YAZINSAL METINLER ÇEVIRISINDE EŞDEĞERLIK ARAYIŞI

Yıl 2012, Cilt: 15 Sayı: 27, 391 - 402, 01.06.2012

Sergül Vural Kara

Öz

Araştırmanın Temelleri: Eşdeğerlik kavramı çeviribilim tartışmalarının merkezinde yer almaktadır. Çeviri sürecinde kaynak metin ve erek metin arasındaki eşdeğerliğin ne şekilde oluşturulacağı ile ilgili görüşler ortaya atılmıştır. Yazınsal metinler çevirisinde eşdeğerliğin sağlanması birçok çeviri sorununu beraberinde getirmektedir.Araştırmanın Amacı: Yazınsal metinler çevirisinde ortaya çıkan çeviri zorlukları kaynak metin ve erek metin arasındaki eşdeğerliğin sağlanmasını güçleştirilmektedir. Buradan yola çıkarak yazınsal metinler çevirisinde eşdeğerliğin nasıl tanımlanması gerektiğine ışık tutulacaktır.Veri Kaynakları: Çeviribilim ile ilgili bilimsel kaynaklar ve profesyonel çevirmenler tarafından çevrilmiş Almanca ve Türkçe eserler.Tartışma ve Sonuç: Yazınsal metinler çevirisi bağlamında meydana gelebilecek çeviri sorunları betimleyici yöntem temelinde çeviri karşılaştırması yapılarak ele alınacaktır. Eşdeğerlik kavramının etki eşdeğerliği olarak tanımlanması gerektiği görüşüne varılacaktır

Anahtar Kelimeler

Eşdeğerlik, yazın çevirisi, çeviri karşılaştırması, etki eşdeğerliği

LOOKING FOR EQUIVALENCE IN THE TRANSLATION OF LITERARY

Öz

Bases of Research: Equivalence is in the focus of translation studies. Many different ideas about how equivalence between source and target text may be accomplished have been put forward. The provision of equivalence in terms of literary texts has brought up many problems. Purpose of Research: This research aims to enlighten how equivalence should be defined on the basis of literary texts as translational problems related to equivalence come up during the process of translating the source text to target one. Resourches of Data: Scientific texts on translational studies, German and Turkish literary texts translated by professional translators. Discussion and Conclusion: Translational problems on the basis of literary texts will be analyzed by means of descriptive method contrasting the translations. The conclusion is that equivalence should be defined as equivalence of effect.

Anahtar Kelimeler

Equivalence, literary translation, contrasting translations, equivalence of effect

Kaynakça

• Aksoy, B. (2001). Çeviride Eşdeğerlik Kavramı. Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, 11, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim-Tercümanlık Bölümü Yayını, 1-6.
• Aksoy, N. B. (2002). Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Atayman, V. (2005). Çeviri. Goethe, J. W. v. (2005). Faust. I. Cilt. Türkçesi: Genç Osman Yavaş. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınlar. 38-39.
• Batıman, B. (1956). Giriş (Çevirmenin Önsözü). Baladlar. Schiller, F.. İstanbul: Maarif Basımevi.1-3.
• Böll, H. (1998). Die verlorene Ehre der Katharina Blum. (34. Auflage). München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
• Böll, H. (1998). Katharina Blum’un Çiğnenen Onuru. Türkçesi: Ahmet Cemal. İstanbul: Can Yayınları.
• Goethe, J. W. v. (1997). Die Leiden des jungen Werther. Frankfurt am Main und Leipzig: Insel Verlag.
• Goethe, J. W. v. (2003). Genç Werther’in Istırapları. Türkçesi: Melih Küçük. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Goethe, J. W. v. (1996). Faust. Der Tragödie erster Teil. Stuttgart: Reclam.
• Goethe, J. W. v. (2001). Faust. Türkçesi: Celal Öner. İstanbul: Oda Yayınları.
• Goethe, J. W. v. (2005). Faust. I. Cilt. Türkçesi: Genç Osman Yavaş. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınlar.
• Kaya, H. (2008). Çeviride Edebi Eserlerin Sanatsal Özelliklerini Koruma Sorunu. Yaşamak eşittir Yazmak. Gürsel Aytaç Kitabı. Ecevit, Y., Toklu, M.O., Onaran, S. (Yay. Haz.). Ankara: Hece Yayınları. 194-210.
• Koller, W. (2004). Einführung in die Übersetzungswissenschaft. (7. Basım). Wiebelsheim: Quelle&Meyer.
• Köksal, D. (2008). Çeviri Eğitimi. Kuram ve Uygulama. (2. Basım). Ankara: Nobel Basımevi.
• Nesin, A. (1993). Tek Yol. İstanbul: Adam Yayınları.
• Nesin, A. (1995). Der einzige Weg. (5. Auflage). Aus dem Türkischen von Brigitte Grabitz. Zürich: Unionsverlag.
• Nida, E. A. (1964). Toward a Science of Translating. With Special Reference to Principles and Procedures Involved in Bible Translating. Leiden: E. J. Brill.
• Nord, C. (1993). Einführung in das funktonale Übersetzen. Am Beispiel von Titeln und Überschriften. Tübingen: Narr.
• Nord, C. (1995). Textanalyse und Übersetzen. Theoretische Grundlagen, Methode und didaktische Anwendung einer übersetzungsrelevanten Textanalyse. (3. Auflage). Heidelberg: Groos.
• Reiß, K. (1993): Texttyp und Übersetzungsmethode. Der operative Text. (3. Auflage). Heidelberg: Groos.
• Schiller, F. (1956). Balad’lar. Türkçesi: Burhanettin Batıman. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Schiller, F. (1983). Die Räuber. Stuttgart: Reclam.
• Schiller, F. (1996). Der Taucher. Gedichte von Friedrich Schiller. Oellers, N. (Yay. Haz.). Stuttgart: Reclam. 196-216.
• Schiller, F. (2003): Haydutlar. Türkçesi: Adnan Aldemir. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Stolze, R. (1997). Übersetzungstheorien. (2. Basım). Tübingen: Narr.