Galip Erdem's view of nationalism in the context of the Devlet newspaper

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 49, 295 - 315, 23.06.2023

Nagihan Eren

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1211518

Cited By: 1

Öz

Between 1969 and 1979, the Devlet newspaper became an important newspaper that published in line with Turkish nationalism and provided communication between nationalist intellectuals and the nationalist mass. The newspaper came to the fore as an intellectual and political publication agency trying to explain the problems of the nationalist base in the chaotic period when Turkey was divided into ideologically two poles. Galip Erdem who one of the writers with the most articles in the newspaper drew attention as an opinion leader followed by the nationalist mass with his ideas about the political and youth events of the period. Galip Erdem who trying to gather Turkish nationalists at one point took part in the collective effort of nationalist intellectuals. In the study Galip Erdem's articles in the Devlet newspaper were examined, his perspective on the political process of the period and Turkish nationalism was discussed in a multidimensional way. In the study it was observed that Galip Erdem's efforts to protect and develop the ideology of Turkish nationalism in the political conditions of the period had social and political reflections in different ways. It has also been seen that Galip Erdem is one of the pioneers of Turkish-Islamic nationalism and who also cares about the intersection points of religion against secular nationalism in the social sphere.

Anahtar Kelimeler

Galip Erdem, Devlet Newspaper, Nationalism, Marxism

Devlet gazetesi bağlamında Galip Erdem’in milliyetçiliğe bakışı

Öz

Devlet gazetesi, 1969-1979 yılları arasında Türk milliyetçiliği doğrultusunda yayın yapan, milliyetçi entelijansiya ile milliyetçi kitle arasındaki iletişimi sağlayan önemli bir gazete olmuştur. Gazete, Türkiye’nin fikren iki kutba ayrıldığı kaotik dönemde milliyetçi tabanın sorunlarını anlatmaya çalışan fikri ve siyasi bir yayın organı olarak öne çıkmıştır. Gazetede en fazla yazısı olan yazarlardan birisi olan Galip Erdem, dönemin siyasi ve gençlik olaylarına yönelik fikirleri ile milliyetçi kitlenin takip ettiği ideolog bir yazar olarak dikkat çekmiştir. Türk milliyetçilerini bir noktada toplamaya çalışan Galip Erdem, milliyetçi aydınların kolektif çabasında yer almıştır. Çalışmada Galip Erdem’in Devlet gazetesinde kaleme aldığı yazıları incelenmiş, dönemin siyasi sürecine ve Türk milliyetçiliğine yönelik bakış açısı çok boyutlu olarak ele alınmıştır. Çalışmada Galip Erdem’in dönemin siyasi şartları içerisinde Türk milliyetçiliği ideolojisini korumaya ve geliştirmeye yönelik çabalarının farklı şekillerde toplumsal ve siyasal yansımalarının olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Galip Erdem, Devlet gazetesi, Milliyetçilik, Marksizm

Kaynakça

• Ahmed, F. (1995). Modern Türkiye’nin oluşumu. Çev: Y. Alogan. Sarmal Yayınları. (Orijinali 1994 ‘te yayımlanmıştır).
• Ahmed, F. (1996). Demokrasi sürecinde Türkiye. Hil Yayınları.
• Ahmed, F. (2006). Bir kimlik peşinde Türkiye. Çev: S. Cem Karadeli. Bilgi Üniversitesi Yayınları. (Orijinali 2003’te yayımlanmıştır).
• Aksun, Z. N. (2021). Dündar Taşer’in büyük Türkiyesi. Ötüken Yayınları.
• Akşin, S. (2007). Kısa Türkiye tarihi. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Atabay, M. (2017). Anadoluculuk. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.). Milliyetçilik c. 4 içinde (515-532). İletişim Yayınları.
• Berkes, N. (2013). Türkiye’de çağdaşlaşma. YKY Yayınları.
• Bilge, E. (1975a, 10 Kasım). Yine mi uyku?. Devlet, 314, 5.
• Bilge, E. (1976, 23 Ağustos). Ülkü yolunda. Devlet, 355, 4.
• Bilge, M. (1969a, 29 Aralık). Yılbaşı ve tarihten bir ders. Devlet, 39, 5.
• Bilge, M. (1969b, 22 Aralık). Az gelişmiş beyinler. Devlet, 38, 38.
• Bilge, M. (1970a, 26 Ocak). Milliyetçilik ve sola karşı mücadele. Devlet, 43, 5.
• Bilge, M. (1970b, 27 Nisan). Faşizm bir öcüdür!. Devlet, 56, 5.
• Bilge, M. (1970c, 13 Nisan). Güç birliğine davet. Devlet, 54, 5.
• Bilge, M. (1970d, 5 Ocak). 5 Ocak 1970. Devlet, 40, 5.
• Bilge, O. (1973a, 2 Temmuz). A.P ülkü ocaklarını suçlandırmaya çalışmıştır. Devlet, 191, 12.
• Bilge, O. (1973b, 25 Haziran). Aşırı uçlar arasında ideolojik bir çatışma mı?. Devlet, 190, 12.
• Bilge, O. (1974, 21 Ocak). Seçimler ve MHP:7. Devlet, 220, 12.
• Bilge, P. (1971, 27 Aralık). Aykırıya alışmak. Devlet, 135, 5.
• Bora, T. (2003). Türk sağının üç hali. Birikim Yayınları.
• Bora. T. ve Can, K. (2015). Devlet, ocak, dergâh. İletişim Yayınları.
• Büyük Kurultay, (1969, Mart), Milli Hareket, 32, 14.
• CKMP Programı (1965). Arı Matbaası.
• Çağatay S. (2017). Otuzlarda Türk milliyetçiliğinde ırk, dil ve etnisite T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.). Milliyetçilik c.4 içinde (ss. 245-261). İletişim Yayınları.
• Çakır, O. (2022), Adı Devlet olsun. Ötüken Yayınları.
• Çakır, O. (2011), Adı Devlet olsun. 19 Ocak 2019 tarihinde http://www.eskimeyendostlar.net/ makale/i-adi-devlet-olsun-osman-cakir/4021 adresinden erişildi.
• Çakır, O. (2010). Hatıralar yahut bir vatan kurtarma hikâyesi. Ötüken Yayınları.
• Çavdar, T. (2013). Türkiye’nin demokrasi tarihi. İmge Yayınları.
• Devlet üç yaşında (1971, 5 Nisan). Devlet, 105, 2
• Dr. Sadettin Bilgiç’le açık dertleşme, (1970, 14 Eylül). Devlet, 76, 12.
• Ekinci, T.Z. (1967, 25 Nisan). Doğu kalkınması edebiyatının iç yüzü. Ant, 17, 17.
• Erdem, B. (1976, 28 Haziran). Göktürk abidelerinde dil hayret edilecek derecede mükemmeldir. Devlet, 347, 4.
• Erdem, B. (1976a, 21 Haziran). Türk milletinin teşekkülü. Devlet, 346, 4.
• Erdem, B. (1976b, 19 Nisan). Ülkü yolunda. Devlet, 336, 3.
• Erdem, B. (1976c, 26 Temmuz). Ülkü yolunda. Devlet, 351, 4.
• Erdem, B. (1976d, 16 Ağustos). Ülkü yolunda. Devlet, 354, 4.
• Erdem, B. (1976e, 2 Ağustos). Ülkü yolunda. Devlet, 352, 4.
• Erdem, B. (1976f, 12 Temmuz). Ülkü yolunda. Devlet, 349, 4.
• Erdem, G. (1969a, 29 Eylül). Fikir partileri kötü imiş. Devlet, 26, 5.
• Erdem, G. (1969b, 10 Kasım). Manzara. Devlet, 32, 5.
• Erdem, G. (1969c, 19 Mayıs). Milliyetçiler ilmi semineri. Devlet, 7, 5.
• Erdem, G. (1969d, 15 Aralık). Ortak pazar ve kültür emperyalizmi. Devlet, 37, 5.
• Erdem, G. (1969e, 18 Ağustos). Ön seçim sohbeti. Devlet, 20, 5.
• Erdem, G. (1969f, 4 Ağustos). Siyasetçe konuşmak. Devlet, 18, 5.
• Erdem, G. (1969g, 28 Nisan). Yenilmişliğin acısı. Devlet, 4, 5.
• Erdem, G. (1969h, 14 Nisan). Yüz milyonluk Türkiye. Devlet, 2, 5.
• Erdem, G. (1969ı, 25 Ağustos). Acı bir hikâye. Devlet, 21, 5.
• Erdem, G. (1970, 23 Kasım). İrtica, Devlet, 86, 11-12.
• Erdem, G. (1973a, 12 Kasım). Öcü!..” , Devlet, 210, 5.
• Erdem, G. (1973b, 3 Eylül). Ana davalar. Devlet, 200, 5.
• Erdem, G. (1973c, 24 Eylül). Sanayileşme davamız. Devlet, 203, 5.
• Erdem, G. (1973d, 17 Aralık). Zamanımızın İslamcılığı. Devlet, 215, 5.
• Erdem, G. (1974, 1 Temmuz). Cephe birliği ve ilk değerlendirme. Devlet, 243, 5.
• Erdem, G. (1975a, 14 Nisan). Ülkü mektupları. Devlet, 284, 5.
• Erdem, G. (1975b, 1 Eylül). Yeni keşifler. Devlet, 304, 5.
• Erdem, G. (2012). Damla Damla Yaşadıklarım. (E. Kılınç, Aktaran). Ötüken Yayınları.
• Ersan, V. (2014) 1970’lerde Türkiye solu. İletişim Yayınları.
• Ertekin, O. (2017). Cumhuriyet döneminde Türkçülüğün çatallanan yolları. T. Bora ve M. Gültekingil (Ed.). Milliyetçilik c. 4 içinde (345-385). İletişim Yayınları.
• Gürgür,N. (2021). Yüzyıldan yüzyıla. Ötüken Yayınları.
• Güven, T.(2006). İnsan gelecekte yaşar. Bilge Oğuz Yayınları.
• Gökalp, Z. (1976). Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• İbrahim metin ile Galip Erdem üzerine bir söyleşi (2018, 18 Aralık). 19 Ocak 2019 tarihinde https://www.yeniufukdergisi.com/2018/12/18/ibrahim-metin-ile-galip-erdem-uzerine-bir-soylesi/ adresinden erişildi.
• Kaçmazoğlu, H. B. (2000). Türkiye’de siyasal fikir hareketleri. Birey Yayınları.
• Karadeniz, H. (1975). Olaylı yıllar ve gençlik. May Yayınları.
• Karpat, K. (2017). Türk demokrasi tarihi. Timaş Yayınları.
• Kerimoğlu, M. N. (1976, 15 Aralık) 1976’yı noktalarken!.., Hasret, 21, 6.
• Kösoğlu, N. (2010). Galip Erdem. Ötüken Yayınları.
• Küçükibrahimoğlu, O. N. (1977, 15 Mart). Gelin Kör Vicdanlılar, Ülkücü Kadro, 7, 7.
• Lewis, B. (2018). Modern Türkiye’nin Doğuşu. (B. Babür Turna, Çev.), Arkadaş Yayınları. (Orijinali 2002’de yayınlanmıştır).
• Landau, J.M. (1978). Türkiye’de aşırı akımlar. Doğan Yayınları.
• Mardin, Ş. (2006). Türkiye’de toplum ve siyaset. İletişim Yayınları.
• Marx, K. ve Engels F. (2013) Komünist manifesto. (Celal Üster-Nur Deriş, Çev.), Can Yayınları.
• Metin. İ. (1972a, 18 Eylül). Faşizm suçlaması (III). Devlet, 154, 12.
• Metin. İ. (1972b, 7 Ağustos). Faşizm suçlaması. Devlet, 151, 12.
• Metin. İ. (1972c, 18 Aralık). Faşizm suçlaması (VI). Devlet, 163, 12.
• Metin. İ. (1972d, 11 Aralık). Irkçılık suçlaması (V). Devlet, 162, 12.
• Metin, İ. (1973, 1 Ekim). Cumhuriyet Halk Partisi ve milliyetçilik. Devlet, 204, 12.
• Metin, İ. (1974, 15 Nisan). Tunceli olayları (3). Devlet, 232, 12.
• Metin, İ. (1975a, 29 Aralık). Kavga nasıl önlenir? (5). Devlet, 321, 12.
• Metin, İ. (1975b, 22 Eylül). Niçin döğüşüyorlar? Devlet, 307, 12.
• Metin, İ. (1975c, 13 Ekim). Niçin döğüşüyorlar? (5). Devlet, 310, 12.
• Metin, İ. (1975d, 17 Kasım). Niçin döğüşüyorlar? (9). Devlet, 315, 12.
• Metin. İ. (1976a, 16 Şubat). Kavga nasıl önlenir (12). Devlet, 328, 12.
• Metin. İ. (1976b, 15 Mart). Kavga nasıl önlenir (16). Devlet, 332, 12.
• Metin, İ. (2007). Kendini hatırlamayan insan, ülkücülük nedir? ülkücü kimdir? Türk Ocakları Ankara Şubesi Yayınları.
• Milli cephe üzerine (1970, 28 Eylül). Devlet, 78, 3.
• Nizam-ı Alem, (1979, 12 Ekim). 2,1.
• Okan, A. (2015). İsmi lazım değil. Ötüken Yayınları.
• Oktay, O. (2013). Kendini unutan adam. Boyut Matbaacılık.
• Öğün, S. S. (1995). Modernleşme, Milliyetçilik, Türkiye. Bağlam Yayınları.
• Öğün, S. S. (2000). Mukayeseli sosyal teori ve tarih bağlamında milliyetçilik. Alfa Yayınları.
• Öğün, S. S. (2000). Türk milliyetçiliğinde hâkim millet kodunun dönüşümü. E. Kalaycıoğlu ve A. Yaşar Sarıbay (Ed.), Türkiye’de politik değişim ve modernleşme içinde (233). Alfa Yayınları.
• Öksüz, İ. (2007). Ülkücülük, ülkücülük nedir? ülkücü kimdir? Türk Ocakları Ankara Şubesi Yayınları.
• Özdağan, G.G. (2001). Turan’dan Bozkurt’a. İletişim Yayınları.
• Parla, T. (1993). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de korporatizm. İletişim Yayınları.
• Propaganda (1971, 5 Nisan). Devlet, 105, 11.
• Saklı, A. R. (2011). Türkiye Cumhuriyeti ulus devleti ve milliyetçilik anlayışının uygunluğu sorunu, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13(1), 1-22.
• Smith, A. (2013). Küresel bir çağda uluslar ve milliyetçilik. Anthony G. (Ed.), Sosyoloji içinde (261-269). Say Yayınları.
• Tezcan, N. (1997). Atatürk’ün yazdığı yurttaşlık bilgileri. Cumhuriyet Yayınları.
• Tanör, B. (2017). Osmanlı-Türk anayasal gelişmeleri. Yapı Kredi Yayınları.
• Tanrıöver, H. S. (1987). Dağ yolu. Cilt 2, Fethi Tevetoğlu (Haz.), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Toprak, B. Türkiye’de dinin denetim işlevi, E. Kalaycıoğlu ve A. Yaşar Sarıbay (Ed.), Türkiye’de politik değişim ve modernleşme içinde (309-310). Alfa Yayınları.
• Türkdoğan, O. (1996). Sosyal şiddet ve Türkiye gerçeği. Timaş Yayınları.
• Türk Ocakları Genel Merkezi (2019). 20 Ocak 2019 tarihinde https://www.turkocaklari.org.tr/genel-baskanlar adresinden erişildi.
• Ülküdaşlarımız Hazırlanmalıdırlar…(1979, 20 Haziran). Ülkü Ocağı, 2,3.
• Ülkücü faaliyetlerden özetlersek (1973, 27 Ağustos). Devlet, 199, 11.
• Ülkücü faaliyetlerden özetlersek (1974a, 20 Mayıs). Devlet, 237, 11.
• Ülkücü faaliyetlerden özetlersek (1974b, 8 Temmuz). Devlet, 244, 11
• Ülkü Ocakları 5. Kurultay’ından Notlar (1977, 31 Ocak). Devlet, 378, 3.
• Yeni Bedir Savaşı ve Cihada Çağrı (1978, Kasım). Hasret, 37, 3-12.
• Yaşlı, F. (2016). Türkçü faşizmden “Türk-İslam ülküsü”ne. Yordam Yayınları.
• Yaşlı, F. (2019). Antikomünizm, ülkücü hareket, Türkeş. Yordam Yayınları.
• Yazıcıoğlu, M. (1977, 1 Nisan). Gücümüzü İslam’dan Alıyoruz. Hasret, 24, 3.
• Yeni bir demokratik parti macerası, (1970, 28 Aralık). Devlet, 91, 3.
• Zeybek, N. K. (2014). Siyaset yolu. Doğan Kitap.