Tıbbi Aromatik Bitki Ekstraktının Ahşabın Anatomik Yapısına Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 2, 520 - 527, 16.08.2021

Hüseyin Peker , Hatice Ulusoy

https://doi.org/10.24011/barofd.892209

Öz

Tarihin başlangıcından beri global dünya yapısı ve ülkemizde tıbbi aromatik bitkiler çok zengin alanlarda (tıbbi, kozmetik, gıda, baharat, ziraat , hayvancılık, baharat, boya sanayii vb ) kullanılagelmektedir. İnsan/çevreyle dost yeni ahşap koruyucu materyaller geliştirilmekte olup ,böylelikle hijyenik mobilya yapısı, çocuk oyuncakları, hastanelerde vb çok çeşitli alanlarda antioksidant/antibakteriyel ürün yapısı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Dünyada tedavi amaçlı ve baharat olarak kullanılan bitkilerin sayısının 20.000 civarında olduğu Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından rapor edilmiştir. Bitkilerden ekstraktlar hazırlanarak ilaç olarak kullanılması, Çin’de M.Ö. 2700 yıllarına kadar uzanmaktadır. Orman kaynaklarının hızlı bir şekilde azalması ve insanoğlunun yaşamış olduğu çevre içerisinde sentetik/kimyasal etkilere maruz kalması ciddi tehditler oluşturmaktadır. Çeşitli tıbbi aromatik bitkilerin (çaşır otu) özüt (%1, %3) elde ederek ve boraks ile ikili işlemle ilişkiye getirilmek suretiyle çok daha organik bir yapı oluşturulması hedeflenmiş bu malzemenin anatomik özelliklerine bakılmış ve bunla ilişkili olarak tutunma ölçeği belirlenmiştir. Anatomik yapısı itibariyle gerek ladin odunu kesit yüzeylerde tutunma düzeyi mikroskobik olarak değerlendirilmiş ve net kuru emprenye madde miktarı hesaplanmıştır. Ladin odununda özellikle geçit aspirasyonu yapısı emprenye işleminde maddenin tutunmasını zorlaştıran en önemli unsurlar arasında olduğu bilinen bir yapıdır.

Anahtar Kelimeler

Odun anatomisi, tıbbi aromatik bitkiler, emprenye, insan/çevre sağlığı, ahşap oyuncaklar

Impregnation Effect of Medical Aromatic Plant Extract On The Anatomic Structure of Wood

Öz

In Since the beginning of history, the global world structure and medicinal aromatic plants in our country have been used in very rich areas (medical, cosmetic, food, spice, agriculture, animal husbandry, spice, paint industry, etc.). New human / environment friendly wood protective materials are being developed, thus efforts are made to create an antioxidant / antibacterial product structure in various areas such as hygienic furniture structure, children's toys, hospitals, etc. It has been reported by the World Health Organization (WHO) that the number of herbs used as medicinal and spice in the world is around 20,000. Preparing extracts from plants and using them as medicine, in China in BC. It dates back to 2700 BC. Rapid depletion of forest resources and exposure to synthetic / chemical effects in the environment in which human beings have lived pose serious threats. The anatomical properties of this material, which was aimed to create a much more organic structure by obtaining extracts (1%, 3%) of various medicinal and aromatic plants (meadow onion, chives) and bringing it into relationship with borax by double process, were examined and the scale of attachment was determined in relation to this. Due to its anatomical structure, the level of adhesion on spruce wood cross-sectional surfaces was evaluated microscopically and the net dry impregnation amount was calculated. In spruce wood, especially the passage aspiration structure is known to be among the most important elements that make it difficult to hold the material in the impregnation process.

Anahtar Kelimeler

Wood anatomy, medicinal aromatic plant, impregnation, human/environmental healty, wood toys

Kaynakça

• 1. Akyüz, İ., Ersen, N., Tiryaki, S., Bayram, B.Ç., Akyüz, K.C., Peker, H. (2019). Modelling and comparison of bonding strength of impregnated wood material by using different methods: artificial neural network and multiple linear regression. Wood Research, 64(3), 483-498.
• 2. ASTM D 1413–76 (1984). Standartd methods of testing preservatives by laboratory soilblock cultures, annual book of astm standarts: USA Standart.
• 3. Alkan, E. (2016). Doğal emprenye maddeleri ve borlu bileşikler ile emprenye edilen sarıçam (Pinus sylvestris L.) odununun fiziksel ve mekanik özelliklerinin incelenmesi: Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane.
• 4. Almerida, G. Hernandez, R. (2007). Influence of the pore structure of wood on moisture desorption at high relative humidities: Wood Material Science and Engineering, 2, 33 44
• 5. Bal, B.C. (2006). Amonyaklı bakır quat (ACQ) emprenye tuzu ie emprenye edilen sarıçam (Pinus sylvestris L.) odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin arastırılması: Kahramanmaras Sütçü Imam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Kahramanmaraş.
• 6. Baysal, E.(1994). Çeşitli borlu ve wr bileşiklerin kızılcam odununun bazı fiziksel özelliklerine etkisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimeri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• 7. Baysal, E. (2003).Borlu bileşikler ve doğal sepi maddeleriyle emprenye edilen sarıçam odununun yanma özellikleri: Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Kayseri, 19 (1-2): 59-69
• 8. Baytop, T. (1984). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi (in Turkish). İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:3255- Eczacılık Fakültesi, No. 40, Istanbul.
• 9. Bozkurt,A.Y.(1992). Odun anatomisi: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi , Yayın No:3652, Fakülte Yayın No:415, İstanbul.
• 10. Bamber, R.K., Burley, J. (1983). The wood properties of Radiata pine: Commonwealth Agricultural Bureaux, Slough, (84 pp).
• 11. Ceylan, Ş. (2019). Işgın Bitki (Antioksidan/antibakteriyel) Özütünün Ahşap Endüstrisinde (Mobilya/İnşaat) Kullanılabilme Olanakları, Artvin Çoruh Üniversitesi , BAP Projesi, Artvin.
• 12. Comstock G.L. (1970). Directional permeability of softwoods: Wood and Fiber, 1 (4): 283-289.
• 13. Dişli, B., (2018). Bazı mordan ve verniklerin sarıçam (pinus sylvestris l.) odununun teknolojik özellikleri üzerine etkisi: Artvin Çoruh Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü , Yüksek Lisans Tezi, Artvin.
• 14. Doğu, D., Tırak, K., Candan, Z., Ünsal, O. (2010). Anatomical Investigation of Thermally Compressed Wood Panels :BioResources, sayı 5(4), s. 2640-2663.
• 15. Ersen, N. (2020). Assessment of global competitiveness of non-wood forest products: the case of Turkey. Baltıc Forestry, 26(2): 1-8.
• 16. FAO. (2014). About non-wood forest products. In: Non-wood Forest Products. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome (Italy), 1 p. Available online at: http://www.fao.org/forestry/nwfp/6388/en/.
• 17. Forsstro¨m J. (2004). Fundamental aspects on the re-use of wood based fibres*Porous structure of fibres and ink detachment. PhD thesis. Trita-FPT Report 2004:37.
• 18. Kartal, S.N. (1998). CCA emprenye maddeleri ile korunan ağaç malzemenin dayanıklılık, yıkanma ve direnç özellikleri: İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul.
• 19. Kırca, A., Bilişli, A., Demirel, N.N., Turhan, H. ve Arslan, E. (2007). Çanakkale florasındaki bazı tıbbi ve aromatik bitkilerin antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri: TÜBİTAK Proje No: 104 0 292. Çanakkale.
• 20. Merev, N. (1998). Odun Anatomisi: Cilt 1, Doğu Karadeniz Bölgesinde Doğal Angiospermae Taksonlarının Odun Anatomisi, KTÜ, Orman Fak., KTÜ Genel Yayın No: 189. Fak. Yayın No:27, Trabzon, 1998.
• 21. Njume, C., Afolayan, A.J., & Ndip, R.N. (2010). An overview of antimicrobial resistanceand the future of medicinal plants in the treatment of helicobacterpylori infections. Afr. J. Pharm. Pharmacol., 3, 685-699.
• 22. Oruç, F.Ç.S., Erturan, İ.E., Oruç, D. and Oruç, S.H. (2019). Awareness of medical and aromatic plants in the western Black Sea region. International Journal of Agriculture, Environment and Food Sciences (JAEFS) 3(1): 1–4.
• 23. Özkan, Z.C., & Akbulut, S. (2014). Ormancılık Uygulamaları Ders Notları (in Turkish). Faculty of Forestry, Karadeniz Technical University, Trabzon s:1-2.
• 24. Örs, Y., Efe,H., Atar,M. (2001). Sarıçam ( Pinus sylvestris Lipsky.) Odununda Emprenye Etme ve Renk Açma İşleminin Vernik Katma Sertliğine Etkileri, G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14, 2, 487-503.
• 25. Siau, J.F. (1971). Flow in wood: Syracuse University Press, New York, (131 pp.).
• 26. TS 2470 (1976). Odunda Fiziksel ve Mekaniksel Deneyler İçin Numune Alma Metodları ve Genel Özellikler, TSE, Ankara.
• 27. Tondi, G.,Thevenon,MF, Mies,B.,Standfest,G., Petutschnigg,A., Wieland,S. ( 2013). Impregnation of Scots pine and beech with tannin solutions: effect of viscosity and wood anatomy in wood infiltration: Wood Science and Technology volume 47, pages615–626.
• 28. Usta, İ., Hale, M. (1998): Ağaç malzemenin korunması gerekliliği: Yapı Dünyası, Temmuz (28): 50-53.
• 29. Wardrop, A.B., Davies, G.W. (1961). Morphological factors relating to the penetrations of liquids into wood: Holzforschung 15 (5): 129-141.
• 30. Zhang, Y. L., Zhang, S. Y., Yang, D. Q. & Wan, H. (2006). Dimensional Stability of Wood Polymer Composites: Journal of Applied Polymer Science, 102, 5085 5094.