ÖĞRETMEN GÖZÜYLE ÇOCUK DOSTU OKUL

Yıl 2017, Cilt: 20 Sayı: 38, 79 - 96, 01.12.2017

Aydan Ordu Fatma Çobanoğlu

https://doi.org/10.31795/baunsobed.645130

Cited By: 2

Öz

Çocuk hakları sözleşmesinde de belirtildiği üzere eğitim her çocuğun hakkıdır ve bu hakkın fırsat eşitliği ilkesi gözetilerek gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu hakların eğitim süreçlerine ve okul ortamlarına yansıtılabilmesi için 2003-2004 eğitim-öğretim yılında MEB ve UNICEF işbirliği ile Çocuk Dostu Okul ÇDO çalışmaları başlatılmıştır. ÇDO, eğitimli öğretmenlerle yeterli kaynağın ve öğrenme için uygun fiziksel, duygusal ve sosyal koşulların sağlandığı; öğrencinin güvenliğine, sağlığına ve cinsiyetine duyarlı ve demokratik katılımın önemsendiği bir çevreyi içerir. Bu düzenlemelerin gerçekleşmesinde öncelikle okul çalışanlarının ÇDO’ya ilişkin farkındalık geliştirmiş olması ve eğitimin paydaşları ile işbirliği içinde çalışmaları gerekmektedir. Bu araştırmada, öğretmenlerin çocuk dostu okulun özelliklerine ilişkin düşüncelerini ve farkındalıklarını belirlemek amacıyla olgubilim fenomoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında 8 okul yöneticisi ve 17 öğretmen ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise iki açık uçlu sorunun yer aldığı form 62 öğretmen tarafından çevrimiçi ortamda doldurulmuştur. Görüşme ve yazılı formlardan elde edilen veriler doğrultusunda yapılan içerik analizi ile çocuk dostu okulların özellikleri kapsamlılık, etkililik, sağlıklı, güvenli ve koruyucu öğrenme ortamı, demokratik katılım olmak üzere dört tema altında toplanmıştır. Öğretmenlerin çoğu okullarının çocuk dostu özelliklere sahip olmadığını belirtirken, büyük bir kısmı kısmen çocuk dostu olduğunu, çok azı ise çocuk dostu özelliklere sahip olduğunu belirtmiştir

Anahtar Kelimeler

Çocuk Dostu Okul, Çocuk Hakları, Öğretmen Algısı

Child Friendly School from Teacher’s Perspective

Öz

As The Convention on the Rights of the Child declares, all children are entitled to the right to be educated by taking into consideration the gender equality. So as to adapt these rights to educational process and school environment, Child Friendly School CFS studies were started with the cooperation of Ministry of Education and UNICEF in 2003-2004 academic year. CFS provides an educational environment with trained teachers, adequate resources and appropriate physical, emotional and social conditions for learning; senses about safe, health and gender of children and pays attention to democratic participation. The main condition for actualizing these arrangements is the awareness of the school workers about CFS and cooperation with educational stakeholders. In this study, for determining the opinions and the awareness of the teachers about CFS’s characteristics, phenomenology design was used. In first phase of the study, face-to-face interview data were collected from 8 administrators and 17 teachers. In second phase of the study, a form with two open-ended questions was filled online by 62 teachers. As a result of the content analysis of the data obtained from interviews and written forms, characteristics of childfriendly schools were collected under the themes of inclusiveness, effectiveness, a healthy, safe, and protective learning environment and democratic participation. While most teachers stated that their schools do not have child-friendly features, a large part of them said that their schools are partly child-friendly, and few teachers stated that their schools have child-friendly characteristics

Anahtar Kelimeler

Child Friendly School, Rights of the Child, Teacher’s Perception

Kaynakça

• Bredenberg, K. ve Heeyit, Y. (2004). The Child Friendly Schools Movement and Impacts on Children’s Learning: Practical Applications in Cambodia. Working Papers: Expanded Basic Education Program, Phnom Penh, Cambodia.
• Chabbott, C. (2004). UNICEF’s Child--Friendly Schools Framework (A Desk Review). Prepared under Special Services Agreement No. PD/03/I/065, October 14, 2003.
• Clair, N., Miske, S. ve Patel, D. (2012). Child Rights and Quality Education: Child-Friendly Schools in Central and Eastern Europe (CEE). European Education, 44(2), 5-22.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri (Bütün M, Demir SB, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çocuk Haklarına Dair Sözleşme (1989). UNICEF, Türkiye. 30.12.2016 tarihinde CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf adresinden alınmıştır.
• Godfrey, E. B., Osher, D., Williams, L. D., Wolf, S., Berg, J., Torrente, C., Spier, E. ve Aber, J. L. (2012). Cross-National Measurement of School Learning Environments: Creating Indicators for Evaluating UNICEF’s Child Friendly Schools Initiative. Children and Youth Services Review, 34(3), 546-557.
• Harbaugh, R. J.(2005). Examining The Correlates Of Effective Schools Present in an Intermediate School: A Case Study (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Immaculate University, Pennsylvania.
• Hegde, A. ve Shetty, A. (2008). Child Friendly School Initiative at Karkala Taluk, Karnataka. Indian Pediatrics, 45(5), 407.
• Leino, M. (2011). The Child Friendly School: An Idea Versus Reality. Problems of Education in the 21st Century, 29.
• Marsden, D. B. (2005). Relations between Teacher Perceptions of Safe And Orderly Environment and Student Achievement Among Ten Better Performing, High-Poverty Schools in One Southern California Elementary School District (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Pepperdine University.
• Marzano, R. J. (2003). Using Data: Two Wrongs and a Right. Educational Leadership, 56–60.
• MEB ve UNICEF (2015). Okul Öncesi Eğitim Ve İlköğretim Kurumları Standartları Kılavuz Kitabı.
• Miles, M. B. ve Huberman, M. A. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. London, Sage.
• Orkodashvili, M. (2013). Quality Education through Child-Friendly Schools: Resource Allocation for the Protection of Children Rights. Revista Romaneasca Pentru Educatie Multidimensionala, 5 (1), 101-109.
• Osher, D., Kelly, D. L., Tolani-Brown, N., Shors, L. ve Chen, C. S. (2009). UNICEF Child Friendly Schools Programming: Global Evaluation Final Report. Washington, DC, American Institutes for Research.
• Perry, L. B. (2009). Conceptualizing Education Policy in Democratic Societies. Educational Policy, 23(3), 423-450.
• Reimer, J. K. (2012). Local Negotiation of Globalised Educational Discourses: The Case of Child Friendly Schools in Rural Cambodia (Yayımlanmamış Doktora Tezi), University of British Columbia.
• Şahin, S. ve Çeper, B. A. (2013). İlköğretim Kurumları Standartları (İKS) Etkililiği Üzerine. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (46), 84-111.
• Tüzün, I. ve Sarıışık, Y. (2015). Türkiye’de Okullarda Çocuk Katılımı: Durum Analizi. İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• UNICEF (2007). Human Rights-Based Approach to Education for All. 9 Ocak 2017 tarihindehttps://www.unicef.org/publications/files/A_Human_ Rights_Based_Approach_to_Education_for_All.pdf erişilmiştir. adresinden
• UNICEF (2009). Her Çocuk İçin Nitelikli Eğitim Hakkı Ve Çocuk Dostu Okullar. 15 Ağustos 2016 tarihinde http://www.unicef.org.tr/basinmerkezidetay. aspx?id=2094 adresinden erişilmiştir.
• UNICEF (2012a). Child - Friendly Schooling Approach. 15 Ağustos 2016 tarihinde https://www.unicef.org/education/bege_61717.html, erişilmiştir. adresinden
• UNICEF (2012b). Child Friendly Schools. 16 Aralık 2013 tarihinde https://www. unicef.org/lifeskills/index_7260.html adresinden erişilmiştir.
• Weshah, H., Al-Faori, O. ve Sakal, R. (2012). Child-Friendly School Initiative in Jordan a Sharing Experience. College Student Journal, 46(4), 699-715.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.