Din Dili Açısından Dini Semboller Bize Ne Söyler

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 226 - 242, 01.01.2023

Sait Polat

Öz

Bu çalışma, dil felsefesi bağlamında din dilinin mahiyeti, teistik ifadelerin doğruluğunu, anlamlılığını ve mantıkî statülerinin belirlenmesini, dinî söylemin semboller üzerindeki etkisini, dinî sembollerle teistik metinler üzerinden Tanrı hakkında konuşmanın mümkün olup olmadığını, felsefi bir bakış açısıyla tartışmayı hedeflemektedir. Dinî sembolizm, anlam açısından esas argümanlarını konumlandırırken, probleme sadece dil açısından değil, dinin mahiyetinin ne olduğunu da göz önünde bulundurur. Bu bağlamda sembollerin amacı, sosyal ve kültürel olarak içerdiği manayı, dinî ve dinî olmayan formların doğrudan delaletleri yanında, sanatsal, dilsel, estetik ifadeleri, dolaylı ve ima yoluyla bizlere iletmektir. Bu temel mana ile sembolik anlam arasındaki ilişkiye baktığımızda görürüz ki, anlaşılır ufuk açıcı bir manaya kavuşabilmek için sembolik ve derunî anlam dünyasına girmeden bu durumun gerçekleşmesi mümkün görünmemektedir. Düşünürler teolojik dil ekseninde kutsal metinlerin dilini anlamada kendi felsefi sistemleri içerisinde çeşitli yaklaşımlar geliştirmişlerdir. Bu konuda temel sorun, metafizik alana dair meselelerin bu dünyadaki insana ait olan dilin semboller üzerinden nasıl kullanılması ve gerektiğidir.

Anahtar Kelimeler

Din Felsefesi, Din, Dil, Din Dili, Dini Sembolizm.

Kaynakça

• Akalın, Mehmet. Modern Lenguistiğe Giriş,. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları, 1983.
• Akarsu, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yayınları, 17. Basım, 2019.
• Atasağun, Galip. İlâhî Dinlerde (Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm’da) Dinî Semboller. Konya: Sebat Ofset, 2001.
• Çaylı, Zafer. İbn Rüşd’ün Din Dili Anlayışı. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• Durand, Gilbert. Sembolik İmgelem. çev. Ayşe Meral. İstanbul: İnsan Yay, 1998.
• Durmuş, İsmail. “Remiz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 34. İstanbul: DİA, 2007.
• En-Nedvî. Kitap ve Sünnetin Işığında Dört Rükun. çev. İ. Ersöz. Konya: İslami Neşriyat Yayınevi, 1969.
• Fazlurrahman. İslâm. çev. Mehmet Aydın - Mehmet Dağ. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2016.
• Hick, John. God and the Universe of Faiths. London: Macmillan, 1973.
• Kılıç, Sadık. “Sembolün Gücü ve İslam’da Semboller”. Diyanet İlmî Dergi 49/3 (2013), 7-20.
• Koç, Turan. Din Dili. İstanbul: İz Yayınları, 4. Basım, 2013.
• Kuvancı, Cenan. Din Dili Kapalı Bir Dil Midir? Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2010.
• Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları, 6. Basım, 1983.
• Peterson, Michael vd. Akıl ve İnanç. çev. Rahim Acar. İstanbul: Küre Yayınları, 7. Basım, 2017.
• Price, Henry Habberley. Belief. George Allen and Unvin Ltd. London-Newyork: Humanities Press, 1969.
• Schimmel, Annemarie. “Din Dilinde Dinî Sembollerin Üstlendikleri Fonksiyonlar Nelerdir?” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/3 (1954), 67-74.
• Tokat, Latif. Dinde Sembolizm. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2004.
• Tokat, Latif. “Dinin Sembolik Dili”. Milel ve Nihal 6/1 (2009), 75-98.
• Watt, Wıllıam Montgomery. Modern Dünyada İslam Vahyi. çev. Mehmet Aydın. Ankara: Hülbe Yayınları, 1982.
• Whitehead, Alfred North. Symbolism Its Meaning and Effect. New York: The Macmillan Press, 1985.
• Yavuz, Zikri. “Din Dili”. Din Felsefesi. ed. Recep Kılıç - M. Sait Reçber. Ankara: Grafiker Yayınları, 2. Basım, 2016.