İslam Hukukunda Teravih Namazının Hükmü ve Rekat Sayısı

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 22 - 41, 01.06.2021

Muhsin Demirel

Öz

İSLÂM HUKUKUNDA TERAVİH NAMAZININ HÜKMÜ VE REKÂT SAYISI
THE STATUS AND THE NUMBER OF RAK'ATS OF TARAWİH PRAYER İN ISLAMİC LAW
Öz
Nafile namazlardan biri de teravihtir. Teravih Ramazan ayının gecelerinde kılınan bir namazdır. Teravihin meşruiyeti hem kavli hem de fiili sünnete dayanmaktadır. Hz. Peygamber kılınmasını teşvik etmiş, kendisi de birkaç gece camide kılmış, ancak farz olur korkusundan dolayı kılmasına devam etmemiştir. Hadislerin zahirine göre Hz. Peygamber döneminde belli bir formata bağlanmamış, miktarı da serbest bırakılmıştır. Kimisi tek başına kılarken, bazıları da gruplar halinde cemaat ile kılmışlardır. Daha sonra Hz. Ömer’in hilafeti döneminde belli bir formata kavuşturulmuş; miktarı 20 rekât olarak belirlenmiş, teravih kıldırmak için bir imam tayin edilerek cemaat ile kılınması sağlanmıştır. Sünnet ile sabit olup Hulefâ-i Raşidin döneminde de kılınmasına devam edildiğinde İslâm hukukçuları sünnet oluşu konusunda icma etmiş durumdadır. Teravihin amacı Ramazan’ın gecelerini ihya etmek olduğundan Hz. Peygamber ve ashap döneminde kıraati uzatılarak gecenin önemli bir bölümü namaz ile ihya ediliyordu. Teravih namazının sünnet oluşu ve rekât sayısıyla alakalı birtakım tartışmalar bulunduğundan konuyla ilgili hem rivayetler açısından hem de mezheplerin görüşleri bağlamında detaylı bilgi verip konunun biraz daha vuzuha kavuşmasına yardımcı olmaya çalışacağız.
Anahtar Kelimeler: Teravih, Ramazan ayı, namaz, sünnet, kıraat, rekât.
ABSTRACT
One of voluntary prayers is tarawih. Tarawih is a prayer which is performed during the evenings of Ramadan month. The validity of tarawih is based on both verbal and actual sunnah. The prophet Muhammad encouraged tarawih to be performed, he also performed it in the mosques, however he didn’t continue to perform it because of fear that it would be obligatory for Muslims. According to the apparent meaning of Hadiths, it didn’t depend on a certain format in the period of Prophet Muhammad, its amount was released. While some performed it alone, some performed it as a group with the congregation. Later during the caliphate of Umar, it gained a certain format, the amount of rak’at was determined as twenty rak’ats and an imam was appointed to lead tarawih to be performed with the congregation. Since it kept on performed during the period of four caliphs and it was certain with a sunnah, Islamic jurists agreed on it was sunnah. As the purpose of tarawih was to revive the nights of Ramadan, the duration was extended in the periods of Prophet and his Companions, an important part of the night was revived by prayer. Since there are some debates about the fact that tarawih prayer is sunnah and the number of rak’ats, we will give detailed information in terms of both the narrations and the view's of sects and we will try to help this subject to be more clear by giving details.
Key words: Ramadan, Terawih, prayer, sunnah, qıra’at, rak’ah

Anahtar Kelimeler

Teravih,, Ramazan ayı,, namaz,, sünnet,, kıraat,, rekât,

Kaynakça

• Kaynakça Askalânî, Ebû’l-Fazl Şihâbuddin Ahmed b. Ali b. Muhammed (852/1449), Fethü’l-Bâri, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, t.y.
• Buhûtî, Mansûr b. Yûnus b. İdris (1051/1641), Keşşâfü’l-Kinâ an Metni’l-İknâ, Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb, 2003.
• Burhanuddin, Ebû’l-Malî Mahmud b. Ahmed b. Abdülaziz (616/1219), el-Muhîtu’-Burhânî, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail b. İbrahim b. Muğîre b. Berdezbe ( 256/870), Sahîhü’l-Buhârî, Şirketu Beyrut: Dâri’l-Erkam b. Ebî’l-Erkam, 1997.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî (275/888), Sünenü Ebî Dâvûd, Beyrut: Dâru’l-Cinân, 1988.
• Elbanî, Muhammed Nasiruddin, Salâtü’t-Teravih, Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1985.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz el-Hüseynî, (1307/1889), Reddü’l-Muhtâr ala’d-Dürri’l-Muhtâr Şerhu Tenvîri’l-Ebsâr, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed el-Absî el-Kûfî (235/850), Musannefu İbn Ebî Şeybe, Kahire: el-Faruk el-Hadise, 2008.
• İbn Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed eş-Şeybânî (241/885), Müsnedü İmam Ahmed, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1993.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân b. Ahmed b. Hibbân Ebû Hâtim et-Temimî, el-Büstî, es-Sicistânî (354/965), Sahih-u İbn Hibbân, bi Tertibi İbn Belbân, Thk. thc. Şuayb Arnâvût, Beyrut: Müessestü’r-Risâle, 1993.
• İbn Kayyım, Şemsuddin Ebû Abdillah Muhammed b. Ebî Bekir el-Cevzî (751/1350), Zâdü’l-Maâd fi Hedyi Hayri’l-İbâd, Beyrut: Müessestü’r-Rayyân, 1998.
• İbn Kudâme, Ebû Muhammed Abdullah b. Ahmed b. Muhammed el-Makdesî ( 630/1233), el-Muğni ala Muhtasari’l-Hırakî, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiye, 2004.
• İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid, el-Kazvinî (275/888), Sünen-ü İbn Mâce, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1996.
• İbn Rüşd, Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd el-Kurtubî (595/1199), Bidayetü’l-Müctehid ve Nihâyetü’l-Muktesid, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1996.
• Kayravânî, Abdullah b. Abdirrahman b. Ebî Zeyd (386/996), en-Nevâdir ve’z-Ziyâdât alâ Mâ fi’l-Mudevveneti min Ğayrihâ mine’l-Ummehât, Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1999.
• Mâlik, Mâlik b. Enes (179/795), el-Muvatta, Beyrut: Dâru İhyâi’l-Ulûm, 1994.
• Mâverdî, Ebû Hasan Ali b. Muhammed b. Habib (450/1058), el-Hâvi’l-Kebîr, fi Fıkhi’l-Mezhebi’l-İmami’ş-Sâfii, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
• Merğinânî, Burhânuddin Ebû Hasan Ali b. Muhammed b. Ebî Bekir el-Ferğanî (592/1196), el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedi, Beyrut: t.y.
• Müslim, Ebû’l Hüseyin Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nisabûrî, (261/875), Sahih-u Müslim, Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 2004.
• Nevevî, Ebû Zekeriya Muhyuddin b. Şeref (676/1277), el-Mecmu, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 2001.
• Rehûnî, Muhammed b. Ahmed b. Yusuf (1230/1815), Hâşiyetu’r-Rehûnî Alâ Şerhi’z-Zurkânî, Bulâk, 1888.
• Remlî, Şemsuddin Muhammed b. Ebî Abbas Ahmed b. Hamza b. Şihâbuddin, (1004/1595), Nihâyetü’l-Muhtâc ila Şerhi’l-Minhâc, el-Mektebetü’l-İslâmî, b.y., t.y.
• San’ânî, Ebû Bekir Abdurrazzâk b. Hâmmâm (211/827), el-Musannef, Beyrut, 1972.
• Şaban, Zekiyuddin, İslam Hukuk İlminin Esasları (Usûlü’l Fıkh), Trc. İbrahim Kâfi Dönmez, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1996.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris (204/819), el-Ümm, (Thk, tlk, Muhammed İbrahim el-Hifnâvî), Kahire: Dâru’l-Hadis, 2008.
• Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed (1255/1839), Neylü’l-Evtâr, min Ehâdisi Seyyidi’l-Ahyâr, Şerhü Muntaka’l-Ahbâr, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
• Tanûhî, Sahnûn b. Said (240/855), el-Müdevvenetü’l-Kübrâ, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre (279/892), el-Câmiu’s-Sahih, Sünen-ü Tirmizî, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiye, t.y.
• Yemenî, Ebû Hüseyn Yahya b. Ebî’l-Hayr b. Salim el-İmrânî (558/1163), el-Beyân fi Mezhebi’l-İmami’ş-Şâfi, Dâru’l-Minhâc, b.y., t.y.
• Zuhaylî, Vehbe, Usûlü’l-Fıkhi’l-İslâmî, Beyrut: Dâru’l-Fikri’l-Muâsır, 1986.
• Zürkânî, Abdülazîm, b. Muhammed (1369/1948), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1988.