Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011)

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 3, 27 - 60, 27.09.2016
https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455289

Öz

Eğitim ekonominin değişen gereksinimlerine uygun nitelikteki işgücünün, yaratıcı düşünce ve ileri tekniklerinin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. Bu yönüyle eğitim, ekonomik büyümenin sağlanabilmesi ve sürdürülebilmesi için gerekli olan mikro ve makro ekonomik temelleri hazırlamaktadır. Bu çalışmada, ekonomik açıdan düşük, orta ve yüksek gelirli olarak gruplandırılan ülkelerde eğitimin ekonomik büyüme üzerindeki uzun dönemli etkileri 1991-2011 dönemi için yeni nesil panel veri analizi kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda, bütün ülke gruplarında örneklem döneminde eğitimin ekonomik büyümeye pozitif ve anlamlı bir katkı sağladığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, çalışmada eğitimin ekonomik büyüme üzerindeki uzun dönemli ve pozitif yönlü etkisinin büyüklüğünün, ülke gruplarının gelir düzeyleriyle paralel bir şekilde arttığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, inceleme döneminde ülkelerin düşük gelirli, düşük-yüksek orta gelirli ve yüksek gelirli olarak refah seviyeleri açısından farklılaşmalarında nicelik ve nitelik boyutuyla eğitimin de önemli derecede etkin bir rol oynadığını ortaya koymaktadır.

Kaynakça

  • Abu-Qarn, Aamer. S., ve Abu-Bader, Suleiman (2007). “Sources of Growth Revisited: Evidence from Selected MENA Countries”. World Development 35(5): 752-771.
  • Agiomirgianakis, George, Asteriou, Dimitrios ve Monastiriotis, Vassilis (2002). “Human Capital and Economic Growth Revisited: A Dynamic Panel Data Study”. International Advances in Economic Research 8(3): 1977-1987.
  • Baldacci, Emanuele, Clements, B., Gupta, S. ve Cui, Q. (2004). “Social Spending, Human Capital, and Growth in Developing Countries: Implications for Achieving The MDGs”. IMF Working Paper, International Monetary Fund Fiscal Affairs Department. WP No: 04/217: 1-39.
  • Barro, Robert. J. (1991). “Economic Growth in a Cross Section of Countries”. Quarterly Journal of Economics 106(2): 407-43.
  • Barro, Robert. J. (1999). “Education and Economic Growth”. http://www.oecd.org/innovation/research/1825455.pdf, (10.02.2016).
  • Barro, Robert. J. (2001). “Human Capital and Growth”. American Economic Review 91(2): 12-17.
  • Barro, Robert. J. ve Lee, J-W. (2010). “A New Data Set of Educational Attainment in The World, 1950-2010”. NBER Working Paper Series National Bureau of Economic Research, Working Paper No: 15902. http: //www.nber.org/papers/w15902.
  • Bashir, Abdelhameed ve Darrat, Ali. F. (1993). “Human Capital, Goverment Policies and Economic Growth: Some Evidence for Muslim Countries”. Ahmet, E. (ed.) Economic Growth and Human Resource Development in An İslamic Perpective (97-108) In. Virginia: International Institute of Islamic Thought.
  • Bassanini, Andrea ve Scarpetta, Stefano (2001). “Does Human Capital Matter For in OECD Countries? Evidence From Pooled Mean-Group Estimates”. OECD Economics Department. Working Papers, 282: 1-30.
  • Benhabib, Jess ve Spiegel, Mark M. (1994). “The Role of Human Capital in Economic Development Evidence from Aggregate Cross-Country Data”. Journal of Monetary Economics 34: 143-173.
  • Berber, Metin (2011). İktisadi Büyüme ve Kalkınma: Büyüme Teorileri ve Kalkınma Ekonomisi. 4. Baskı. Trabzon: Derya Kitapevi.
  • Bils, Mark ve Klenow, Peter. J. (2000). “Does Schooling Cause Growth?”. American Economic Review 90(5): 1160-1183.
  • Blankenau, William F. ve Simpson, Nicole. B. (2004). “Public Education Expenditures and Growth”. Journal of Development Economics, 73(2): 583-605.
  • Blankenau, William F., Simpson, Nicole. B. ve Tomljanovich, Marc (2007). “Public Education Expenditures, Taxation, and Growth: Linking Data to Theory”. American Economic Review, 97: 393-397.
  • Bloom, David. E., Canning, David ve Sevilla, Jaypee (2001). “The Effect of Health on Economic Growth: Theory and Evidence”. NBER Working Papers, National Bureau of Economic Research WP No 8587: 1-26.
  • Cohen, Daniel., ve Soto, Marcelo. (2007). “Growth and Human Capital: Good Data, Good Results”. Journal of Economic Growth 12(1): 51-76.
  • Cooray, Arusha V. (2009). “The Role of Education in Economic Growth”, University of Wollongong Research Online, Proceedings of the
  • 2009 Australian Conference of Economists, 1-27. Online: http: //ro.uow.edu.au/commpapers/694, (15.02.2016).
  • Denison, Edward Fulton (1967). Why Growth Rates Differ: Post War Experience in Nine Western Countries. Washington DC: The Brookings Institution.
  • Denison Edward Fulton (1962). The Sources of Economic Growth in The USA and Alternatives Before Us. NewYork: Committe for Economic Development.
  • Ding, Sai ve Knight, John. (2011). “Why Has China Grown So Fast? The Role of Physical and Human Capital Formation”. Oxford Bulletin of Economics and Statistics. 73(2): 141-174.
  • Ersoy, A. Bernur ve Yılmazer, Mine (2007). “Beşeri Sermayeyi İçselleştiren Büyüme Modellerinde Kamu Eğitim Harcamalarının Rolü: Panel Eşbütünleşme Analizi”. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi 23(2): 389-410.
  • Gemmel, Norman (1996). “Evaluating the Impacts of Human Capital Stocks and Accumulation on Economic Growth: Some New Evidence”. Oxford Bulletin of Economics and Statistics 58(1): 9-28.
  • Göçer, İsmet, Alataş, Sedat ve Peker, Osman (2013). “Yatırım-Tasarruf İlişkisi: OECD Ülkeleri için Yeni Nesil Panel Eşbütünleşme Analizi”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ 2013 Özel Sayısı, 59-78.
  • Göçer, İsmet, Mercan, Mehmet ve Hotunluoğlu, Hakan (2012). “Seçilmiş OECD Ülkelerinde Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliği: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Çoklu Yapısal Kırılmalı Panel Veri Analizi”. Maliye Dergisi 163: 449-470.
  • Gregorio, J. De (1992). “Economic Growth in Latin America”. Journal of Development Economics, 39: 59-84.
  • Gujarati, Damodar N. (2009). Temel Ekonometri. Çev. Ümit Şenesen ve Gülay G. Şenesen. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Gyimah-Brempong, Kwabena, Paddison, Oliver., ve Mitiku Workie (2006). “Higher Education and Economic Development in Africa”. Journal of Development Studies 42(3): 509-529.
  • Gylfason, Thorvaldur (2001). “Natural Resources, Education and Economic Development”. European Economic Review 45: 847-859.
  • Gylfason, Thorvaldur ve Zoega, Gylfi (2003). “Education, Social Equality and Economic Growth: A View of The Landscape”. CESifo Economic Studies, 49(4): 557-579.
  • Hanushek, Eric A, ve Wößmann, Ludger (2007). “The Role of Education Quality in Economic Growth”. World Bank Policy Research Working Paper, WP No: 4122.
  • Hicks, Norman. L. (1980), “Economic Growth and Human Resources”. Washington DC: World Bank Staff Working Paper, No: 408, 1-37.
  • Hojo, Masakazu. (2003), “An Indirect Effect of Education on Growth”. Economics Letters 80: 31-34.
  • Idrees, Alvina Sabah ve Siddiqi, M. Wasif. (2013). “Does Public Education Expenditure Cause Economic Growth? Comparison of Developed and Developing Countries”. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences 7(1): 174-183.
  • Kalaitzidakis, Pantelis, Mamuneas, T. P., Savvides, A. ve Stengos, T. (2001). “Measures of Human Capital and Nonlinearities in Economic Growth”. Journal of Economic Growth 6: 229-254.
  • Keller, Katarina RI. (2006a). “Investment in Primary, Secondary, and Higher Education and the Effects on Economic Growth”. Contemporary Economic Policy 24(1): 18-34.
  • Keller, Katarina RI. (2006b). “Education Expansion, Expenditures Per Student and The Effects on Growth in Asia”. Global Economic Review 35(1): 21-42.
  • Kızılkaya, Oktay ve Koçak, Emrah. (2014). “Kamu Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Seçilmiş OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi”. Ekonomi Bilimleri Dergisi 6(1): 17-32.
  • Kibritçioğlu, Aykut (1998). “İktisadi Büyümenin Belirleyicileri ve Yeni Büyüme Modellerinde Beşeri Sermayenin Yeri”. AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 53: 207-230.
  • Koç, Aylin (2013). “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Analizi ile AB Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme”. Maliye Dergisi 165: 241-258.
  • Krueger, Alan. B. ve Lindahl, Mikael (2001).“Education for Growth: Why and For Whom?”. Journal of Economic Literature 39: 1101-1136.
  • Landau, Daniel L. (1986). “Government and Economic Growth in The Less Developed Countries: An Empirical Study for 1960-88”. Economic Development and Cultural Change 35: 35-75.
  • Lau, J. Lawrence, Jamison, Dean T. ve Louat, Frederic F. (1991). “Education and Productivity in Developing Countries”. World Bank Working Paper Series, No: 612.
  • Lau, J. Lawrence, Jamison, Dean. T., Liu, S. C., ve Rivkin, S. (1993). “Education and Economic Growth: Some Cross-Sectional Evidence from Brazil”. Journal of Development Economics, 41: 45-70.
  • Lee, Doo Won ve Lee, Tong. Hun (1995). “Human Capital and Economic Growth. Tests Based on The International Evaluation of Education Achievement”. Economics Letters 47: 219-25.
  • Levine, Ross ve Renelt, David (1992). “A Sensitivity Analysis of Cross-Country Growth Regressions”. The American Economic Review 82(4): 942-963.
  • Mankiw, N. Gregory, Romer, David, ve Weil, David N. (1992). “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”. Quarterly Journal of Economics 107: 407-437.
  • Mark, Nelson C., Ogaki, Masao ve Sul, Donggyu (2005). “Dynamic Seemingly Unrelated Cointegrating Regressions”. Review of Economic Studies 72(3): 797-820.
  • McMahon, Walter W. (1998). “Education and Growth in East Asia”. Economics of Education Review 17(2): 159-72.
  • MEB (2013). PISA 2012 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı; PISA 2012 Ulusal Ön Raporu. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
  • Mehrara, Mohsen ve Musai, Maysam (2013). “The Relationship Between Economic Growth and Human Capital in Developing Countries”. International Letters of Social and Humanistic Sciences 5(55): 55-62.
  • Mosino, Alejandro (2002). Education, Human Capital Accumulation and Economic Growth. Master of Sciences in Economics. Lausanne: Lausanne University of Lausanne Hec-Department of Econometrics and Political Economics.
  • Nazlıoğlu, Şaban (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerindeki Etkileri: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir
  • Karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Kayseri Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • O’Neill, Donal (1995). “Education and Income Growth: Implications for Cross-Country Inequality”. Journal of Political Economy 103(3): 1289-1301.
  • OECD (2014). PISA 2012 Technical Report. Organisation for Economic Co-Operation and Development Publishing, Paris.
  • Oketch, Moses O. (2006). “Determinants of Human Capital Formation and Economic Growth of African Countries”. Economics of Education Review 25: 554-564.
  • Papageorgiou, Chris (2003). “Distinguishing Between the Effects of Primary and Post-primary Education on Economic Growth”. Review of Development Economics 7(4): 622-635.
  • Park, Jungsoo. (2006). “Dispersion of Human Capital and Economic Growth”. Journal of Macroeconomics, 28: 520-539.
  • Permani, Risti (2008). “Education As a Determinant of Economic Growth in East Asia: Historical Trends and Empiricial Evidences (1965-2000)”. The Asia-Pacific Economic and Business History Conference, 13-15 February 2008. University of Melbourne.
  • Pesaran, M. Hashem (2007). A Simple Panel Unit Root Test in The Presence of Cross‐Section Dependence. Journal of Applied Econometrics 22(2): 265-312.
  • Pesaran, M. Hashem ve Yamagata, Takashi. (2008). “Testing Slope Homogeneity in Large Panels”. Journal of Econometrics 142(1): 50-93.
  • Pesaran, M. Hashem, Ullah, Aman veYamagata, Takashi (2008). “A Bias‐Adjusted LM Test of Error Cross‐Section Independence”. The Econometrics Journal 11(1): 105-127.
  • Petrakis, Panagiotis E. ve Stamatakis, Dimitrios (2002). “Growth and Educational Levels: A Comparative Analysis”. Economics of Education Review 21(5): 513-21.
  • Ranis, Gustav, Stewart, Frances, ve Ramirez, Alejandro (2000). “Economic Growth and Human Development”. World Development 28(2): 197-219.
  • Romer, M. Paul (1989). “Human Capital and Growth: Theory and Evidence”. NBER Working Paper Series, National Bureau of Economic Research, WP No: 3173, 1-51.
  • Saygılı, Şeref, Cengiz, Cihan ve Yavan, Z. Ali (2006). “Eğitim ve Sürdürülebilir Büyüme Türkiye Deneyimi, Riskler ve Fırsatlar”, TÜSİAD Büyüme Stratejileri Dizisi No: 7, Yayın No: TÜSİAD-T/2006-06-420, İstanbul.
  • Schultz, Theodore W. (1967) Investment in Human Capital, Readings in Economics. 5th Edition. New York: Mcgraw Hill Book Company.
  • Seetanah, Boopen (2009). “The Economic Importance of Education: Evidence from Africa Usıng Dynamic Panel Data Analysis”. Journal of Applied Economics 12(1): 137-157.
  • Sevüktekin, Mustafa ve Çınar, Mehmet (2014). Ekonometrik Zaman Serisi Analizi: EViews Uygulamalı. Genişletilmiş 4. Baskı. Bursa: Dora Basın Yayın Dağıtım.
  • Suri, Tavneet, Boozer, M. A., Ranis, G., ve Stewart, F. (2011). “Paths to Success: The Relationship Between Human Development and Economic Growth”. World Development 39(4): 506-522.
  • Tarı, Recep (2010). Ekonometri. 6. Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Tatoğlu, F. Yerdelen. (2012). Panel Veri Ekonometrisi-Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Tatoğlu, F. Yerdelen (2013). İleri Panel Veri Analizi-Stata Uygulamalı. 2. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Temple, Jonathan. (1999). “A Positive Effect of Human Capital on Growth”. Economics Letters 65(1): 131-134.
  • TÜRKONFED (2013). Orta Gelir Tuzağından Çıkış Hangi Türkiye? Cilt 2: Bölgesel Kalkınma ve İkili Tuzaktan Çıkış Stratejileri. (Haz.: E. Yeldan, K. Taşçı, E. Voyvoda, M. Emin Özsan) Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu, İstanbul.
  • Webber, Don J. (2002). “Policies to Stimulate Growth: Should We Invest in Health or Education?”, Applied Economics. 34: 1633-1643.
  • Westerlund, Joakim (2008). “Panel Cointegration Tests of the Fisher Effect”. Journal of Applied Econometrics 23(2): 193-233.
  • Westerlund, Joakim ve Edgerton, David L. (2007). “A Panel Bootstrap Cointegration Test”, Economics Letters 97(3): 185-190.
  • Wolff, Edward N. (2000). “Human Capital Investment and Economic Growth: Exploring The Cross-Country Evidence”. Structural Change and Economic Dynamics 11: 433-472.
  • Wolff, Edward N. (2001). “The Role of Education in The Postwar Productivity Convergence Among OECD Countries”. Industrial and Corporate Change 10(3): 735-759.
  • Wolff, Edward. N. ve Gittleman, Maury (1993). “The Role of Education in Productivity Convergence: Does Higher Education Matter?” Explaining Economic Growth. A. Szermai, B. V. Ark and D. Pilat (eds.) Amsterdam: North Holland: Elsevier Science Publishers, 147-167.
  • Yardımcıoğlu, Fatih, Gürdal, Temel., ve Altundemir, M. Emin (2014). “Education and Economic Growth: A Panel Cointegration Approach in OECD Countries (1980-2008)”. Education and Science, 39(173): 1-12.
Toplam 83 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ömer Yalçınkaya

Vedat Kaya Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 27 Eylül 2016
Gönderilme Tarihi 7 Nisan 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 16 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yalçınkaya, Ö., & Kaya, V. (2016). EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 27-60. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455289
AMA Yalçınkaya Ö, Kaya V. EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011). ASBİ. Eylül 2016;16(3):27-60. doi:10.11616/basbed.vi.455289
Chicago Yalçınkaya, Ömer, ve Vedat Kaya. “EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011)”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16, sy. 3 (Eylül 2016): 27-60. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455289.
EndNote Yalçınkaya Ö, Kaya V (01 Eylül 2016) EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16 3 27–60.
IEEE Ö. Yalçınkaya ve V. Kaya, “EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011)”, ASBİ, c. 16, sy. 3, ss. 27–60, 2016, doi: 10.11616/basbed.vi.455289.
ISNAD Yalçınkaya, Ömer - Kaya, Vedat. “EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011)”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/3 (Eylül 2016), 27-60. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455289.
JAMA Yalçınkaya Ö, Kaya V. EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011). ASBİ. 2016;16:27–60.
MLA Yalçınkaya, Ömer ve Vedat Kaya. “EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011)”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 16, sy. 3, 2016, ss. 27-60, doi:10.11616/basbed.vi.455289.
Vancouver Yalçınkaya Ö, Kaya V. EĞİTİMİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK GELİRLİ ÜLKELER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (1991-2011). ASBİ. 2016;16(3):27-60.

   15499    15500  15501   15502

E-posta: sbedergi@ibu.edu.tr