Evaluating university choice by fuzzy axiomatic design

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 20 - 33, 10.01.2020

Hanife Palabıyık Sümeyye Bayındır Özer Uygun

https://doi.org/10.25092/baunfbed.673466

Öz

University selection is one of the most important decisions that affect the future life of individuals. However, due to the high number of universities and the opportunities offered by each university, university selection becomes a challenging problem and multi-criteria decision-making methods are included in the solution of this problem. One of these methods is the Axiomatic Design method which generates information content for each alternative considering the system and design intervals and aims to select the smallest of the information content produced. In this direction, fuzzy axiomatic design has been applied by using linguistic expressions in this study since linguistically expressing the choice of university based on criteria is more suitable for human nature. In addition, since the importance of each criterion is not the same in real life, first, the weights were calculated with Fuzzy AHP. Then, fuzzy axiomatic design was used, and the obtained results were compared.

Anahtar Kelimeler

Fuzzy axiomatic design, fuzzy AHP, selection of university

Üniversite tercihinin bulanık aksiyomatik tasarım ile değerlendirilmesi

Öz

Üniversite seçimi bireylerin gelecek hayatlarını etkileyen en önemli kararlardan birisidir. Fakat üniversite sayısının fazlalığı ve her üniversitenin sunduğu imkânların çeşitliliği üniversite seçimini zorlu bir problem haline dönüştürmekte ve bu problemin çözümünde de devreye çok kriterli karar verme yöntemleri girmektedir. Bu yöntemlerden biri de uygulamada kullanılan Aksiyomatik Tasarım yöntemidir. Aksiyomatik Tasarım sistem ve tasarım aralıklarını dikkate alarak her alternatif için bilgi içeriklerini üretir ve üretilen bilgi içeriklerinden en küçük olanı seçmeyi hedefler. Bu doğrultuda kriterlere göre üniversite tercihini sözel olarak ifade etmek insan düşünce yapısına daha uygun olduğundan bu çalışmada dilsel ifadeler kullanılarak bulanık Aksiyomatik Tasarım uygulanmıştır. Ayrıca her kriterin önem derecesi gerçek hayatta aynı olmadığı için öncelikle Bulanık AHP ile ağırlıklar hesaplanmıştır. Ardından ağırlıklı bulanık Aksiyomatik Tasarım kullanılmış ve elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bulanık aksiyomatik tasarım, bulanık AHP, üniversite seçimi

Kaynakça

• Sarıkaya, T. ve Khorshid, T., Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerininmeslek seçimi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423, (2009).
• Yaman, T. T., & Çakır, Ö., Üniversite tercihlerini etkileyen faktörlerin seçime dayalı konjoint analizi ile belirlenmesi, MAKÜ-Uygulamalı Biimler Dergisi, 65-84, (2017).
• Veloutsou, C., and, J. W., & Paton, R. A., University selection:information requirements and importance, International Journal of Educational Management, (2006).
• Fuller, M. A., & Delorey, R., Making the choice: University and program selection factors for undergraduate management education in Maritime Canada, The International Journal of Management Education, 176-186, (2016).
• Polat, S., The factors that students consider in university and department selection: A qualitative and quantitative study of Kocaeli University, Faculty of Education students, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2140 – 2145, (2012).
• Özel, B., & Özyörük, B., Bulanık aksiyomatik tasarım ile tedarikçi firma seçimi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3), 415-423, (2007)
• Batur, D.G., Özyürek, B., Aksiyomatik tasarım ile tedarikçi seçimi: bebek mamasi üretimi için türkiye'de bir uygulama, Bilişim Teknolojileri Dergisi, 11(2), 195-201, (2018).
• Chang, D.-Y., Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP, European Journal of Operational Research, 95(3), 649-655, (1996).
• Güner, H., Bulanık AHP ve Bir İşletme için Tedarikçi Seçimi Problemine Uygulanması, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (2005).
• Mahmoodzadeh, S. J., Project Selectionby Using Fuzzy AHP and TOPSIS Technique, World Academy of Science, Engineering and Technology , Vol:30; 333-338, (2007)
• Kahraman, C., Cebeci, U., & Ulukan, Z., Multi-criteria Supplier Selection Using Fuzzy AHP, Logistics Information Management, 16(6); 382-394, (2003).
• Suh, N. P., Axiomatic Design Theory for Systems, Research in Engineering, 189–209, (1998).
• Suh, N.P., Axiomatic Design—Advances and Applications, Oxford University Press, New York, (2001).
• Murat Y.Ş. ve Kulak O., Ulaşım Ağlarında Bilgi Aksiyomu Kullanılarak Güzergah (Rota) Seçimi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11(3), (2005).
• Osman Kulak, C. K., Fuzzy multi-attribute selection among transportation, Information Sciences, 191–210, (2005).