TÜRKİYE'DE YOKSULLUK VE YOKSULLUKLA MÜCADELE POLİTİKALARI

Yıl 2007, Cilt: 10 Sayı: 17, 59 - 74, 01.06.2007

Didem Gürses

Öz

Araştırmanın Temeli:Son dönem izlenen neo-liberal ekonomi politikaları ve küreselleşme süreci ile tüm dünyada yoksulluk artmış, ülkeler arası gelir farklılıkları derinleşmiştir. Ekonomik ve toplumsal bir yeniden yap lanma ı dönemi olan 1980'ler sonrasında Türkiye' de de yoksulluk ve gelir dağılımı eşitsizliğinin arttığı gözlenmiştir. Ekonomi politikaları, küreselleşme, ekonomik krizler sonrasında toplumsal tabakalaşma, kentsel yerleşim örüntüleri ve kültürel yapılanmalarda ortaya çıkan yeni dinamikler yoksulluğun özellikle kentlerde daha görünür bir nitelik edinmesine yol açmış, toplumun farklı kesimleri arasındaki gelir uçurumları büyümüştür. Araştırmanın Amacı:Bu çalışma son 30 yılın ekonomik ve toplumsal dönüşümleri çerçevesinde ülkemizdeki yoksulluk durumunun genel bir tablosunu sunmayı amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek için son dönemde gerçekleştirilmiş araştırma ve çalışmaların verilerinden yararlanılacaktır.Yoksullukla mücadele yöntemleri ve sosyal yardım enstrümanlarını incelemek çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Tartışma ve sonuç:Çalışmanın son bölümünde yoksullukla mücadele politikalarında hakim olan yaklaşım değerlendirilecek, sosyal yardımlar konusundaki yasal düzen, kurumsal yapı ve uygulamaya ilişkin genel durum ele alınarak incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, gelir dağılımı eşitsizliği, yoksullukla mücadele

Poverty in Turkey and the Social Policies to Combat Poverty

Öz

The structural transformations of the recent decades have caused an increase in poverty and the unequal distribution of income all over the world. In Turkey, the implementation of neo-liberal policies during the 1980s, the effects of financial crises and the process of globalization have caused new forms of social stratification, urban residential forms and cultural dynamics to emerge. As a result of these economic and social processes, the incidence of poverty has increased in the country. This paper has a twofold purpose. First it aims to analyze the increase in poverty in Turkey and to examine the poverty profile of Turkey with special emphasis on recent studies. The second aim of the paper is to present an assessment of the existing social protection mechanisms and discuss the social policies designed to combat poverty in the country. The paper will conclude with a discussion of key findings and policy implications on the issue

Anahtar Kelimeler

Poverty, unequal income distribution, policies to combat poverty

Kaynakça

• Ann,T. (2004). Refah Devleti, Sosyal Güvenliğin Yoksulluğu. Balkan N. ve Savran S.(der.), Neoliberalizmin Tahribat ı İçinde, İstanbul: Metis Yayınlan.
• Boratav K.(1991), 1980'li Y llarda Türkiye'de Sosyal ı Sınıflar ve Bölüşüm, İstanbul: Gerçek Yayınlan.
• Buğra A. ve Keyder Ç(2005), Poverty and Social Policy in Contemporary Turkey,Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu, (www.spf.boun.edu.tr/docs./WP-Bugra-keyder.pdf)-12.04.2007
• Buğra A.ve Keyder Ç.(2003), New Poverty and the Changing Welfare Regime of Turkey, Ankara: UNDP.
• Cizre-Sakallıoğlu Ü. ve Yeldan E (2000),'Politics, Society and Financial Liberalization: Turkey in the 1990s1, Development and Change, Volume ,pp.481-508.
• DİE (2000), İstatistik Yıllığı 1999, Ankara.
• Dansuk E.(l997),Türkiye'de Yoksulluğun Ölçülmesi ve Sosyo-Ekonomi Yap larla ı Ölçülmesi, Ankara:DPT Yay nlan.
• DPT(2001), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Özel îhtisas Komisyonu Raporu, Gelir Dağılımının İyileştirilmesi Ve Yoksullukla Mücadele, Ankara: DPT.
• DPT (2003), İllerin Ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırmas ,ı (http://ekutup.dpt. gov. tr/bolgesel/gosterge/2003 pdf).(10.04.2007)
• DPT (2004), Türkiye'nin AB 'ne Katılım Sürecine ilişkin 2004 Yılı İlerleme Raporu ve Tavsiye Metni, Ankara: DPT.
• DPT (2005), Sekizinci Beş Y ll k ı ı Kalk nma Plan (2001-2005) 2005 Y lı ı ı ı progrann(http://ekutup.dptgov.tr/program/2005.pdf)(10.04.2007)
• Işık O. ve Pınarcıoğlu M. M (2001). Nöbetleşe Yoksulluk, Sultanbeyli Örneği, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Önder H ve Senses F. (2006). 'Türkiye'de Yoksulluk ve Yoksulluk Düşüncesi', İktisat, siyaset ve devlet üzerine yazılar, Prof. Dr. Kemali Saybaşılıya Armağan içinde, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Raczynski D.ve Romaguera P. (1995). 'Chile: Poverty, Adjustment and Social Policies in the 1980's',N.Lustig(ed.), Copingwith austerity: Poverty and inequality in Latin America içinde, Washington DC: The Brookings Institution.
• Senses F. (1999). 'Yoksullukla Mücadele ve Sosyal Yardımlaşmayı Teşvik Fonu', ODTÜ Gelişme Dergisi, 26(3-4) 1999,ss. 427-451.
• TUİK. (2004). Türkiye İstatistik Kurumu Yoksulluk Çalışması 2004(www.tuik.gov.tr)
• World Bank. (2000). World Bank development report 2000/2001': attacking poverty, Washington DC.
• World Bank. (2000a). Turkey, Economic Reforms, Living Standards and Social Welfare Study, Washington DC.
• World Bank. (2003). Turkey: Poverty and Coping After Crisis, Washington DC. htttp://www.sydtf.gov.tr (12.04.2007)
• http://www.kedv.org.tr (12.04.2007)
• http://www.israf.org/pdf.mikro.kanunlar.pdf(12.04.2007)
• http://ww.sydtf.gov.tr/sydtf_faaliyet.html(12.04.2007)
• http://www.meb.gov.tr/haberler/haberayrinti:basinaciklama.asp?ID=l 151 (12.04.20 07)
• (10.04.2007)