.
• 4. Azgün, S. (2017). Dış Ticaret ve Rekabet Gücü. Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• 5. Bano, S. (2013). Horizontal, vertical and marginal intra-industry international trade and their determinants: evidence for New Zealand and Australia. 54 New Zealand Associations of Economists (Nzae) Annual Conference, 3-5 July 2013, Wellington.
• 6. Bardak, S., Sarı, B., Nemli, G., Kırcı, H., Baharoğlu, M. (2011). The effect of décor paper properties and adhesive type on some properties of particleboard. International Journal of Adhesion and Adhesives, 31(6), 412-415.
• 7. Biesebroeck, J. V. (2011). Dissecting intra-industry trade. Economics Letters, 110: 71-75.
• 8. Brülhart, M. (1994). Marginal intra-industry trade: measurement and relevance for the pattern of industrial adjustment. Review of World Economics, 130(3): 600-613.
• 9. Brülhart, M., Thorpe, M. (2000). Intra-industry trade and adjustment in Malaysia: Puzzling evidence. Applied Economics Letters, 7: 729-733.
• 10. Çoban, A., Kurt, D. B., Çoban, O. (2015). An analysis of tourism sector with the Grubel-Llyod index: the case of Turkey and selected countries. International Journal of Arts and Sciences, 8(7): 223-231.
• 11. Erün, G. (2010). Türkiye ile AB, gıda ve canlı hayvan sektörü dış ticaretinde endüstri içi ticaret analizi. Ekonomi Bilimler Dergisi, 2(1): 71-78.
• 12. Grubel, H. G. and Lloyd, P. J. (1975). Intra-Industry Trade: The Theory and Measurement of International Trade in Differentiation Products. 2nd ed. The MacMillan Press: London.
• 13. Hamilton, C., Kniest, P. (1991). Trade liberalisation, structural adjustment and intra-industry trade: a note. Weltwirtschaftliches Archiv, 127(2): 356-367.
• 14. Han, K., Lee, J. (2012). FDI and vertical intra-industry trade between Korea and China. Korea and the World Economy, 13(1): 115-139.
• 15. Hellvin, L. (1996). Vertical intra-industry trade between China and OECD countries. OECD Devolopment Centre Working Paper, 114: 6-35.
• 16. Ishchukova, N., Smutka, L. (2014). Russia’s intra-industry trade in agricultural products: the extent and major trends. Journal of Central European Green Innovation, 2(1): 75-89.
• 17. Kaya, A. A., Atış, A. G. (2007). Türkiye kimya sanayi endüstri içi ticaretinin statik ve dinamik analizi: Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleri, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Çin. Ege Akademik Bakış, 7(1): 251-291.
• 18. Kemer, O. B., Aydemir, M. F. (2017). Türk imalat sanayinin endüstri-içi ticaret (2001-2014). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2): 1159-1180.
• 19. Köse, Z. (2018). Endüstri İçi Ticaret: Teori ve Uygulama. Hiperyayın, İstanbul.
• 20. Kurt, R., İmren, E. (2018). Türkiye’deki önemli tıbbi ve aromatik bitkilerin endüstri içi ticaret göstergeleri ile statik ve dinamik analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(3): 548-557.
• 21. Leitao, N. C. (2011). Intra-industry trade in tourism services. Theroetical and Applied Economic, 18(6): 55-62.
• 22. Mangır, F., Fidan, A. (2017). Grubel-Lloyd endeksi ile endüstri-içi ticaret analizi: tarım sektörü Türkiye örneği. KMU Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33): 45-51.
• 23. Narin, P. (2002). Endüstri-İçi Ticaret ve İhracata Dayalı Sektörler Açısından Türkiye Uygulaması. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye, 96 s.
• 24. Sawyer, W. C., Sprinkle, R. L., Tochkov, K. (2010). Patterns and determinants of intra-industry trade in Asia. Journal of Asian Economic, 21: 485-493.
• 25. Simionescu, M. (2018). What drives economic growth in some CEE countries?. Studia Universitatis Economic Series, 28(1): 46-56.
• 26. Soykan, T. (2009). Çağımızın vazgeçilmezi: kağıt ve matbaacılık makineleri. Moment, 15: 36-43.
• 27. Soyyiğit, S. (2019). Sektörel katma değer ve yapısal dönüşüm ilişkisi: CEE ülkeleri ve Türkiye analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1): 377-393.
• 28. Şahin, D. (2016a). Türkiye’nin mobilya sektörü dış ticaret yapısının analizi. Journal of Life Economics, 3(3): 7-26.
• 29. Şahin, D. (2016b). Türkiye’de ormana dayalı sektörlerin dış ticaret yapısının analizi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(Ek sayı): 181-196.
• 30. URL1 (2019). Trade Statistic For International Business Development, List 2018 of Importing and Supplying Markets For A Product Exported and Imported by Turkey and CCE Countries 8439 and 8441. https://www.trademap.org/Country_SelProduct_TS.aspx (15.08.2019).