Anarchism in the example of political cinema

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 51, 163 - 181, 28.06.2024

Alper Kasımoğlu , Murat Taşdan

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1381374

Öz

The concept of anarchism has been overshadowed for a long time due to its critical approach to the social system and its negative connotations, but it is an active and influential worldview that is no less active and influential than other ideologies in terms of intellectual and social impact. It is inconceivable that anarchism, which has many influences in the social-political phenomena of the historical process, in the studies conducted in different fields and in the utopian universe of thought, does not naturally affect cinema. In the first part of this study, the conceptual approaches of anarchist theorists were examined and the topography of the anarchist influence experienced in the world was tried to be understood. In the second part, the main focus is to see the effects of anarchism on the cinematic universe and to examine its qualitative indicators and ideological plan based on the film sample.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Anarchism, Movies, Libertarias; 1996

Politik sinema örnekleminde anarşizm

Öz

Anarşizm kavramı, gerek toplumsal sisteme eleştirel yaklaşımı ve gerekse negatif anlam yüklenmesi nedeniyle uzunca bir süre gölgede bırakılmış; fakat düşünsel ve toplumsal etki nazarında diğer ideolojilerden azımsanmayacak derecede faal ve etkili bir dünya görüşüdür. Tarihi sürecin sosyal-politik olgularında, farklı alanlarda yapılan çalışmalarda ve düşüncenin ütopik evreninde pek çok tesiri bulunan anarşizmin doğal olarak sinemayı etkilemediği de düşünülemez bir vakadır. Bu çalışmanın ilk bölümünde anarşist teorisyenlerin kavramsal yaklaşımları irdelenmiş ve dünyada tecrübe edilen anarşist etkinin topografyası anlaşılmak istenmiştir. İkinci bölümde odağa alınan ana başlıktan amaç ise anarşizmin sinema evrenine etkilerini görmek ve film örnekleminden yola çıkarak niteliksel göstergeleri ve ideolojik planını irdelemektir.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Anarşizm, Filmler, Libertarias; 1996

Kaynakça

• Arvich, P. (1992). Rus devriminde anarşistler (Celal Kanat, Çev.). Metis Yayınları.
• Bakunin, M. (1998). Devlet ve anarşi (Murat Uyurkulak, Çev.). Öteki Yayınevi.
• Barclay, H. (2010). Efendisiz halklar bir anarşi antropolojisi. (Zarife Biliz, Çev.). Versus Yayınları.
• Baroncelli, J. D. (1968). “LA BANDE A BONNOT”. 17 Ağustos 2023 tarihinde https://www.lemonde.fr/archives/article/1968/11/04/la-bande-a-bonnot_2487141_1819218.html adresinden erişildi.
• Black, B. (2005-2006). Anarchy 101. Anarchy: A journal of desire armed, 60(23 (2)), 65-68. 27 Temmuz 2023 tarihinde https://theanarchistlibrary.org/library/bob-black-anarchy-101 adresinden erişildi.
• Bookchin, M. (2020). Anarşizm, marksizm ve solun geleceği (Gökhan Demir, Çev.). Sümer Yayıncılık.
• Britannica (t.y.). Anarchism as a movement 1870-1940. 29 Ağustos 2023 tarihinde https://www.britannica.com/topic/anarchism/Anarchism-as-a-movement-1870-1940 adresinden erişildi.
• Chomsky, N. (2013). Anarşizm üzerine (Tamer Tosun, Çev.). Agora Kitaplığı.
• Confederación Nacional del Trabajo. (t.y.). 16 Ağustos 2023 tarihinde http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/listado_pelis_filmo.htm adresinden erişildi.
• Crowder, G. (2007). Klasik anarşizm: Goıhvin, Proudhon, Bakunin ve Kropotkin'in politik düşüncesi. (2. Bs.). (S. Altıparmak, Çev.). Öteki Yayınevi.
• Goldman, E. (2006). Dans edemeyeceksem bu benim devrimim değildir (Necmi Bayram, Çev.). Agora Kitaplığı.
• Gönül, T. (2008). Anarşizm nedir? (4. Bs.). Kaos Yayınları.
• Heywood, A. (2013). Siyasi ideolojiler. (5. Bs.). (Levent Köker, Çev.). Liberte Yayın Grubu.
• İri, M. (2011). Erken Dönem Sinema Kuramcıları - Münsterberg, Pudovkin, Eisenstein, Arnheim. M. İri (Ed.), Sinema araştırmaları: Kuramlar, kavramlar, yaklaşımlar (2. Bs.) içinde (ss. 1-6) Derin Yayınları.
• Jun, N. (2016). Foucault & Deleuze ekseninde anarşist bir film teorisi. (Deniz Kurt, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları.
• Junya (2019). Bandits en automobile - silent, english subtitles. 02 Ağustos 2023 tarihinde https://archive.org/details/1912banditsenautomobile adresinden erişildi.
• Kropotkin, P. (2005). Anarşi felsefesi – ideali (Işık Ergüden, Çev.). Kaos Yayınları.
• Kropotkin, P. (2009). The commune of Paris. 21 Ağustos 2023 tarihinde https://theanarchistlibrary.org/library/petr-kropotkin-the-commune-of-paris adresinden erişildi.
• Leeson, P. T. (2014). Engelsiz anarşi (Semih Gözen Esmer, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Mannoni, L. (1996). La commune. 24 Ağustos 2023 tarihinde https://www.cinematheque.fr/henri/film/103075-la-commune-armand-guerra-1914/ adresinden erişildi.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü (Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Çev.). Bilim ve Sanat Yayınları.
• Marshall, P. (2019). Anarşizmin tarihi (Yavuz Alogan, Çev.). İmge Kitabevi.
• Mell, E. B. (2007). The truth about the bonnot gang. 25 Ağustos 2023 tarihinde https://libcom.org/article/truth-about-bonnot-gang-ezra-brett-mell adresinden erişildi.
• Miller, D., Coleman, J., Connolly, W. ve Ryan A. (1994). Blackwell’in siyasal düşünce ansiklopedisi 1 (A-J). (Bülent Peker, Nevzat Kıraç, Çev.). Ümit Yayıncılık.
• Newton, J. (2016). The anarchist cinema. 24 Ağustos 2023 tarihinde https://kar.kent.ac.uk/54753/1/239Final%20Submission%20PDF.pdf adresinden erişildi.
• Newton, J. E. (2020). Ruminations on ‘anarchist’ and ‘political’ cinema. 20 Ağustos 2023 tarihinde https://jamesedwardnewton.com/tag/an-anarchist-cinema/ adresinden erişildi.
• Osterweil, V. (2021). Anarchism on film. 01 Ağustos 2023 tarihinde https://www.screenslate.com/articles/anarchism-film adresinden erişildi.
• Porton, R. (2015). Sinema ve anarşizm (Osman Akınhay, Çev.). Agora Kitaplığı.
• Porton, R. (2021). Against the rules: anarchist cinema then and now. 15 Ağustos 2023 tarihinde https://www.bfi.org.uk/sight-and-sound/features/anarchist-cinema-history adresinden erişildi.
• Proudhon, P. J. (2017). Mülkiyet nedir? (Devrim Çetinkasap, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Roe, M. (2017). Anarchic cinema: An ıntroduction to embracing the ınner chaos of movies 14. Ağustos 2023 tarihinde https://www.filminquiry.com/anarchic-cinema-introduction/#google_vignette adresinden erişildi.
• Timisi, N. (2011). Sinemaya Feminist Müdahale: Laura Mulveyde Psikanalitik Seyirciden Teknolojik Seyirciye. M. İri (Ed.), Sinema araştırmaları: Kuramlar, kavramlar, yaklaşımlar (2. Bs.) içinde (ss. 157-182). Derin Yayınları.
• Travers, J. (2015). Film review. 04 Ağustos 2023 tarihinde http://www.frenchfilms.org/review/la-bande-a-bonnot-1969.html adresinden erişildi.
• Wehling, J. (2019). Meksika devrimi'nde anarşist etkiler (Gün Zileli, Çev.). Kaos Çocuk Parkı Yayınları.
• Woodcook, G. (1996). Anarşizm (Alev Türker, Çev.). Kaos Yayınları.