Sanayi Yapıları Tasarım Sorunlarının Konya III. Organize Sanayi Bölgesindeki Üç Yapı Üzerinde İrdelenmesi

Yıl 2008, Cilt: 10 Sayı: 1, 85 - 97, 01.06.2008

Meryem Alagöz Mehmet Uysal

Öz

Ülke ekonomisinde büyük rol oynayan, istihdam alanı sağlayan sanayi yapılarının önemi şüphesiz tartışılmazdır. Böyle önemli bir iş kolundaki yapılarda tasarım problemlerinden dolayı, üretim, para, işgücü ve zaman kaybı yaşanılması işletmeciler kadar ülke ekonomisine de zarar vermektedir.
İç Anadolu’nun en önemli sanayi kentlerinden Konya’nın örneklem alınacağı bu
çalışmada; sanayi yapıları tasarım ilkelerini belirlemek ve bu ilkeler ışığında orta
ölçekte üretim yapan örnek üç sanayi yapısının mekânsal analizlerini yaparak, bu
sınıftaki sanayi yapılarında üretim aksamasına yol açan ve iş veriminin düşmesine
neden olan sorunları tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Çalışmada öncelikli olarak sanayi, sanayi devrimi - gelişim süreci, Türkiye sanayileşme
tarihi, sanayileşmenin ketleşmeye etkisi ve organize sanayi bölgeleri hakkında kısa
bilgiler verilmiştir. Daha sonra sanayi yapıları tasarım ilkeleri belirtilmiş, Konya
sanayi profili ve Konya Organize Sanayi Bölgeleri anlatılmıştır. Örneklem alan
Konya’da, III. Organize Sanayi Bölgesinde yer alan ve tasarım kriterleri ile görsel etki
açısından mimari niteliği olan, yerleşme ve işleve göre orta ölçekte üretim yapan üç
adet sanayi yapısının belirlenen tasarım ilkeleri açısından mekânsal analizleri
yapılmıştır.
Yapılan çalışma sonucunda, karşılaşılan sorunların, tasarım ve kullanım aşamalarında
yapılan düzenleme hatalarından ve mimar ile yatırımcı kuruluş arasındaki iletişim
eksikliklerinden kaynaklı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanayi, Organize Sanayi Bölgeleri, Tasarım Sorunları, İşlev, Verim

Investigetion of Design Problems in Industrial Buildings on Three Buildings Located at Konya Third Organized Industrial Zone

Öz

Industrial buildings, which provide an area of employment besides many other advantages, are indisputably important fort he economy. The losses in output, money, labor, and time due to design problems in the industrial structures damage both the industry and the economy.
This study which takes Konya, one of the important industrial cities of Inner Anatolia,
as its sampling aims at determining the problems in the industrial buildings that hinder
production and lead to a decrease in productivity. To this end, the design principles of
industrial buildings will be determined and spatial analysis of three medium-scale
industrial buildings will be carried out.
The study provides brief information on industry, industrial revolution and its
development, history of Turkish industrialization, the effect of industrialization on
urbanization and organized industrial zones. Then, the design principles of industrial
buildings are laid out and the industrial profile of and industrial zones in Konya are
introduced. A spatial analysis of three medium-scale industrial buildings located at the
sampling area, namely Konya Third Industrial Zone, which are architecturally
significant in view of design criteria and visual effect.
As a result of the study, it was determined that the problems faced stem from
organizational errors both in design and utilization processes and lack of
correspondence between the architect and investing company.

Anahtar Kelimeler

Industry, Organized Industrial Zones, Design Problems, Function, Productivity

Kaynakça

• [1] Tümer, S., Kentsel Alanda İşlevini Yitirmiş Sanayi Tesislerinin Dönüştürülme Sürecine Yönelik Bir Model, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 5-11 s., (2003).
• [2] Web iletisi 1: ansiklopedi.turkcebilgi.com/Sanayi_devrimi
• [3]Ertin, G., Türkiye’de Sanayi Ders Notları, Anadolu Ün. Fen Bil. Ens.166,170s., (2008
• [4]Dülgeroğlu, E., Türkiye’de Organize Sanayi Bölgeleri, 1972 Türkiye Sanayi Kongresi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Makine Mühendisler Odası, 8-10s., (1972).
• [5] Afşar, B., Organize Sanayi Bölgeleri ve Konya OSB'leri, KTO Yeni İpekyolu Dergisi, sayı 268, 5s.,(2006).
• [6]Web iletisi 2: www.kto.org.tr/tr/dergi/dergiyazioku.asp?yno=140&ano=39 [7] Dede, A., Erkek, S., Geçmişten Günümüze Konya Ekonomisi ve Konya Ticaret Odasının Ekonomideki Rolü, KTO Yeni İpekyolu Dergisi, 2,4 s., (2008).
• [8] Alagöz, M., Sanayi Yapıları Planlama Sorunları ve Çözüm Önerileri, Konya III. Organize Bölgesinde Üretim Alanında Faaliyet Gösteren Orta Ölçekli Sanayi Yapıları Örneklemeleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 56, 78-83s., (2008).
• [9] Taşçı, Y., Konplan 2020 Konya Büyükşehir Çevre Düzeni Revizyon Nazım İmar Planı Sosyo –Ekonomik Araştırma Raporu, Konya Büyükşehir Belediyesi, (1998).
• [10] Taşcı, Y., Konya 2020 Nazım Plan Avan Projesi, (1999).
• [11] KSO, Konya OSB Verileri, (2008).
• [12] Web iletisi 3: osbbs.osbuk.org.tr/osb-arama-sonuc-detay.php?veri=55
• [13] Tutt, P., Adler, D., New Metric Handbook Planning and Design Data, Hartnollos Ltd. Factories, 8.1 ve 8.4 s., (1997).
• [14] Sarı, K., Sanayi Yapılarında Planlama (Tasarım/Yapım/Kullanım) İlkeleri ve Kütahya Bölgesi’nin İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, YTÜ, Fen Bil. Ens., 20 s., (2007).
• [15]Yangın Yönetmeliği, Madde 21, 159, ve 169., T.C. Resmi Gazete sayı 26735 Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü,11, 68 ve 70 s., (2007).