Trabzon yerel halkının turizm algısında turist profilinin rolü: Arap turist profili

Yıl 2021, , 1313 - 1331, 31.12.2021

Esra Cesur , Hüseyin Çeken

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1022381

Öz

Yerel halkın turizm algısı, bölgelerin sahip olduğu turistik değerlerden sonra gelen en önemli unsurlardan biridir. Çünkü, yerel halkın turizm algısını belirlemek bölgelerde turizm faaliyetleri için yapılacak gelişim planlarının başarılı bir şekilde gerçekleşmesinde kilit rol oynamaktadır. Ayrıca, turistik bölgelerin sürdürülebilir kılınmasında da yerel halkın turizm faaliyetlerine karşı tutumu ve desteği önem arz etmektedir. Bu araştırma, Trabzon yerel halkının turizm algısını ölçerek söz konusu bu algının Arap turistlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bunun yanında turizm algısının bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterme durumu da araştırılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ilgili literatür taraması yapıldıktan sonra anket formu oluşturulmuş ve Trabzon`da yaşayan yerel halka pandemi koşulları nedeniyle online olarak ulaştırılmıştır. Veriler 2021 yılının Mart-Mayıs aylarında 392 katılımcıyla tamamlanmıştır. Katılımcıların özellikleri ve Arap turist algılarına ilişkin veriler yüzde ve frekans dağılımı yapılarak incelenmiştir. Yerel halkın genel turizm algısı ise, faktör analizine tabi tutularak alt boyutlara ayrılmıştır. Alt boyut algılarının turist profiline ve demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirleyebilmek için T ve One-Way Anova testi analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda yerel halkın turizme yönelik algısının genel olarak olumlu olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda yerel halkın turizme yönelik algısının genel olarak olumlu olduğu belirlenmiştir. Ancak, Arap turist profili söz konusu olduğunda sosyo-kültürel etki algısının daha olumsuz, ekonomik etki algısının ise, daha olumlu olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yerel halk, Turizm algısı, Arap turistler, Trabzon.

The role of the tourist profile in the tourism perception of the local people of Trabzon: Arab tourist profile

Öz

The perception of tourism by local people is one of the most important elements that comes after the tourist values that the regions have. Because determining the perception of tourism by the local population plays a key role in the successful implementation of development plans for tourism activities in the regions. In addition, the attitude and support of local people towards tourism activities is also important in making tourist areas sustainable. This research was carried out in order to determine whether this perception differs compared to Arab tourists by measuring the tourism perception of the local people of Trabzon. In addition, the fact that the perception of tourism differs according to some demographic variables was also investigated. In accordance with the purpose of the study, after a review of the relevant literature, a questionnaire was created and conducted online for local residents living in Trabzon due to pandemic conditions. The data were completed in March-May 2021 with 392 participants. The data on the characteristics of the participants and their perception of Arab tourists were analyzed by making a percentage and frequency distribution. On the other hand, the general perception of tourism by the local population is divided into sub-dimensions by subjecting it to factor analysis. In order to determine whether the sub-dimension perceptions differed according to the tourist profile and demographic variables, the “T” and “One-Way Anova” test analyses were performed. As a result of the research, it was determined that the perception of the local population towards tourism is generally positive. However, it has been determined that the perception of socio-cultural impact is more negative and the perception of economic impact is more positive when it comes to the Arab tourist profile.

Anahtar Kelimeler

Local people, perception of tourism, Arab tourists, Trabzon

Kaynakça

• Akova, O. (2006). Yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına ve tutumlarına yönelik bir araştırma. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(2), 77-109.
• Alaeddinoğlu, F. (2007). Van halkının turisti ve turizmi algılama şekli. Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 1-16.
• Alaeddinoğlu, F. (2008). Sivas kentinde halkın turiste ve turizme bakışı. Uluslararası İnsan Bilimler Dergisi, 5(2), 1-23.
• Andereck, K. L. ve Vogt, C. A. (2005). The Relationship between residents’attitudes toward tourism and tourism development options. Journal of Travel Research, 39, 27-36.
• Baldıran, Ş. ve Ulubay, A. (2008). Karadeniz Bölgesi. G. Aktaş (Ed.), Türkiye turizm coğrafyası içinde. (ss. 371-425), Detay Yayıncılık.
• Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı. (Kasım 2013). Körfez turizm pazarına giriş stratejileri. 15 Aralık 2020 tarihinde https://www.kalkinmakutupkanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/ 32034768862650korfez-turizm-stratejileri.pdf adresinden erişildi.
• Bertan, S. (2009). Turizmin çevre üzerinde yarattığı etkiler: Pamukkale örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(2), 204-214.
• Bertan, S. (2010). Pamukkale’deki yöre halkının turizmi desteklemesi ile turizmin sosyo-kültürel etkileri arasındaki ilişki. International Journal of Economic and administrative Studies, 2(4), 83-92.
• Bilim, Y. ve Özer, Ö. (2013, 14 Kasım). Yerel halk gözüyle Konya’da turizmin önemi ve ekonomik, sosyal, çevresel etkileri [Bildiri sunumu]. Ulusal KOP Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, Konya.
• Bogenç, B. (2018). Trabzon`a gelen Arap turistlerin tüketici davranışlarını belirlemeye yönelik bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Brida, J. G., Osti, L. ve Faccioli, M. (2011). Resident’s perception and attitudes towards tourism impacts. Benchmarking: An International Journal, 18(3), 359-385.
• Canalioğlu, M.V. (1992). Dünya Talebinde Ülkemizin ve Doğu Karadeniz Bölgesi`nin Yeri. Doğu Karadeniz Turizmi Konferans-Workshop, Turizm Bakanlığı, Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, 159-164.
• Cavus, Ş. ve Tanrisevdi, A. (2003). Residents' attitudes toward tourism development: a case study in Kusadası, Turkey. Tourism Analysis, 7(3-4), 259-269.
• Chen, J. S. (2001). Assessing and visualizing tourism impacts from urban residents’ perspectives. Journal of Hospitality and Tourism Research, 25(3), 235-250.
• Çeken, H., Özdemir Yılmaz, G. ve Ertürk, N. (2018). Arap ülkelerinden gelen turistlerin etkilerine yönelik yerel halkın algısı: Sapanca örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 401-414.
• Doğan, H. ve Üngüren, E. (2012). Yerel halkın Isparta turizmine yönelik görüşleri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 103-122.
• Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı. (2015). Doğu Karadeniz Bölgesinde Arap turizmi: Mevcut durum ve geliştirme stratejisi raporu. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı. 05 Mayıs 2020 tarihinde http://www.doka.org.tr/pdf/#dosyalar/publication/page_47/1426753002Arap_Turizm_RAporu_son29.12.pdf adresinden erişildi.
• Duran, E. ve Özkul, E. (2012). Yerel halkın turizm gelişimine yönelik tutumları: Akçakoca örneği üzerinden yapısal bir model. International Journal of Human Sciences, 9(2), 500-520.
• Düzgün, İ. ve Ödemiş, M. (2020). Arap turistlerin Doğu Karadeniz Bölgesi`ne ekonomik katkılarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(1), 109-123.
• Dyer, P., Aberdeen, L. ve Schuler, S. (2003). Tourism impacts on an Australian indigenous community: A djabugay case study. Tourism Management, 24, 83-95.
• Gülüm, K. ve Boz, M. (2014). Çanakkale’de turizmin ekonomik, sosyo-kültürel ve eğitimsel etkileri üzerine yerel halkın görüşleri. Route Educational and Social Science Journal, 1(2), 1-10.
• Güneş, E. ve Alagöz, G. (2018). Yerel halkın turizm algısı: Erzincan’da bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 409-442.
• Güneş, N. (2014). Yerel halkın turizm algısı ve turizme katılımı: Antalya Konyaaltı ve Kepez ilçeleri örneği [Yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Gümüş, N. ve Özüpekçe, S. (2009). Foça’da turizmin ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel etkilerine yönelik yerel halkın görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 398-417.
• Inbarakan, R. ve Jackson, M. (2006). Resident attitudes inside victoria's tourism product regions: A cluster analysis. Journal of Hospitality and Tourism Management, 13(01), 59-74.
• Işık, C. ve Çalkın, Ö. (2016). Yerel halkın turizm algısı: TRA2 bölgesi analizi. IUJEAS, 1(2), 19-48.
• Köse, İ. (2013). Sekiz İklim, Sekiz Şehir Karadeniz. Harman Yayıncılık.
• Kuvan, Y. ve Akan, P. (2005). Residents' attitudes toward general and forestrelated ımpacts of tourism: The case of Belek, Antalya. Tourism Management, 26(5), 691-706.
• Mansuroğlu, S. (2006). Turizm gelişmelerine yerel halkın yaklaşımlarının belirlenmesi: Akseki/Antalya örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1), 35-46.
• Oztürk, A.B., Ozer, O. ve Caliskan, U. (2015). The relationship between local residents’ perceptions of tourism and their happiness: A case of Kusadasi, Turkey, Tourism Review, 70(3), 232-242.
• Özdemir, M. A. ve Kervankıran, İ. (2011). Turizm ve turizmin etkileri konusunda yerel halkın yaklaşımlarının belirlenmesi: Afyonkarahisar örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 1-25.
• Park, K., Lee, J. ve Timothy, J. L. (2017). Residents’ attitudes toward future tourism development in terms of community well-being and attachment. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(2), 160-172.
• Saatcı, G. ve Güdü Demirbulat, Ö. (2019). Assessments of the prejudices of the Arab tourists against Turks: An example of Eastern Black Sea Region, Journal of Turkish Tourism Research, 3(3), 660-675.
• Sezer, B., Küçükaltan, D. ve Çakır, A. (2013). Edirne-Çamlıca Beldesi’nde kırsal turizm ve turizm algısı. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3(2), 46-54.
• Tanburacı, M. ve Mancı, A. R. (2020). Yerel halkın turizme bakış açısı: Şanlıurfa örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2924-2944.
• Teye, V., Sirakaya, E. ve Sönmez, F.S. (2002). Residents’ attitudes toward tourism development. Annals of Tourism Research, 29(3), 668-688.
• Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2021). 28 Mayıs 2021 tarihinde https://trabzon.ktb.gov.tr/, adresinden erişildi.
• Trabzon Valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü. (2015). Trabzon il planı (2015-2023). Trabzon Valiliği. 07 Ocak 2021 tarihinde http://www.trabzon.gov.tr/kurumlar/trabzon.gov.tr/trabzonilplani2015_2023.pdf. adresinden erişildi.
• Trabzon Valiliği. (2021). 21 Şubat 2021 tarihinde http://www.trabzon.gov.tr/ilcelerimiz adresinden erişildi.
• Türkay, O. ve Atasoy, B. (2021). İten ve çeken faktörlerin destinasyon memnuniyetine etkileri: Yayla ve şehir turizmine katılan Arap turistler üzerine bir araştırma. Turizm Akademik Dergisi, 8 (1), 61-76.
• Türker, G. Ö. ve Türker, A. (2014). Yerel halkın turizm etkilerini algılama düzeyi turizm desteğini nasıl etkiler: Dalyan destinasyonu örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 81-98.
• Um, S. ve Crompton, J.L. (1987). Measuring resident's attachment levels in a host community. Journal of Travel Research, 26(1), 27-29.
• Uslu, A. ve Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
• Ünlüönen, K. ve Özekici, Y.K. (2017). Yeni gelişen destinasyonlarda turizm algısı: Yozgat ili üzerine bir alan araştırması. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 466-488.