TEK PARTİ DÖNEMİNDE HAZIRLANAN PARTİ PROGRAMLARI TEMELİNDE EĞİTİMİN UZAK HEDEFLERİ

Yıl 2018, Cilt 21, Sayı 39, 183 - 206, 15.06.2018

Umut Birkan ÖZKAN

https://doi.org/10.31795/baunsobed.437236

Öz

Nitel araştırma özelliği taşıyan bu çalışmada, eğitim programlarının birinci ve en temel öğesi olan eğitimin uzak hedeflerinin 1923–1946 yılları arası dönem olarak tanımlanan tek partili dönemde parti programlarına yansıyan şekliyle incelenmesi amaçlanmıştır. Ülkelerin politik felsefelerinin şekillendirdiği geçmiş dönemlere ait eğitimin uzak hedeflerinin incelenmesinde yararlanılabilecek en önemli kaynaklar o dönem ülkeyi yönetenlerin siyasi düşüncelerini açıklıkla ortaya koydukları dokümanlardır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmada tek partili döneme ait 1923, 1931, 1935, 1939 ve 1943 yılları parti programları bu çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Çalışmanın sonunda, 1923–1946 yılları arası dönem olarak tanımlanan tek partili dönemde eğitimin uzak hedeflerinin, teorik eğitim yanında uygulamanın ön planda tutularak gerçek yaşama hazır, cumhuriyet devrimlerine bağlı, ulus bilinci gelişmiş, girişimci yetenekleri üst düzeyde olan, güzel sanatlara ve spora ilgi duyan, ekonomik kalkınma için üreten bireyler yetiştirmek olduğu sonucuna varılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Tek Parti Dönemi, Eğitim, Uzak Hedef, Program Geliştirme

Aims of Education Based on the Party Programs Prepared in the Single Party Era

Öz

It is aimed to study education’s aims, which are the first and main element of curriculum, as they reflect on the party program between 1923 and 1946 which is defined as single party era. The most significant resources to study education’s aims of past eras in which the country’s political philosophy was formed, are the documents in which administrators of the era express their thoughts freely. Party programs of years 1923, 1931, 1935, 1939 and 1943 constitutes/establishes the universe of this study, in which among qualitative research methods, document review method was used. As a result of this research it is concluded that, between 1923 and 1946 which is called as single party era, the aims of education, placing practice ahead theoretical education, was to raise individuals who are ready for real life, committed to Republic’s reforms, developed a consciousness of nation, have top-level entrepreneur skills, interested in art and sports and manufacture for economic development.

Anahtar Kelimeler

Single Party Era, Education, Aim(s), Curriculum Development

Kaynakça

• Abu-Shomar, A. (2013). The Politics of Education and Critical Pedagogy: Considerations from the English Literary Tradition in ‘Post-Colonial’ Academic Contexts. Postcolonial Directions in Education, 2(2), 263-313. 29 Mayıs 2017 tarihinde http://projects.um.edu.mt/pde/index.php/pde1/article/view/33/53 adresinden erişildi.
• Aktar, Y. (1994). Atatürk’ün İstanbul Üniversitesi’nin Kuruluşuyla İlgili Özel Notları ve Görüşleri. I. Uluslararası Atatürk Sempozyumu (Açılış Konuşmaları- Bildiriler): 21–23 Eylül 1987 (245– 256). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Akyüz, Y. (1985). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1985’e). (2. Bs). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Al’Abri, K. (2011). The Impact of Globalization on Education Policy of Developing Countries: Oman as an Example. Literacy Information and Computer Education Journal (LICEJ), Volume 2, Issue 4, 491–502.
• Al-Ani, W. T. (2014). Core Values Matrix of the Philosophy of Basic Education in Oman (PBEO). Athens Journal of Education, Vol. 1, No. 2, 167–181.
• Alkan, C. (1981). Atatürk Düşün Sistemi ve Mesleki – Teknik Eğitim. Atatürk Devrimleri ve Eğitim Sempozyumu: 9-10 Nisan 1981 (123-137). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Atatürk, M.K. (2005). Nutuk. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Bell, L. ve Stevenson, H. (2006). Education Policy Process, Themes and Impact. New York, NY, USA: Routledge.
• Bobbitt, F. (1920). The Objectives of Secondary Education. The School Review, Vol. 28, No. 10, 738– 749. 19 Mayıs 2017 tarihinde http://www.jstor.org/stable/1078496 adresinden erişildi.
• Chinnammai, S. (Kasım 2005). Effects of Globalization on Education and Culture. ICDE International Conference, New Delhi’de sunulan bildiri. 19 Mayıs 2017 tarihinde http://guidedresearchwriting.pbworks.com/w/file/fetch/53952209/imactofglobalization_edand culture.pdf adresinden erişildi.
• Corbett, J. ve Norwich, B. (1998). The Contribution of Special Education to our Understanding of Values, Schooling and the Curriculum. Curriculum Studies, Vol. 6, No. 1, 85–96.
• Cumhuriyet Halk Fırkası. (1931). C.H.F. Nizamnamesi ve Programı. Ankara: T.B.M.M. Matbaası.
• Cumhuriyet Halk Partisi. (1935). C.H.P. Programı. Ankara: Ulus Basımevi.
• Cumhuriyet Halk Partisi. (1939). C.H.P. Programı. Ankara: Ulus Basımevi.
• Cumhuriyet Halk Partisi. (1943). C.H.P. Programı. Ankara: Zerbamat Basımevi.
• Çaycı, A. (1994). Atatürk, Bilim ve Üniversite. I. Uluslararası Atatürk Sempozyumu (Açılış Konuşmaları-Bildiriler) 21–23 Eylül 1987 (229–237). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Dahmann, S. ve Anger, S. (2014). The Impact of Education on Personality: Evidence from a German High School Reform. Bonn, Germany: IZA.
• Didonet, V. (2008). Early Childhood Education for a Sustainable Society. Ingrid Pramling Samuelsson ve Yoshie Kaga (Eds.). The Contribution of Early Childhood Education to a Sustainable Society içinde (ss. 25-30). Paris, Fransa: UNESCO.
• Ekinci, N. (1997). Türkiye’de Çok Partili Düzene Geçişte Dış Etkenler. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Ertürk, S. (1984). Eğitimde Program Geliştirme. (5. Bs.). Ankara: Yelkentepe Yayınları.
• Fain, S. M., Barantovich, M. ve Martin, R. (2009). The Aims of Education in an Age of Stasis and Change. Robert V. Farrel ve George Papagiannis (Eds.). Education for Sustainability içinde (ss. 31–44). Oxford, United Kingdom: Eolss Publishers Co.Ltd. / UNESCO.
• Ghazi, S. R., Shahzada, G. ve Ullah, S. (2013). Relationship Between Students’ Personality Traits and Their Academic Achievement in Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. Journal of Educational and Social Research, 3(2), 437–444. 19 Mayıs 2017 tarihinde http://www.mcser.org/journal/index.php/jesr/article/viewFile/269/254 adresinden erişildi.
• Gilroy, P. (1999). The Aims of Education and the Philosophy of Education: The Pathology of an Argument. Roger Marples (Ed.). The Aims of Education içinde (ss. 25–34). New York, NY, USA: Routledge.
• Giorgetti, F. M., Batır, B. (2008). İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı Döneminde Eğitim Politikaları. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, Sayı 13–14, 27–56.
• Hamid, M., ve Iqbal, M. (2012). Personality Development Paradigm in Elementary School Curriculum. Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research In Business, 3(10), 271– 277.
• Harris, K. (1999). Aims! Whose aims? Roger Marples (Ed.). The Aims of Education içinde (ss. 1–13). New York, NY, USA: Routledge.
• Hickox, M. ve Moore, R. (1995). Liberal-Humanist Education: The Vocationalist Challenge. Curriculum Studies, 3:1, 45–59. 27 Mayıs 2017 tarihinde http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/0965975950030103 adresinden erişildi.
• Kahya, E. (2005). 1933 Üniversite Reformu Işığında Tıp Eğitiminin Değerlendirilmesi. 5. Uluslararası Atatürk Kongresi 8–12 Aralık 2003 (1537–1554). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Karagözoğlu, G. (1994). Atatürk’ün Eğitim Savaşı. I. Uluslararası Atatürk Sempozyumu (Açılış Konuşmaları-Bildiriler) 21–23 Eylül 1987 (193–213). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın.
• Kimonen, E. (2015). Education and Society in Comparative Context The Essence of Outdoor-Oriented Education in the USA and India. Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
• Koskarova, R. P. (2011). Social Dimension Of The Purpose Of Education. Series: Philosophy, Sociology, Psychology and History, Vol. 10, No2, 2011, 167–171.
• Kohlberg, L., Mayer, R. (1972). Development as the Aim of Education. Harvard Educational Review, Vol. 42, No. 4, 449–496.
• Labaree, D. (2009, September). What Schools Can’t Do: Understanding the Chronic Failure of American School Reform. Unpublished lecture at a doctoral colloquium. 01 Haziran 2017 tarihinde https://web.stanford.edu/~dlabaree/publications/what_schools_can%27t_do.pdf adresinden erişildi.
• Le Métais, J. (1997). Values and Aims in Curriculum and Assessment Frameworks. International Review of Curriculum and Assessment Frameworks. 01 Haziran 2017 tarihinde https://www.nfer.ac.uk/research/centre-for-information-and- reviews/inca/TP%20Values%20and%20Aims%20in%20Curriculum%20and%20Assessment %201997.pdf adresinden erişildi.
• Lukaš, M., & Munjiza, E. (2014). Education System of John Amos Comenius and Its Implications in Modern Didactics. Život i škola, br. 31 (1/2014.) god. 60, 32-44. 19 Mayıs 2017 tarihinde http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED556095.pdf adresinden erişildi.
• Majhanovich, S. (2016). Introduction: Educational Development and Education Systems in a Globalized World. MacLeans A. Geo-JaJa ve Suzanne Majhanovich (Eds.) Effects of Globalization on Education Systems and Development içinde (ss. ix-xxii). Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1973). Cumhuriyetin 50. Yılında Milli Eğitimimiz. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Nozhin, E.A. (2009). Social and Cultural Issues of Education. Natalia Pavlovna Tarasova (Ed.). Quality of Human Resources: Education – Vol. I içinde (ss. 118-135). Oxford, UK: EOLSS Publishers / UNESCO.
• Oliva, P. (1982). Developing the Curriculum. USA: Little, Brown & Company (Canada) Limited.
• Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (1993). Curriculum: Foundations, Principles and Issues. Second Edition, Boston,USA: Allyn and Bacon.
• Özel, E. (2007). Atatürk Dönemi Türk Eğitim Politikaları. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Saylan, N. (2001). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Program Tasarısı İle İlgili Görüşleri Ve Tasarı Süreçlerindeki Davranışlarının Belirlenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:6 (Aralık, 2001), 1-13.
• Schinkel, A. (Mart 2013). On the Aim of Education. Philosophy of Education Society of Great Britain (PESGB) Conference New College, Oxford, UK’da sunulan bildiri.
• Sepehri, Z., Rakhshani, F., Keshavarz, K., ve Kiani, Z. (2013). Effect of Personality on Learning Language. Pixel (Ed.). Conference proceedings. ICT for Language Learning 6th Conference Edition 14-15 November 2013Florence, Italy (377-381). Padova, Italy: Libreriauniversitaria.it Edizioni.
• Sharma, R. ve Monteiro, S. (2016). Creating Social Change: The Ultimate Goal of Education for Sustainability. International Journal of Social Science and Humanity, 6(1), 72–76. 19 Mayıs 2017 tarihinde http://www.ijssh.org/vol6/621-CH381.pdf adresinden erişildi.
• Sönmez, V. (1999). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. (8. Bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taşdemirci, E. (2005). Darülfünunu Üniversiteleştiren Lider Atatürk. 5. Uluslararası Atatürk Kongresi 8-12 Aralık 2003 (1015-1028). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük (10. Bs.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü. (1964). Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri. (Derleyen: Nimet Arsan). Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınları.
• Türkmenoğlu, D. (2007). Tek Parti Döneminde Ulus İnşa Politikalarının Eğitim Boyutu. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Kış 2007, 5(1), 159–172.
• Uyar, H. (1999). Tek Parti Dönemi ve Cumhuriyet Halk Partisi. (2. Bs.). İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• Uzun, H. (2010). Tek Parti Döneminde Yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Kongreleri Temelinde Değişmez Genel Başkanlık, Kemalizm Ve Milli Şef Kavramları. ÇTTAD, IX/20-21, (2010/Bahar-Güz), 233-271.
• Velde, D.W.T. (2005). Globalisation and Education What do the Trade, Investment and Migration Literatures Tell Us? London, UK: Overseas Development Institute.
• Veugelers, W. (2011). A Humanist Perspective on Moral Development and Citizenship Education. Wiel Veugelers (Ed.). Education and Humanism Linking Autonomy and Humanity içinde (ss. 9–34). Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
• Watkins, C. Ve Mortimore, P. (1999). Pedagogy: What Do We Know. Peter Mortimore (Ed.) Understanding Pedagogy and Its Impact on Learning içinde (ss. 1-19). London, UK: Paul Chapman Publishing.
• Webster, R. S. (2012). Challenging Student Satisfaction through the Education of Desires. Australian Journal of Teacher Education, 37(9), 81–92. 21 Mayıs 2017 tarihinde http://ro.ecu.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1858&context=ajte adresinden erişildi.
• Yetkin, Ç. (1983). Türkiye’de Tek Parti Yönetimi (1930–1945). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.