Tarihi Konutlarda Peyzaj Restorasyon Projelerinin Önemi: Bartın Hacı Eminler Konutu Örneği

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 2, 411 - 421, 16.08.2021

Deniz Çelik , Cansu Dinçtürk

https://doi.org/10.24011/barofd.933595

Cited By: 1

Öz

İçinde bulundukları dönemin; duygu, düşünce ve yaşam koşullarına göre şekillenen ve o döneme ilişkin önemli birer somut kaynak rolü üstlenen tarih çevreler, kültürel peyzajın önemli bileşenlerindendir. Bu bağlamda sürdürülebilirliklerinin sağlanması da önem taşıyan bir yaklaşım olarak benimsenmelidir. Tarihi çevrelere ilişkin korumada konut ve bahçesi gibi en küçük ölçekten, sokak, doku, kent, bölge gibi en büyük ölçeğe doğru yapısal ve doğal peyzajları içine alan bütüncül koruma anlayışı ile hareket edilmesi; restorasyon vb. yenileme işlemlerinin bu çevrede gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ancak, gerçekleştirilen çalışmalarda konut bahçesine yönelik restorasyon çalışmalarına yeteri kadar önem verilmediği gözlemlenmiştir. Çalışma kapsamında, Tarihi Kentler Birliği’ne üye olan Bartın kentinde yer alan tescilli yapılardan Hacı Eminler konut bahçesi araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırma yöntemi literatür taraması, arazi çalışmaları, verilerin analizi, değerlendirilmesi, sonuç ve öneriler olmak üzere beş aşamada ele alınmıştır. Ayrıca araştırmada, tarihi konut bahçelerinin restorasyonu sırasında neler yapılması gerektiği ve yasal süreçlerin ilerleyişi/eksiklikleri üzerine değerlendirmeler gerçekleştirilmiş, konut bahçesine ilişkin mekânsal saptamalar gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, bütün bu veriler dikkate alınarak alan özelinde peyzaj restorasyon projesi ölçütleri ve proje önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tarihi konut bahçesi, Peyzaj restorasyon projesi, koruma, Kültürel peyzaj, Bartın

The Importance of Landscape Restoration Projects in Historical Houses: The Case of Bartın Hacı Eminler House

Öz

Historical environment which they are shaped according to feelings, thoughts and living conditions and assuming the role of an important concrete resource for the period they were in are important components of the cultural landscape. In this context, ensuring their sustainability should be adopted as an important approach. Acting with a holistic conservation approach that includes structural and natural landscapes from the smallest scale such as houses and gardens to the largest scale such as streets, textures, cities and regions in the protection of historical environments; restoration etc. renewal processes should be carried out in this environment. However, it has been observed that the restoration works for the house garden are not given enough importance in the studies. Within the scope of the study, the Hacı Eminler house garden, one of the registered buildings in Bartın city, which is a member of the Historical Cities Union, was selected as the research area. The research method has been handled in five stages: literature review, field studies, data analysis, evaluation, results and recommendations. In addition, evaluations were made on what should be done during the restoration of historical house gardens and the progress / deficiencies of legal processes, and spatial determinations regarding the house garden were made. As a result, taking into account all these data, landscape restoration project criteria and project proposal were made

Anahtar Kelimeler

Historical house garden, conservation, landscape restoration project, cultural landscape, Bartın

Kaynakça

• 1. Alumäe, H., Printsmann, A., Palang, H. (2003). Cultural and Historical Values in Landscape Planning: Locals’ Perception. In Palang H and Fry G (eds) Landscape İnterfaces, Tartu, Estonia, pp 125-145.
• 2. Anonim. (1982). T.C. Anayasası 2709 Sayılı Kanun, https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/illeridaresi/Mevzuat/Kanunlar/Anayasa.pdf, (Erişim Tarihi: 28.02 2021).
• 3. Anonim. (2011). Bartın Kültür Varlıkları Envanteri, Bartın Valiliği, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını.
• 4. Anonim. (2021). Google Earth Bartın ili, https://www.google.com/maps/d/viewer?msa=0&ie=UTF8&t=m&ll=41.638988000000005%2C32.34323499999999&spn=0.011225%2C0.018239&z=15&source=embed&oi=map_misc&mid=13CPWvZtoxAhj7i5dBDcnP6hWtCU, (Erişim Tarihi: 10.02 2021).
• 5. Anonim. (2021-2). (660 nolu İlke Kararı) Taşınmaz Kültür Varlıklarının Gruplandırılması, Bakım ve Onarımları, https://teftis.ktb.gov.tr/TR-13918/660-nolu-ilke-karari-tasinmaz-kultur-varliklarinin-grup-.html (Erişim Tarihi: 19.03.2021).
• 6. Anonim. (2021-3). Tek Yapı Ölçeğinde Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon Projeleri Yaklaşık Maliyet Hazırlama Yöntemi, https://teftis.ktb.gov.tr/TR-264598/tek-yapi-olceginde-rolove-restitusyon-ve-restorasyon-pr-.html (Erişim Tarihi: 19.03.2021).
• 7. Arabacıoğlu, P., Aydemir, I. (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. YTÜ Mimarlık Fakültesi E-Dergisi, 4(2):204-212. 8. Bahçeci, M., Yenel, A. (2019). Kültürel Mirasın Korunmasında Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: 20. Yılında Koruma ve Restorasyon Uzmanları Derneği (KORDER). Online Journal of Art and Design, 7(5):144-152. 9. Çelik, D., Yazgan, M.E. (2009). Kentsel Peyzaj Tasarımı Kapsamında Tarihi Çevre Yenileme. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(3):235–244.
• 10. Di Fazio, S., Modica, G. (2018). Historic Rural Landscapes: Sustainable Planning Strategies and Action Criteria. The Italian Experience in the Global and European Context. Sustainability (Switzerland), 10(11):1–27.
• 11. Erdem, N. (1997). Tarihsel Süreç İçerisinde Konut Bahçelerinin İrdelenmesi ve İstanbul Örnekleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 152s.
• 12. Göktaş Kaya, L., İribaş, F. (2020). Bartın Geleneksel Evleri, Cephe Düzenlemesi ve Ahşap İşçiliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 49:1–26.
• 13. Karakul, Ö. (2019). Kuram ve Uygulamada Tarihi Çevre Korumaya Bütüncül Bir Yaklaşım. Social Sciences Research Journal, 8(1):61–78.
• 14. Keskin, B., Akdeniz, H., Temel, S., Eren, B. (2017). The Yield and Yield Components of Some Silage Maize (Zea mays L.) Varieties as the Second Crop. VIII. International Scientific Agriculture Symposium, Jahorina, October 05-08, 2017, pp:1029-1036.
• 15. Kiper, HP. (2004). Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Tarihsel ve Kültürel Değerlerinin Korunması Türkiye Bodrum Örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 363s.
• 16. Kuyrukçu, Z., Yıldız Kuyrukçu, E. (2015). Tarihi Yapıların Yeni İşleve Adaptasyonunun Sürdürülebilirlik Açısından Değerlendirilmesi. 2. International Sustainable Buildings Symposium, 28-30 Mayıs 2015, Ankara.
• 17. Lv, H. (2015). The Protection of Historical Landscape Element in the City Landscape Renovation in Principle. International Forum on Energy, Environment Science and Materials, Huanghe Science and Technology College Institute of Art and Design, China, pp: 1453-1456.
• 18. Mazı, F. (2009). Tarihi Çevrenin Korunmasında Sosyo-Ekonomik Faktörlerin Etkisi. Mevzuat Dergisi, 17(138):1-11.
• 19. Öztürk, HH. (2007). Tarihi ve Kültürel Çevrenin Korunmasında Sivil Toplumun Rolü: Hamamönü Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 136s.
• 20. Sarıkaya Levent, Y. (2009). Tarihi Çevre Koruma Mevzuatına Genel Bir Bakış. Aykaç P (ed) Dosya 14.1, Ankara, ss 62-68.
• 21. Şalikoğlu, B. (2012). Tarihi Peyzaj Restorasyonu: İstanbul’dan 2 Örnek. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 147s.
• 22. Tankut, G. (2005). Doğal ve Tarihi Çevrenin Korunması: Sorunlar ve Olası Çözümler. Planlama, 1:9-12.
• 23. Tırnakçı, A., Aklıbaşında, M. (2018). Tarihi Çevrelerde Kentsel Peyzaj Tasarımının Kayseri Mimar Sinan Parkı Örneğinde İncelenmesi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 34(3):58-73.
• 24. Ulubaş Hamurcu, A., Kocabaş, A. (2016). Sürdürülebilir Kentsel Koruma Yaklaşmı Bağlamında Eyüp Tarihi Dokusunun İrdelenmesi. IV. Çevre Tasarım Kongresi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri, ss 74-84.
• 25. Yılmaz, B., Kaya, LG., Ateş, O., Memlük, Y. (2011). Geleneksel Yapıların Kentsel Mekanda Oluşturduğu Düzenin Bartın Kenti Örneğinde İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(1):1-10.
• 26. Yılmaz, İ., Akdeniz, H. (2000). Van Koşullarında Bazı Silaj Sorgum Çeşitlerinde Farklı Ekim Sıklıklarının Verim Üzerine Etkileri. Uluslararası Hayvan Besleme Kongresi, 4–6 Eylül 2000, Isparta.
• 27. Yurdugüzel, OT., Özçetin, Z. (2015). Tarihi Çevre Koruma Uygulamalarına Eleştirel Bakış: Hamamönü Örneği. 5. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, 1-3 Ekim 2015, Erzurum.