İzmir’de Faaliyet Gösteren Hemşehri Derneklerinin Şehir Kimliğine Etkileri

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 29, 261 - 275, 01.06.2013

Rasim Akpınar

Öz

Çalışmanın Temelleri: Bu çalışmanın temeli hem hemşeri dernekleri hem de kentleşme yazınına dayanmaktadır.Çalışmanın Amacı: Ülkemizde sivil toplumun büyük bir oranını dernekler oluşturur. Dernekler arasında da hemşeri dernekleri hatırı sayılır bir orana sahiptir. Hemşeri derneklerinin kentleşme sürecine hem olumlu hem de olumsuz etkileri bulunmaktadır. İzmir şehri göç alan şehirlerimizin başında gelmektedir. İzmir’de faaliyet gösteren derneklerin büyük bir çoğunluğu hemşeri dernekleridir. İzmir’e sonradan göç edenlerin aralarında kurdukları dayanışmaya temel teşkil eden hemşerilik ağ ilişkilerinin, bir ara/tampon kurum olarak, şehre entegrasyon yolunda önemli işlev gördüğü söylenebilir.Veri Kaynakları: Çalışmanın veri kaynakları, kentleşme ve hemşeri dernekleri kavramlarını temel alan çalışmalardır.Tartışma ve Sonuç: Araştırmanın bulguları İzmir il merkezinde faaliyet gösteren hemşeri derneklerinin yönetici ve üyeleridir. Örneklem için, Rumeli’den göç yoluyla İzmir’e gelen Balkan göçmenleri, Erzurumlular, Konyalılar, Diyarbakırlılar ve Mardinlilerin oluşturduğu hemşeri dernekleri seçilmiş ve toplam 143 dernek üyesiyle anket çalışması yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Kentleşme, sivil toplum, hemşeri dernekleri

Effects On The City Identity Of The Fellow Citizen Associations Operating In Izmir

Öz

.Purposes of the Study: Associations dernekler creates a large proportion of civil society associations in our country. Fellow Citizen associations hemşeri dernekleri also have a considerable proportion of Associations. Fellow associations in the process of urbanization has both positive and negative effects. Migrated to the city of Izmir is one of the cities. Fellow Citizen Associations of associations operating in Izmir, a large majority. Solidarity among those who migrated later formed the basis of Izmir, the relationship between citizenship network, a buffer institution, the city sees the integration path can be said that an important function.Data Resources: The data resources of the study are the research studies conducted on the fellow citizen associations and urbanization.Discussion and Conclusion: Fellow Citizen Associations operating in the findings of the research managers and members of the city center of Izmir. For the sample, Rumeli Balkan immigrants, Erzurum, Konyalılar, Diyarbakır and Mardin associations fellow citizen of the total 143 elected members of the survey was conducted in association

Anahtar Kelimeler

urbanization, civil society, fellow citizen associations

Kaynakça

• ALKAN, Mehmet Ö. (2203) “Osmanlı’da Cemiyetler Çağı” Tarih ve Toplum Dergisi, c.40 sayı:238 , Ekim 2003, s.5.
• ATALAY, Beşir (1983) Sanayileşme ve Sosyal Değişme (Kırıkkale Araştırması), DPT Yayını, Ankara, s.73.
• AYATA, A.G. (l99l) “Gecekondularda Kimlik Sorunu-Dayanışma Örüntüleri ve Hem- sehrilik”, Toplum ve Bilim, l990 Güz/1991 Kıs, Sayı 51-52: 81-101.
• BAL, Hüseyin (1997) “Kentsel Toplum Anomi-Yabancılaşma Olgusu Kente Göç Eden- lerin Alternatif Çözümü: Hemsehri Birlikleri”, Toplum ve Göç, II. Ulusal Sosyo- loji Kongresi, Sosyoloji Derneği Yay. Ankara,s. 431
• Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009) Kentleşme Şurası, Ankara.
• DOĞAN, Mehmet (2001) Büyük Türkçe Sözlük, Gerçek Hayat Dergisi Yayını, İs- tanbul, 2001.
• ERDER, S. (l996) İstanbul’a Bir Kent Kondu Ümraniye, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ERKUT, Gülden (1995) “Kentlileşme Sürecinin Sosyolojik Boyutu”, Türkiye’de Kent- leşme, Yeni Yüzyıl Kitaplığı,s. 60.
• FOSTER, J. Knowing Ourselves: A Brief History of Emerging Global Civil Society. CIVICUS World
• Assembly, August 2001, Voncouver, B.S., Canada.
• KAYA, Erol (2004) Kentleşme ve Kentlileşme, İlke Yayıncılık, İstanbul, s. 158
• KELES, Ruşen / YAVUZ , Fehmi (1989) Yerel Yönetimler,Turhan Kitapevi, Ankara, s.257.
• KIRAY, M.B. (1964) Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası, Ereğli, Ank: DPT Yay.
• KURTOGLU, Ayça (2004) Hemsehrilik ve Şehirde Siyaset, Keçiören Örneği, İleti- şim Yayınları, İstanbul,s.147
• MARDİN, Şerif (1999) “Türkiye’de Toplum ve Siyaset” Makaleler 1. Ed. Mümtaz’er Türköne/Tuncay Önder, İletişim Yayınları, İstanbul.
• NARI, Yasar (1999) Bursa Kent Merkezinde Faaliyet Gösteren Hemsehri Dernekleri ve Bu Derneklerin Bursa’nın Sosyo-Politik Yapısına Katkıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, s.15-16.
• ÖZER, İnan (2004) Kentleşme Kentlileşme ve Kentsel Değişim, Ekin Kitapevi, Bursa, s.24.
• SARIBAY, Ali Yasar (1998) “Türkiye’de Demokrasi ve Sivil Toplum”, “Küresel- leşme Sivil Toplum ve İslam, der.A.Yasar Sarıbay / E.Fuat Keyman, Vadi Ya- yınları, Ankara.
• SARIBAY, A.Yasar (2002) “Kent, Modernleşme ile Post Modernleşme Arasındaki Köprü”, Kentte Birlikte Yasamak Üstüne, ed. Ferzan Yıldırım, Demokrasi Ki- taplığı Yayınevi , İstanbul 2002, s.39
• SENCER, Yakut (1979) Türkiye’de Kentleşme Bir Toplumsal ve Kültürel Değişme Süreci, Kültür Bakanlığı Yayınları Ankara, s. 306
• SUHER, Hande (1995) “Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları”, Türkiye’de Kent- leşme, Yeni Yüzyıl Kitaplığı, s.10
• TEKELİ, İlhan (2002) “Türkiye’de Çoğulculuk Arayışları ve Kent Yönetimi Üstüne”, Kentte Birlikte Yasamak Üstüne, ed. Ferzan Yıldırım, Demokrasi Kitaplığı Ya- yınevi, İstanbul s.23
• TEKŞEN, Adnan (2003) Kentleşme Sürecinde Bir Tampon Mekanizma Olarak Hem- sehrilik, DPT Yayını, Ankara, s.42.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2000) Genel Nüfus Sayımı Verileri,Ankara.
• TÜRKKAHRAMAN, Mimar (2003) “Kentlilik Bilinci, Kalkınma ve Kırıkkale”, 21. Yüzyılın Basında Kırıkkale Sempozyumu, ed. A.Vural Örsdemir / Mehmet, Er- dogan / Duran, Bülbül Çelik İs Sendikası Yayını, Ankara, s.52.
• WOOD, E. M. The Uses and Abuses of Civil Society. Socialist Register, 1990, s. 62.
• YEŞİLTUNA, D. Ç. (l997) “Hemsehri Derneklerinin İçerdiği İletişimin Yapısı” II.Ulusal Sosyoloji Kongresi Toplum ve Göç (içinde), Ank: DIE ve Sosyoloji Der.Yay, 441-449.
• YILDIRIM, Ferzan (2002) Kentte Birlikte Yasamak Üstüne, Demokrasi Kitaplığı, İs- tanbul, s. 23
• YILMAZ, Aytekin (1997) Sivil Toplum, Demokrasi ve Türkiye,Yeni Türkiye Dergisi c.3 sayı:18 Kasım-Aralık 97,s.86.
• 5393 sayılı Belediye Kanunu
• 5253 sayılı Dernekler Kanunu