BÖLGESEL KALKINMADA KÜMELENMELERİN ROLÜ: BARTIN İLİ AYAKKABICILIK SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 141 - 163, 03.04.2018

M. Said Ceyhan , Sema Özlem Özcan

https://doi.org/10.11616/asbed.v18i38800.459479

Cited By: 3

Öz

Son yıllarda hemen hemen bütün ülkelerin bölgesel kalkınma politikalarında ve rekabet stratejilerinde yer alan ve büyük önem arz eden “kümelenme” kavramı sıkça karşılaşılan bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çerçevede çalışmada temel olarak belirli bir sektörde kümelenme modelinin uygulanması ile bölgesel kalkınmaya etkileri araştırılmaktadır. Bu açıdan; Bartın İli ayakkabıcılık sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin kümelenme potansiyelini ölçmek amaçlı 3 yıldız analizi ve anket uygulaması olmak üzere iki analiz gerçekleştirilmiştir. 3 yıldız analizi sonucu sektörün “potansiyel küme” kategorisinde yer aldığı tespit edilirken, anket uygulaması sonucu ayakkabı işletmecilerinin kümelenme modeline karşı olumlu tavır sergiledikleri ancak iş birliği konusunda güven başta olmak üzere çeşitli problemler yaşadıkları gözlemlenmiştir. Ayrıca potansiyel küme olarak tespit edilen sektörün IPA II. Döneminde “Rekabetçi Sektörler Programı” teşvik kapsamında olması hem işletmeler açısından hem de bölgenin kalkınması açısından büyük bir avantaj oluşturmaktadır. Bu açıdan sektör bu teşvik kapsamı çerçevesinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kümelenme Modeli, Elmas Modeli, Bartın ili Ayakkabıcılık Sektörü, 3 Yıldız Analizi

Kaynakça

• Albayrak, A. ve Erkut, G. (2010). Türkiye’de Bölgesel Rekabet Gücü Analizi. Megaron 5(3), 137-148. İstanbul
• Alsaç, F. (2010). Bölgesel Gelişme Aracı Olarak Kümelenme Yaklaşımı Ve Türkiye İçin Kümelenme Destek Modeli Önerisi. Planlama Uzmanlığı Tezi. 1-171. Ankara.
• Aydemir, B. ve Soydaş M. E., (2014). Denizli İli Turizm Kümelenme Potansiyeli. 1(2), 13-26. PJESS.
• Bozkurtoğlu, S. (2013). Kümelenme Modeli ve Türkiye'de Kümelenme Çalışmaları. http://www.izto.org.tr/portals/0/bilgi%20bankas% C4%B1/projeveraporlar/kumelenme/kumelenmemodeli.pdf . İzmir Ticaret Odası Yayınları. 17. 082017’de erişildi.
• Bulu, M. ve Eraslan. Ş., (2004, Kasım 25-26). Elmas (Diamond) Modeli ile Ankara Bilişim Kümelenmesi Rekabet Analizi. 3.Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Osmangazi Üniversitesi. Eskişehir.
• Eroğlu, O. ve Yalçın, A., (2013). Kümelenmeye İlişkin Literatür Taraması. KSÜ İİBF Dergisi, 3(2), 81-96.
• Gözek, S. (2012). Kümelenme ve Türkiye'de Kırsal Ve Tarımsal Kalkınma Açısından Uygulanabilirliği. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Has, Z. (2013). Kümelenme Teorisi ve Porter Elmas Modeli. İzmir Ticaret Odası yayınları. İzmir.
• İpekyolu Kalkınma Ajansı. (2015). Adıyaman Hazır Giyim Konfeksiyon Raporu.. http://www.ika.org.tr/upload/yayinlar/Adiyaman-Hazir-Giyim-ve-KonfeksiyonRaporu-148373.pdf. 03 03 2017’de erişildi.
• İZKA. (2013). İzmir Kümelenme Stratejisi 2013-2018. http://www.izmiriplanliyorum.org/static/upload/file/izmir_kumelenme_stratejisi__2013-2018_.pdf 03.01.2016’da erişildi.
• Karayel, S. (2010). Yenilikçi Bir Örgütlenme Modeli Olarak Kümelenme İle İşletme Performansı İlişkisi, Ayakkabıcılık Sektöründe Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Organizasyon Bilim Dalı. Doktora Tezi (yayımlanmamış). Konya.
• Kaygalak, İ. ve Karadağ, A., (2010). Türkiye’de Sanayi Kümelerini Tanımlama ve Belirleme sorunu. Üniversite Sanayi İşbirliği Ulusal Kongresi, 3-4 Haziran 2010,ODTÜ Ankara.
• Keskin, H. (2009). Kümelenme ve Sektörel Bağlantıları Açısından Isparta İli Orman Ürünleri Endüstrisinin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisat Bölümü Doktora Tezi (yayımlanmamış). Isparta.
• Koç, M. ve Ozbozkurt O. B. (2014). Ulusların Rekabet Üstünlüğü ve Elmas Modeli Üzerine Bir Değerlendirme. Çağ Üniversitesi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(3), 85-91. Mersin
• KUZKA. (2011). Çankırı İli Kümelenme Analizi Projesi. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı. Çankırı. https://www.kuzka.gov.tr/dosya/00_ cankiri_karatekin_universitesi_kumelenme_analizi.pdf Erişim Tarihi:20.Temmuz 2017
• Oral, M. (2014). Kümelenme Yaklaşımının Firma Performansına Etkisi-Ankara Ostim Örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Coğrafya Anabilim Dalı Beşeri Ve İktisadi Coğrafya Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (yayımlanmamış). Ankara.
• Porter, M. (1980). Rekabet Stratejisi. Aura Yayınları, 3, 3-451. (G. Ulubilgen, Çev.)
• Porter, M. (1990). The Competitive Advantage Of Nations. 73-91, Harvard Business Review.
• Sevinç, H. (2011). Bölgesel Kalkınma Sorunsalı: Türkiye'de Uygulanan Bölgesel Kalkınma Politikaları. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 36-54.
• Timuçin, D. (2010). Türkiye'de Kobilerin Rekabet Gücü Ve Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Kümelenmenin Etkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Anabilim Dalı Doktora Tezi, 1236. İstanbul.
• Vatansever D., N. ve Yıldız, O. (2014). Bölgesel Rekabet Gücünün Arttırılmasında Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Rolü: GEKA Öreneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 763-779.
• Yamen, M. (2009). Türkiye'de Bölgesel Kalkınma. Strateji Bilimi Uzmanı. https://www.slideshare.net/bilimalim/trkiyede-blgesel-kalkinma. Erişim Tarihi: 03.02.2016.
• Yiğit, S. (2014). Kümelenme Teorisi: Kavramsal Bir Çerçeve. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 107-128. Eskişehir.