KOBİ’lerin İhracat Engelleri: Bartın İli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 23, 207 - 231, 31.05.2021

Sabahattin Çetin Emine Genç Mehmet Said Köse Yunus Emre Topcu Halil Karlı

https://doi.org/10.47129/bartiniibf.895257

Öz

Ülkelerin ekonomik büyüme sağlayabilmelerinin en önemli araçlarından biri ihracattır. İhracat hem büyük firmalar hem de KOBİ’ler için pazar paylarını ve gelirlerini arttırabilmelerine imkân veren gelişim stratejilerinden biridir. Büyük işletmeler sahip oldukları kurumsal yapı sayesinde ihracat süreçlerini kolaylıkla gerçekleştirirken KOBİ’ler ihracat süreçlerinde çok farklı sorunlarla karşılaşabilmektedirler. Bu çalışma, Bartın ilinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin algılanan ihracat engellerini tespit etmek ve bu engellere yönelik öneriler getirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılarak Bartın ilinde faaliyet gösteren 10 işletme ve 4 kamu kurumuyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda KOBİ’lerin algıladıkları iç ihracat engelleri insan kaynağı yetersizliği, pazar araştırmasının gerçekleştirilmemesi ve lojistik maliyetlerinin yüksek oluşu, dış ihracat engelleri, döviz dalgalanmaları ve Bartın ilinin konumu olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bartın, İhracat Engelleri, KOBİ

Destekleyen Kurum

Bartın Üniversitesi

Proje Numarası

2019-SOS-A-007

Kaynakça

• Ağan, Y. ve Erdoğan, E. (2016). The perception of export barriers by turkish manufacturing firms. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53, 614.
• Akimana, V. (2017). Internal and External Factors Affecting Exporting SMEs in Rwanda. In Management Challenges in Different Types of African Firms (pp. 37-58). Springer, Singapore.
• Boşcor, D. (2017). Barriers faced by Romanian SMEs in exporting. Bulletin of the Transilvania University of Brasov. Economic Sciences, 10(1), 203-208.
• Cahen, F. R., Lahiri, S. ve Borini, F. M. (2016). Managerial perceptions of barriers to internationalization: an examination of Brazil's new technology-based firms. Journal of business research, 69(6), 1973-1979.
• Camra‐Fierro, J., Centeno, E., Al‐Hyari, K., Al‐Weshah, G. ve Alnsour, M. (2012). Barriers to internationalisation in SMEs: evidence from Jordan. Marketing Intelligence & Planning.
• Cura, F. (2017). İşletmelerin ihracat faaliyetlerinde karşılaştıkları sorunların ihracat tecrübeleri ile ilişkisi: Konya otomotiv yan sanayiine yönelik bir uygulama. Social Sciences Studies Journal, 3(5), 110-118
• Çetinkaya Bozkurt, Ö. ve Tunç, H. (2018). Kobilerde dış ticaret sorunları: Antalya İli örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 381-398.
• Çoban, S. (2005). Kayseri mobilya sanayinin dış ticaret yapısı ve sorunlarına yönelik bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2005(2), 73-82.
• Çütcü, İ., Özdemir, A. ve Erkan, H. (2017). Kobi'lerin ihracat piyasalarında karşılaştığı sorunlara ilişkin algıları: Gaziantep'teki kobiler üzerine bir araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(5).
• Eurostat (2020, Nisan 14). International trade in goods by enterprise size. Erişim adresi https://ec.europa.eu/eurostat/statistics explained/index.php/International_trade_in_goods_by_ enterprise_size.
• Erkuş, A. (2013). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Gebrewahid, G. G. ve Wald, A. (2017). Export barriers and competitiveness of developing economies: the case of the Ethiopian leather footwear industry. Journal of African Business, 18(4), 396-416.
• Gürbürz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe Yöntem ve Analiz, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Investopedia. (2020, Nisan 17). Internationalization. Erişim adresi https://www.investopedia.com/terms/i/internationalization.asp.
• İnan, H. ve Nakıboğlu, Ö, B. (2009). Kobilerin ihracatta karşılaştıkları engellerin belirlenmesine yönelik mobilya sektöründe gerçekleştirilen bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 228-246.
• Kahiya, E. T. (2013). Export barriers and path to internationalization: a comparison of conventional enterprises and international new ventures. Journal of International Entrepreneurship, 11(1), 3-29.
• Kahiya, E. T. (2017). Export barriers as liabilities: near perfect substitutes. European Business Review, 29 (1), 61-102.
• Keskin, G., Koşan, A. K. ve Ayık, Y. Z. (2009). Bölgesel gelişme aracı olarak KOBİ’ler ve ihracat sorunları (Erzurum’da bir araştırma). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 279-290.
• Khattak, J. K., Arslan, M. ve Umair, M. (2011). SMEs’ export problems in Pakistan. E3 Journal of Business Management and Economics, 2(5), 192-199.
• Leonidou, L. C. (1995). Empirical research on export barriers: review, assessment, and synthesis. Journal of International Marketing, 3(1), 29-43.
• Leonidou, L. C. (2004). An analysis of the barriers hindering small business export development. Journal of Small Business Management, 42(3), 279-302.
• Masum, M. ve Fernandez, A. (2008). Internationalization Process of SMEs: Strategies and Methods. Master Thesis, Mälardalen University School of Sustainable Development of Society and Technology Västerås Sweden
• Mendy, J., Rahman, M. ve Bal, P. M. (2020). Using the “best‐fit” approach to investigate the effects of politico‐economic and social barriers on SMEs' internationalization in an emerging country context: Implications and future directions. Thunderbird International Business Review, 62(2), 199-211.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Mokhethi, M. C. (2019). The perceived export barriers of micro, small, and medium enterprises: an analysis from lesotho-based manufacturing Enterprises. Manag Econ Res J, 5(2019), 7683.
• Mpunga, H. S. (2016). Examining the factors affecting export performance for small and medium enterprises (SMEs) in Tanzania. Journal of Economics and Sustainable Development, 7 (6), 41-51
• OECD. (2020, Mayıs 1). Barriers to SME Access to International Markets. Erişim adresi https://www.oecd.org/cfe/smes/glossaryforbarrierstosmeaccesstointernationalmarkets.htm.
• Olejnik, E. ve Swoboda, B. (2012). SMEs’ internationalisation patterns: descriptives, dynamics and determinants. International Marketing Review, 29(5), 466–495.
• Özeltürkay, E. Y. ve Çerçel, S. (2014). Organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren firmaların karşılaştıkları ihracat engelleri: Mersin Tarsus organize sanayi bölgesinde bir uygulama. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 271-286.
• Paul, J., Parthasarathy, S. ve Gupta, P. (2017). Exporting challenges of SMEs: a review and future research agenda. Journal of World Business, 52(3), 327-342.
• Pinho, J. C. ve Martins, L. (2010). Exporting barriers: insights from Portuguese small-and medium-sized exporters and non-exporters. Journal of International Entrepreneurship, 8(3), 254-272.
• Rantanen, L. (2020). Barriers to high-tech SME internationalization: finnish health-tech companies entering Saudi Arabian market. Master Thesis, Turku University.
• Revindo, M. D. (2017). Types and severities of export barriers: evidence from Indonesian SMEs. Economics and Finance in Indonesia, 63(2), 150-175.
• Revindo, M. D., Indrawati, S. M. ve Massie, N. W. G. (2019). Policy Options to Remove Export Barriers Encountered by Indonesian SMEs. Jurnal Ekonomi Indonesia, 8(1), 37-69.
• Silva, J. R., Franco, M. ve Magrinho, A. (2016). Empirical investigation of the effects of industry type and firm size on export barriers. Journal of Business Economics and Management, 17(6), 1052-1065.
• Sinkovics, R. R., Kurt, Y. ve Sinkovics, N. (2018). The effect of matching on perceived export barriers and performance in an era of globalization discontents: Empirical evidence from UK SMEs. International Business Review, 27(5), 1065-1079.
• Sönmez, A. ve Arslan, A. R. (2007). İhracat yapma şekline göre karşılaşılan sorunlar; mobilya endüstrisi örneği. Politeknik Dergisi, 10(4), 403-409.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Suarez-Ortega, S. (2003). Export barriers: insights from small and medium-sized firms. International Small Business Journal, 21(4), 403-419.
• Tesfom, G. ve Lutz, C. (2006). A classification of export marketing problems of small and medium sized manufacturing firms in developing countries. International Journal of Emerging Markets.
• TİM (2020, Nisan 24). İhracat rakamları. Erişim adresi https://www.tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari.
• TÜİK (2020, Nisan 27). KOBİ ihracat oranları. Erişim adresi http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30664.
• Ulaş, D. (2009). Küreselleşme Sürecinde Dışa Açılma Stratejileri, Nobel yayınevi, Ankara.
• Uner, M. M., Kocak, A., Cavusgil, E. ve Cavusgil, S. T. (2013). Do barriers to export vary for born globals and across stages of internationalization? An empirical inquiry in the emerging market of Turkey. International Business Review, 22(5), 800-813.
• Westhead, P., Wright, M. ve Ucbasaran, D. (2004). Internationalization of private firms: environmental turbulence and organizational strategies and resources. Entrepreneurship & Regional Development, 16(6), 501-522.
• Wijayarathne, J. M. D. S. ve Perera, M. P. S. R. (2018). Sri Lankan SMEs and perceived export barriers: evidence from manufacturing sector. Asian Journal of Economics, Business and Accounting, 1-10.
• Wolff, J. A. and Pett, T. L. (2000). Internationalization of small firms: an examination of export competitive patterns, firm size, and export performance. Journal of Small Business Management, 38(2), 34-47.
• WTO (2016, Mayıs 15). Leveling the trading field for SME’S. Erişim adresi https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/world_trade_report16_e.pdf
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.