AGRESİF VERGİ PLANLAMASI YÖNTEMİ OLARAK TRANSFER FİYATLANDIRMASI: SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE VE TÜRKİYE’DE UYGULANAN KURALLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 39, 273 - 297, 15.06.2018

A. Kemal Çelebi Pelin Mastar Özcan

https://doi.org/10.31795/baunsobed.443822

Cited By: 2

Öz

Çağımızın
en önemli ekonomik olgularından birisi sermayenin belirli şirketlerin elinde
toplanması ve çok uluslu şirket olarak adlandırılan bu şirketlerin yatırım ve
üretim faaliyetlerinin büyük değerlere ulaşmasıdır. Çok uluslu şirketler
küreselleşmenin kendilerine sağladıkları imkânları etkin bir şekilde kullanmak
suretiyle ülkelerin vergi gelirlerini erozyona uğratmakta buna karşın kȃrlarını
maksimize etmeye çalışmaktadırlar. Bu kapsamda çok uluslu şirketler; örtülü
sermaye, yeniden yapılandırma, anlaşma alışverişi, vergi cennetlerinde yatırım
yapma veya kazancı vergi cennetlerine aktarma, transfer fiyatlandırması
manipülasyonları gibi yöntemlerle agresif bir vergi planlaması yaparak vergi
yüklerini minimum düzeyde tutmaya çalışmaktadırlar. Çalışmada Türkiye ve
seçilmiş ülkelerde; çok uluslu şirketlerin en sık kullandığı agresif vergi
planlaması yöntemlerinden biri olan transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeler
değerlendirilmiştir. Bu kapsamda ülkelerin transfer fiyatlandırması denetim
süreçlerini ayrıntılı olarak planlayıp her aşamanın içeriğini mükellefe önceden
açıkladığı ve mükellefin itiraz hakkını daha etkin olarak kullandığı tespit
edilmiştir. Türkiye incelenen diğer ülkelerle aynı yöntem ve teknikleri
kullanmakla birlikte denetim sürecini ayrıntılı olarak açıklamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Agresif vergi planlaması, Transfer Fiyatlandırması, Çok uluslu şirket

Transfer Pricing as a Aggressive Tax Planning Method: Evaluation of the Principles Applied in Selected Countries and Turkey

Öz

One of the most important economic phenomena of our age is the accumulation of the capital in the hands of certain companies and the investment and production activities of these companies which are called multinational companies reach great values. Multinational companies are trying to maximize their profits while eradicating the tax incomes of countries by effectively using the opportunities that globalization provides them. Within this framework multinational companies making aggressive tax planning by using thin capitalization, treaty shopping, contract manufacturing, investing in or transferring profits to tax havens and transfer pricing try to keep tax burden minimum to maximize their profit. ın this study; transfer pricing regulations which is the one of the aggressive tax planning methods most commonly used by multinational companies were evaluated for Turkey and selected countries. In this context, it has been determined that countries have planned transfer pricing audit processes in detail and have already disclosed the contents of each phase to the taxpayer in advance and have used the right of taxpayer appeal more effectively. Turkey has not explained the audit process in detail, using the same methods and techniques as other countries examined.

Anahtar Kelimeler

Aggressive Tax Planning, Transfer Pricing, Multinational Company

Kaynakça

• Ataç, K. (2016). Vergi Literatüründe Yeni Bir Kavram “Aşırı Sermayelendirme” (Thick Capitalization), Vergi Dünyası Dergisi, 413, 159-163.
• BDO (2011). The Recent Tax Reform in Japan, Transfer Pricing News, 05.03.2015 tarihinde, http://www.bdointernational.com/Publications/TaxPublications/Documents/Transfer%20Pricing%20News_60511.pdf, adresinden erişildi.
• Biçer, R. ve Erginay, M. (2015). OECD Matrahın Aşındırılması ve Karın Aktarılması Eylem Planı ve Türkiye’ye Etkileri, Vergi Dünyası Dergisi, 326, 54-68.
• Biçer, R. (2009). Transfer Fiyatlandırması Uygulama Rehberi, Ankara: TÜRMOB Yayınları-365.
• Borkowski, S. C. (2010). Transfer Pricing Practices of Transnational Corporations in PATA Countries, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 19, 35-54.