Balıkesir senatörlerinden Hasan Ali Türker’in Cumhuriyet Senatosu’ndaki etkinlikleri

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 51-1 - 2024 Yılı Özel Sayısı, 155 - 169

Eminalp Malkoç

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1512007

Öz

Faaliyet gösterdiği süre boyunca Cumhuriyet Senatosu’nda (1961-1980) Balıkesir’i on üç senatör temsil etmiştir. Bir kısmı Balıkesir doğumlu olan bu senatörler arasında Cumhuriyet Senatosu’nda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde ve dönem hükümetlerinde önemli görevler üstlenmiş olanlar bulunmaktadır. Hasan Ali Türker (1916-1967), Cumhuriyet Senatosu’nda en yoğun etkinlik sergileyen Balıkesir (doğumlu) senatördü. Söz alarak, demeç ve söylevlerle, görüşme önergesi, önerge ve teklif sunarak, yazılı sorularla doğrudan ya da dolaylı toplam 62 etkinlik içinde bulunmuştu. Bu etkinlik sayısı, Cumhuriyet Senatosu düzleminde yadsınamayacak bir çalışma performansını ifade etmektedir. Bu araştırma, Balıkesir (doğumlu) senatörlerinden Hasan Ali Türker’in Cumhuriyet Senatosu’ndaki etkinlik ve faaliyetlerine odaklanarak, çalışmalarını bir çerçeve içinde incelemeyi amaçlamaktadır. Böylece onun etkinlikleri üzerinden ülke ve bölge düzeyinde katkılarının somutlaştırılması/ön plana çıkartılması planlanmaktadır. Ayrıca etkinlik ve çalışmaları, Senato’da çizdiği siyasi profil, sergilediği politik tutum ya da çalışmalara ne ölçüde katıldığı, devamlılığı gibi özellik ve davranışları hakkında da fikir verecektir. Çalışma, başta Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi olmak üzere resmi yayınlarla araştırma eserleri (bildiri, makale, kitap vs) ve ulaşılabilen diğer kaynaklardan hareketle hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hasan Ali Türker, Balıkesir Senatörleri, Cumhuriyet Senatosu, Siyasi Şahsiyetler

Activities of Hasan Ali Türker, one of the senators from Balıkesir, in the Senate of the Republic

Öz

Thirteen senators represented Balıkesir in the Senate of the Republic (1961-1980) during the period when it continued its institutional existence. Among these senators, some of whom were born in Balıkesir, there are those who held important positions in the Senate of the Republic, the Turkish Grand National Assembly and the governments of the period. Hasan Ali Türker (1916-1967) was the most active among the Balikesir-born senators in the Republic Senate. He was active by taking the floor, making statements and speeches, presenting motions for discussion, motions and proposals, and asking written questions. He was directly or indirectly involved in a total of 62 events. This number of events represents an undeniable work performance at the level of the Senate of the Republic. This study aims to examine the works of Hasan Ali Türker, one of the senators (born in Balıkesir), within a framework by focusing on his activities in the Senate of the Republic. Thus, it is planned to concretize/highlight his contributions at the country and regional level through his activities. It will also give an idea about his characteristics and behaviors such as his activities and works, the political profile he drew in the Senate, the political attitude he exhibited or the extent to which he participated in the studies, and his continuity. The study was prepared based on official publications, especially the Republic Senate Minutes Journal, research works (reports, articles, books, etc.) and other accessible sources.

Anahtar Kelimeler

Hasan Ali Türker, Balıkesir Senators, Republic Senate, Political Figures

Kaynakça

• Acun, N. (1 Nisan 1938). Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsünü ziyaret. Yarım Ay, 76, 16-24.
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (CSTD), C.1, B.21, 11.1.1962.
• CSTD. (28.2.1962). C.3, B.41.
• CSTD. (1.3.1962). C.3, B.42.
• CSTD. (3.5.1962). C.3, B.58.
• CSTD. (9.11.1962). C.6, B.6.
• CSTD. (10.11.1962). C.6, B.7.
• CSTD. (5.2.1963). C.9, B.40.
• CSTD. (14.2.1963). C.10, B.44.
• CSTD. (18.6.1963). C.11, B.76.
• CSTD. (20.8.1963). C.13, B.99.
• CSTD. (3.2.1964). C.18, B.36.
• CSTD. (6.2.1964). C.18, B.39.
• CSTD. (7.2.1964). C.18, B.40.
• CSTD. (27.2.1964). C.19, B.47.
• CSTD. (5.3.1964). C.19, B.48.
• CSTD. (10.3.1964). C.19, B.49.
• CSTD. (11.3.1964). C.19, B.50.
• CSTD. (17.3.1964). C.19, B.53.
• CSTD. (24.3.1964). C.19, B.54.
• CSTD. (2.4.1964). C.19, B.57.
• CSTD. (9.4.1964). C.19, B.60.
• CSTD. (10.4.1964). C.19, B.61.
• CSTD. (12.5.1964). C.20, B.71.
• CSTD. (14.5.1964). C.20, B.73.
• CSTD. (15.7.1964). C.21, B.87.
• CSTD. (30.1.1965). C.24, B.34.
• CSTD. (31.1.1965). C.24, B.35.
• CSTD. (10.5.1965). C.27, B.81.
• CSTD. (8.6.1965). C.28, B.93.
• CSTD. (1.7.1965). C.29, B.108.
• CSTD. (15.7.1965). C.29, B.118.
• CSTD. (16.7.1965). C.28, B.119.
• CSTD. (5.2.1966). C.32, B.42.
• CSTD. (6.2.1966). C.33, B.43.
• CSTD. (7.2.1966). C.33, B.44.
• CSTD. (4.3.1966). C.34, B.55.
• CSTD. (15.6.1967). C.40, B.69.
• CSTD. (20.6.1967). C.41, B.74.
• CSTD. (4.7.1967). C.42, B.80.
• Çoker, F. (1998). Türk Parlamento Tarihi Cumhuriyet Senatosu üyelerinin özgeçmişleri, C.1 ço(1961-1964), TBMM Vakfı Yayınları.
• Çoker, F. (1999). Türk Parlamento Tarihi Cumhuriyet Senatosu üyelerinin özgeçmişleri, C.2 (1966-1980), TBMM Vakfı Yayınları.
• Gökçen, H. (3 Ocak 2017). İdealist Bir Veteriner Hekimi ve Siyasetçi, Hasan Ali Türker. 24.06.2024 tarihinde https://www.hazimgokcen.net/meslek-buyukleri/idealist-bir-veteriner-hekimi-ve-siyasetci-hasan-ali-turker/ ağ adresinden erişildi.
• Konya Yeni Meram Gazetesi kimlik kartı. (1951). 24.06.2024 tarihinde https://www.agahmuzayede.com/urun/4865064/konya-yeni-meram-gazetesinde-muharrir-olan-veteriner-hekim-hasan-ali-turker-in-b ağ adresinden erişildi.
• Türk Dili Yevmi Gazete kimlik kartı. (1939). Mazideki Balıkesir. 24.06.2024 tarihinde https://www.facebook.com/sadirvanlarsehri/photos/a.10160417045869572/10156450216099572/?_rdr ağ adresinden erişildi.
• Seçim bölgelerine göre tutanaklarda istatistik. (ty). 24.06.2024 tarihinde https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/td_v2_istatistik.iller_detay2?p_il=BALIKES%DDR&v_detay=uye ağ adresinden erişildi.
• Hasan Ali Türker’in parlamento istatistikleri. (ty). 24.06.2024 tarihinde https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/td_v2_istatistik.tutanak_hazirla?v_meclis=&v_donem=&v_yasama_yili=&v_cilt=&v_birlesim=&v_sayfa=&v_anabaslik=&v_altbaslik=&v_mv=HASAN%20AL%DD%20T%DCRKER&v_sb=&v_ozet=&v_kelime=&v_bastarih=&v_bittarih= ağ adresinden erişildi.
• Malkoç, E. (2020). Kocaeli üyelerinin Cumhuriyet Senatosu’ndaki çalışmaları. H. Selvi, İ. Şirin, B. Çelik, R. Narin (Ed.). Uluslararası Milli Mücadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu: Bildiriler 3 (1197-1214). Kocaeli Büyükşehir Belediyesi.
• Malkoç, E. (2024). Cumhuriyet’in 100. yılında Muğla’dan bir kadın siyasetçiyi hatırlamak: Mualla Akarca ve Cumhuriyet Senatosu’ndaki faaliyetleri. A. Karaca, G. Mammadova (Ed.). Cumhuriyet’in 100. Yılında Dünden Bugüne Muğla Ulusal Sempozyumu I (446-468). Muğla Büyükşehir Belediyesi.
• Milliyet. (24 Mayıs 1964).
• Milliyet. (26 Mayıs 1964).
• Milliyet. (9 Haziran 1964).
• Milliyet. (8 Haziran 1964).
• Milliyet. (14 Eylül 1961).
• Milliyet. (17 Ekim 1961).
• Milliyet. (18 Ekim 1961).
• Milliyet. (20 Aralık 1965).
• Resmi Gazete-RG. (20 Temmuz 1961).
• T.B.M.M Albümü 1920-2010, C. 4-1960-1983. (2010). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları.
• Tekin, Y. ve Çiftçi, S. (2007). 1877’den günümüze Türkiye’de parlamento. Siyasal Kitabevi.
• Turan, Ş. (2002). Türk Devrim Tarihi 5. Bilgi Yayınevi.
• Türker, H.A. (12 Aralık 1950). Köy Davamız-Nadir Köyü Okulu. Yeni İstanbul. 6.
• Türker, H.A. (20 Temmuz 1950). Köy Davamız-Hortu Köyü. Yeni İstanbul, 3.