Sellü’l Hüsâmü’l Hindî Li-Nüsrati Mevlânâ Halid En-Nakşibendî Çerçevesinde Akâid, Fıkıf ve Tasavvuf Buluşması Üzerine Analitik Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 669 - 734, 14.12.2021

Çevirmen: Mehmet Ali Var

Öz

Sellü’l hüsâmü’l hindî li-nüsrati Mevlânâ Halid en-Nakşibendî, son devrin fakihlerinden İbn Âbidîn’in (ö. 1252/1836) risâlelerinden biridir. İbn Âbidîn risaleyi zamanın Şam müftîsi Hüseyin el- Murâdî’nin Mevlânâ Halid en- Nakşibendî hakkında ileri sürülen iddiaları araştırması, onun gerçekten bir mürşid mi yoksa cinlerle bir takım işler yapan sihirbaz mı olduğunu açığa çıkarmasını istemesi üzerine yazılmıştır. İlk olarak 1301 yılında Dımaşk’te yayınlanmıştır. Risâle kırk iki sayfa olup, başına ve sonuna eklenen şiirlerle birlikte kırk yedi sayfayı bulmaktadır. Genel olarak tasavvufla ilgili olmakla birlikte âkâid, fıkıh ve tasavvuf konularını içermektedir.Risale üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Halid en- Nakşibendî’ye yöneltilen ithamlar reddedilip onun gerçek bir veli olduğunun isbatı yapılmaktadır. Müellif risalenin bu bölümünde, Halid en- Nakşibendî’yi araştırıp onun şahitler ve delillerle gerçek bir tasavvuf adamı ve Hak dostu olduğunu ortaya koymaktadır. Mevlânâ Halid, samimî, dürüst, takva ehli insanlardan biri olup, zâhir ve bâtın ilimlerde zirve biridir. İkinci bölümde keramet, cinlerin hakikati ve şeytanlarla arasındaki farklar, onları görmenin ve onlarla toplanmanın cevazı, sihir, sihrin kısımları ve hükümlerinin açıklanması ile gayb ilmi konusu ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde Halid en- Nakşibendî’nin hayatı işlenmiştir. Makalenin sınırlarını aşmamak ve risâlenin tamamının tercümesini ayrıca yayınlamak maksadıyla birinci bölümü kısaca özetleyip, daha önemli olarak gördüğümüz ikinci bölümün tercümesinin tamamını verdik. Risalenin üçüncü bölümü olan Mevlânâ Halid Naşîbendî’nin hayatını kısaca özetleyip eserlerinden bahsettik.

Anahtar Kelimeler

Akaid, Fıkıh, Tasavvuf, Velî, Keramet, Sihir, Cin, Gayb Alemi

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel. Müsned. 8 cilt. Beyrut: Âlet’ül-Kütüp, 1.Basım, 1998.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer. Sellü’l Hüsâmü’l Hindî Li-Nüsrati Mevlânâ Halid En-Nakşibendî. thk. Ömer Faruk b. Kemal el-Ûfiyyi. İstanbul: Dirayet Kitap, 1. Baskı, 2018.
• Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail.Câmi’us-sahîh. b.y.: Darü’t-tûku’n-necât, 1311.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as. Kitabü’s-sünen. thk, Mumammed Avvame. 5 Cilt. Beyrut: Müessesei Dünyan, 1998.
• Heytemî, Ali İbn Hacer. Fetâvâ’l- Hadisiyye. b.y.: Darü’l-fikir, ts.
• Heytemi, Ali İbn Hacer. el-i’lâm bi-kavâtı’il-islâm. thk. Muhammed Avvâd el-Avvâd. Suriye: Dârü’d’takvâ,1. Basım,1428/2008.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emîn Efendî eş-Şehîd. Mecmûatü Resâil-i İbn Âbidîn. 2 cilt. b.y. ts.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer. Sellü’l Hüsâmü’l Hindî Li-Nüsrati Mevlânâ Halid En-Nakşibendî, thk. Ömer Faruk b. Kemal el-Ûfiyyi. İstanbul: Dirayet Kitap, 1. Baskı, 2018.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd. Sünen. thk. Şuayb Ernût. 5 Cilt. b.y.: Müessesetü’r- Risâle,ts.
• İbn Hümam, Kemaleddin. Fethü’l Kadîr. b.y.: Dârü’l Fikir, ts.
• İbn Nünceym, Zeynüddin el- Hanefi, el- Eşbâh ve’n- Nezâir alâ Mezhebi Ebî Hanifeti’n- Numân. thk. Zekeriya Amirât. Beyrut: Dâru'l-Kütübü'l- İlmiyye, 1. Basım,1999.
• Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli. Çev. Hayreddin Karaman vd. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 7. Basım, 2013.
• Mâlik b. Enes el-Asbahî. el-Muvatta, thk. Muhammed Mustafa el- Azamî. Abudabî: Sultan Müessesesi, 1. Basım, 2004.
• Müslim, Ebu’l Hasen Müslim b. el- Haccac el- Neysaburî. Sahih-i Müslim. thk. Ebu Kuteybe. Riyad: Darü’t Tîbe,1426.
• Nîsâbûrî, Muhammed el-Hâkim. el- Müstedrek ale’s-sahihayn. thk. Mustafa Abdulkâdir Atâ. Beyrut: Dârü’l-ilmiye, 1. Basım.ts.
• Semerkandî, Ahmed b. İbrahim. Bahru’l Ulûm.b.y.:y.y.ts.
• Suyûtî, Celâleddîn.Câmiu’l-ehâdîs.thc.Ali Cuma, 13 Cilt. b.y.: y.y, ts.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l- Beyân fî te’vîlü’l Kur’ân. thk, Ahmed Muhammed eş- Şâkir. b.y.: Müessese-i Risâle, 1. Basım. Tirmizî, Muhammed b. İsa. el- Câmiu’l-kebîr. thk. Beşar Avvâl Maruf. Beyrut: Darü’l Garbi’l-İslami, 1996.