Bazı Hayvanlarda Adrenal Bezlerin Morfometrik Özellikleri

Yıl 2005, Cilt: 7 Sayı: 1, 17 - 25, 01.06.2005

Atilla Temur Hüseyin Karadağ

Öz

Bu çalışma koyun, keçi, sığır, kedi, köpek ve tavşanda sağ ve sol adrenal bezlerin türe ve cinsiyete özgü morfometrik özelliklerinin, ağırlıklarının ve vücut ağırlıklarına oranlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, vücut ağırlığı ile bez ağırlığı, vücut ağırlığı ile bez uzunluğu ve bez ağırlığı ile bez uzunluğu arasında her hangi bir ilişkinin olup olmadığı araştırıldı. Araştırmada; bezlerin ölçüm işlemleri yapıldıktan sonra, ağırlıkları alındı. Bezlerin vücut ağırlıklarına oranlarında en büyük değer erkek sığırda en küçük değer erkek keçide elde edilmiştir. Bu araştırmada kullanılan materyallerden koyun, sığır, keçi ve köpeğin her iki cinsiyetinde, erkek tavşanda ve dişi kedide sol adrenal bezin erkek kedide sağ adrenal bezin daha ağır olduğu saptandı. Dişi tavşanda ise, sağ ve sol adrenal bezlerin birbirlerine eşit ağırlıkta olduğu görüldü

Anahtar Kelimeler

Adrenal Bez, Keçi, Kedi, Koyun, Köpek, Morfometri, Sığır, Tavşan

MORPHOMETRIC PROPERTIES OF ADRENAL GLANDS IN SOME ANIMALS

Öz

This research has been conducted in order to determine the morphometric
caracteristic of the right and the left adrenal glands, their proportions to the body weights of sheep, goat,
cattle, dog and rabbit, peculiar to species and gender. We have also carried out such investigation in order
to find whether or not there is any correlation between the body weight and gland weight, body weight
and gland length and between gland weight and gland length.
In the study, after conducting the calculation procedures of glands, their weights were recorded.
Whereas the maximum value was found in male cattle in terms of the proportion of glands to body
weight, the minimum value was obtained in male goat. We have also found that the left adrenal gland
was heavier than the right in both sexes of sheep, cattle, goat and dog, but was vice-versa for the male
rabbit and female cat. The right adrenal gland in the male cat was heavier. As for the female rabbit, the
right and left adrenal glands were equal in terms of weight.

Anahtar Kelimeler

Adrenal Gland, Cat, Cattle, Dog, Goat, Morphometry, Rabbit, Sheep

Kaynakça

• Bilgiç S, Albayrak D, Korkmaz A, Şahin B, Kaplan S, Özgen Ü., “The effective of swimming exercise on adrenal gland weight and the differential count of peripheral blood in albino rats” Tr J Med Sci, 26, 435-437 (1996).
• Chester J, Henderson I.W., “General Comparative and Clinical Endocrinology of the Adrenal Cortex”, Academic Press. London, (1980).
• Dursun N., “Veteriner Anatomi II”, Medisan Yayın Serisi, No: 12. Ankara, (1994).
• Ernest E, Lack D, William D., “Diagnostic problems in surgical pathology of the adrenal glands”, Mdrn Path, 8, 312-332, (1995).
• Frandson R.D., “Anatomy and Physiology Farm Animals”, Third Edition. Lea and Febiger, Philadelphia, (1986).
• İkiz F, Püsküllü H, Eren Ş., “İstatistiğe Giriş”, 4. Baskı. Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir, (1996).
• Jamdar M.N, Ema A.N., “Relationship of cortex and medulla in the adrenal glands of the donkey”, Res Vet Sci, 32, 261-264, (1982).
• Jean D, Wilson M.D, Daniel W, Foster M.D, “Text Book of Endocrinology”, Seventh Edition. Lea and Febiger, Philadelphia, (1985).
• Jungueira LC, Carneiro J, Kelley R.O., “Temel Histoloji”, 7. Baskı. Çeviri. İstanbul Barış Kitap Evi, İstanbul, (1992).
• Karadağ, H., “An anatomical study on the arteries to the left adrenal gland of sheep and goat”, Schw Arch Thlkde, 137, 391-394, (1995).
• Mitty, H.A., “Embryology, anatomy and anomalies of the adrenal gland. Semin Roentgenal”, 23, 271-279, (1988).
• Otlu, A, Ozan E, Keleştimur H., “Akkaraman ırkı erkek kuzuların adrenal korteksi üzerinde histolojik ve biyometrik araştırmalar”, Tr J Anim Sci, 10, 59-65. (1986).
• Rubin, RT, Phillips J.J., “Adrenal gland enlargement in major depression”, Arch Gen Psychiatry, 50, 833-835, (1993).
• Thawaites, C.J, Edey, T.N., “The adrenal glands of the merinos ewes”, Aust J Vet, , 599-603, (1970).
• Thorsten, L, Krebs M.D, Brent J, Wagner U, Maj M.C., “The adrenal gland Radiologic-pathologic correlation”, MRI Clin North USA, 5, 127-145, (1997).
• Zieger, VG, Breuner H, Kubatsch, B., “Sex dimorphism of adrenal cortex of the Syrian golden hamster following gonadectomy”, Anat Anz, 148, 115-123. (1980).
• Bajpaı C, Calus IM, Fairley J.A., “Statical methods for engineers and scientist”, Newyork, Toronto, (1986).