The concept of "tragedy of common areas" in local governments: the case of şanlıurfa metropolitan municipality

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 51, 127 - 142, 28.06.2024

Sedat Ulugöl , Alper Bilgili

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1352620

Öz

This study was conducted to determine the measures taken and tried to be taken by Şanlıurfa Metropolitan Municipality for the protection of common areas where everyone can freely enter and use and where consumption by users cannot be prevented. Case study, one of the qualitative research designs, was used in the study. The sample group of the study consists of senior managers authorized to make decisions in Şanlıurfa Metropolitan Municipality. Within the scope of the research, interviews were conducted with senior managers in Şanlıurfa Metropolitan Municipality. The data obtained from the interviews were analyzed in MAXQDA qualitative data analysis program. As a result of the study, it is understood that Şanlıurfa Metropolitan Municipality utilizes municipal personnel to a great extent in protecting common areas. In addition, on the one hand, it is emphasized that Şanlıurfa Metropolitan Municipality does not take clear deterrent measures for the protection of common areas, and on the other hand, the loss of importance of the rules of etiquette today compared to the past is seen as the reason for the destruction of common areas.

Anahtar Kelimeler

Common Goods, Common Spaces Tragedy, Local Authorities, Şanlıurfa Metropolitan Municipality

Yerel yönetimlerde “ortak alanlar trajedisi” kavramı: Şanlıurfa büyükşehir belediyesi örneği

Öz

Bu çalışma Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nin herkesin serbestçe girip yararlanabildiği ve kullanıcılar tarafından tüketiminin engellenemediği ortak alanların korunmasına yönelik aldığı-almaya çalıştığı önlemlerin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden vaka/durum araştırması (case study) kullanılmıştır. Çalışmanın örneklem grubunu Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nde karar vermeye yetkili üst düzey yöneticiler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’ndeki üst düzey yöneticilerle görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler MAXQDA nitel veri analizi programında analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nin ortak alanları korunma noktasında çok büyük ölçüde belediye personellerinden yararlandığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bir taraftan Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nin ortak alanların korunması için caydırıcı net önlemleri almadığı vurgusu yapılırken, diğer taraftan da adabı muaşeret kurallarının eskiye oranla günümüzde önemini yitirmesi ortak alanların tahrip edilme nedeni olarak görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ortak Mal, Ortak Alanlar Trajedisi, Yerel Yönetimler, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi

Kaynakça

• Açıkgöz, B. ve Kabayel, M. (2019). Kamusal mallar teorisi ve küresel kamusal mallar bağlamında ortakların trajedisi: ortak kıta Antarktika için politika önerisi.M. Kırlı ve S. Aybarç (Ed.), Vergi ve Kamu Harcamaları Kapsamında Güncel Araştırmalariçinde (ss. 31-50) Detay Yayıncılık.
• Ağır, S. (2013). Serbest siyasa: şeylerin fiyatı ‘parklar, parklarımız’.20 Haziran 2022 tarihinde http://everywheretaksim.net/tr/seylerin-fiyati-parklar-parklarimiz-seven-agir/ağ adresinden erişildi.
• Aruoba, Ç. (2022).2004/2005 Ders yılı A.Ü.S.B.E. doğal kaynak yönetimi ders notları. 16 Mayıs2022 tarihindehttps://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/79983/208087.pdf?sequence=1ağ adresinden erişildi.
• Benek, S. ve Şahap, A. (2017). Şanlıurfaşehrindecoğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve uzaktanalgılama (UA) kullanılarak yeşil alanların yeterliliğinin belirlenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, (36), 304-314.
• Bilgiç, A. K. (2020). Ortak alanların önemi ve koruma stratejileri. Akademik Düşünce Dergisi, (2), 2-16. Buck S.J. (1989). Cultural theory and management of common property resources. Human Ecology, 17(1), 101-106.https://doi.org/10.1007/BF01047654
• Carlsson, C. (2012). Interviewed: David Harvey on rebel cities. 16 Temmuz2022 tarihindehttps://www.shareable.net/interviewed-david-harvey-on-rebel-cities/ağ adresinden erişildi.
• Cox, S.J.B. (1985). No tragedy on the commons. Environmental Ethics, 7(1), 49-62.https://doi.org/10.5840/enviroethics1985716
• Creswell, J. W. (2013), Research Design: Qualitative, Quantitative, And Mixed Methods Approaches. Sage, New York.
• Çelik, B. (2008). Arkeolojide Urfa (Arkeolojik Araştırmalar Işığında Urfa). Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları.
• Çoban, A. (2018). Ekolojik ortaklaşımlar (müşterekler) ve Türkiye’de uygulanan çitleme politikaları.09Nisan2022 tarihindehttps://www.researchgate.net/publication/329569391_Ekolojik_Ortaklasimlar_Musterekler_ve_Turkiye'de_Uygulanan_Citleme_Politikalari/link/5c0fe5ee4585157ac1bb953e/downloadağ adresinden erişildi.
• Eren, A. (2014). Ortak kaynakların yönetimi.21 Şubat 2022 tarihinde https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ortak-kaynaklarin-yonetimi-109565ağ adresinden erişildi.
• Fenny, D., Berkes, F., McCay, B. J. ve Acheson, J. M. (1990). The tragedy of the commons: twenty-two years later. Human Ecology, 18(1), 1-3.https://doi.org/10.1007/BF00889070
• Fırat, B. Ö. (2012). Maliye’ye ‘Müşterekler’den bakmak. İstanbul Üniversitesi İktisat Dergisi, 522, 10. Güler, F. (2017). Arketipler-Ortak malların trajedisi (tragedy of the commons). Eğitimde Sistem Düşüncesi Yıllığı, (4).
• Gümüşcan, İ. (2010). Ortak malların trajedisinden ortak malların fırsatına: Bir Elinor Ostrom portresi. Eğitim Bilim Toplum, 8(32), 50-56.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, felsefe-yöntem-analiz. Seçkin Yayıncılık.
• Hardin, G. (1968). The tragedy of commons. American Association for the Advancement of Science, 162(3859), 1243-1248.https://doi.org/10.1126/science.162.3859.1243
• Hardin, G. (1998). Extensions of the tragedy of the commons. Science, 280(5364), 682-683.https://doi.org/10.1126/science.280.5364.682
• Hardin, G. (2003). Orta malların trajedisi. Piyasa Üç Aylık İktisadiyat Dergisi, 2(5), 13-25. Harvey, D. (2013). Asi şehirler. Metis Yayınları.
• Kahraman, S. D. (2015). Anne ve babanın gözü ile Şanlıurfa merkez aile profili. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-8.
• Karataş, A. ve Kılıç, S. (2017). Sürdürülebilir kentsel gelişme ve yeşil alanlar. Siyasal: Journal of Political Sciences, 26(2), 53-78. https://doi.org/10.26650/siyasal.2017.26.2.0003
• Ostrom, E., Burger, J., Field, C.B., Noorgaard, R.B. ve Policansky, D. (1999). Sustainability—revisiting the commons: local lessons. Global Challenges Science, 284, 278.https://doi.org/10.1126/science.284.5412.278
• Ostrom, E., Gardner, R. ve Walker, J. (1994). Rules, Games and Common-Pool Resources. Ann Arbor: Univ. Mich. Press, 308-309.https://doi.org/10.3998/mpub.9739
• Sürcan, B. (2023). Türkiye uluslararası ilişkiler çalışmaları derneği (TUİÇ)stajyeri. 17Mart2022 tarihindehttps://www.tuicakademi.org/ortak-mallarin-trajedisi/ağ adresinden erişildi.
• Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi. (2022). Birimler. 21 Haziran 2022 tarihindehttps://www.sanliurfa.bel.tr/kategori/7/0/projelerağ adresinden erişildi.
• TÜİK.2021 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. 16 Haziran 2022 tarihindehttps://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2021-45500ağ adresinden erişildi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, F. ve Dilaver, H. (2022), Geçiş ekonomilerinde özelleştirme sonuçlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 5(1), 19-52.