Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

‘Türkçe rehberlik’ düzenlemesini içeren kanun değişikliğinin ardından turist rehberliği meslek kuruluşlarına yönelik algılar: TUREB ve ANRO hakkında bir metafor analizi

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 52, 627 - 649, 30.12.2024
https://doi.org/10.31795/baunsobed.1509750

Öz

Meslek örgütleri çalışanların mesleki kazanımlarını ve çıkarlarını korumakla görevlidir. Bu kapsamda, 22/06/2012 tarih ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu ve 26.12.2014 tarihli Yönetmelik ile kurulan Turist Rehberleri Odaları Birliği (TUREB) ve turist rehberleri odalarının üyelerine karşı görevleri ve sorumlulukları bulunmaktadır. Ancak, turist rehberliği alanındaki meslek kuruluşlarını konu alan araştırmaların sayısı oldukça sınırlıdır ve turist rehberlerinin meslek kuruluşlarına yönelik algılarına dair araştırma eksikliği bulunmaktadır. Öte yandan, ‘Türkçe rehberlik’ düzenlemesiyle ön plana çıkan kanun değişikliği tasarısı 2024 yılının başından itibaren gündeme gelmiş ve meslek kuruluşları tarafından konuya ilişkin yürütülen faaliyetler turist rehberliği kamuoyunda yoğun bir şekilde takip edilmiştir. 7500 sayılı ve 27/04/2024 tarihli kanun değişikliğiyle sonuçlanan süreç turist rehberlerinin meslek kuruluşlarına ilişkin algılarının ve beklentilerinin anlaşılmasının önemini ortaya çıkarmış ve meslek kuruluşlarına ilişkin araştırma eksikliğinin giderilmesi daha fazla önem kazanmıştır. Bu kapsamda, meslek kuruluşlarına yönelik algıları ortaya çıkarmak amacıyla 51 turist rehberinden çevrimiçi görüşme formuyla veri toplanmış; elde edilen verilere metafor analizi uygulanarak turist rehberlerinin bağlı bulundukları TUREB’e ve üye oldukları Ankara Turist Rehberleri Odasına (ANRO) ilişkin algıları belirlenmiştir. Bulgulara göre turist rehberlerinin TUREB ve ANRO hakkındaki olumlu algıları olumsuz algılarından daha fazladır. Ancak, 7500 sayılı kanun değişikliğinin TUREB’e yönelik olumsuz algılara neden olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, TUREB’in ‘pasif’ olduğuna ve ilgili süreçte ‘yanlış politikalar yürüttüğüne’ dair algılar bulunmaktadır. Öte yandan, turist rehberleri kanun değişikliği nedeniyle ANRO’ya ilişkin olumsuz bir algı belirtmese de toplanan aidatların üyelerin yararına kullanılmadığını düşünmektedir. Bu çalışma, kanun değişikliğinin ardından turist rehberliği kamuoyunda oluşan gündeme dair öncül bulgular sunmasıyla önceki çalışmalardan farklılaşmaktadır. Araştırmanın bulguları turist rehberlerinin meslek kuruluşlarına ilişkin algılarının anlaşılmasına ve mevcut alanyazını geliştirmeye yönelik önemli katkılar sunmaktadır. Son olarak, araştırmanın sonuçları meslek kuruluşlarının kendi pozisyonlarını tahlil etmeleri; strateji, eylem ve politikalarını gözden geçirmeleri ve iyileştirmeleri için imkanlar sunabilir.

Etik Beyan

Anadolu Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından 29.01.2024 tarih ve 678123 sayılı etik kurul onayı alınmıştır.

Teşekkür

Yayın sürecinde emeği olan tüm BAUNSOBED yetkililerine ve çalışmanın gelişmesi için değerli katkılar veren hakemlere teşekkür ederim.

Kaynakça

  • Adu-Ampong, E. (2016). A metaphor analysis research agenda for tourism studies. Annals of Tourism Research, 57, 248-250. https://doi.org/10.1016/j.annals.2015.12.013
  • Ahipaşaoğlu, S. (2006). Turizmde rehberlik. (2. Bs.). Gazi Kitapevi.
  • Akay, B., Uslu, A., ve Sancar, M. F. (2014). Turizm örgütlerinin turizme etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 1(4), 6-14. https://jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/120/123
  • Aslan, Z. (2014). Meslek kuruluşlarına zorunlu üyeliğin üzerine hukuki bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15, 1229-1240. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/756561
  • Avşarbey, A., ve Dilekci, T. (2014). Türkiye’de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile ilgili temel tartışmalar ve İngiltere’deki tıp mesleği ile ilgili uygulama. Türk İdare Dergisi, 478, 323-358. http://www.tid.gov.tr/kurumlar/tid.gov.tr/tum-sayilar(2)/2001-2025/2014/Haziran/Turkiye_de-Kamu-Kurumu-Niteligindeki-Meslek-Kuruluslari.pdf
  • Ayaz, N., Ön Esen, F., ve Kılıç, B. (2020). Turist rehberi adaylarının Marmaris destinasyon imajı algılarının metafor yoluyla incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(4), 1511-1526. https://doi.org/10.21547/jss.757185
  • Ayduğan, N., Kızılırmak, İ., ve Serce Dinçkol, G. (2023). Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılında bir meslek örgütü olarak TÜRSAB’ın turizmdeki yeri ve önemi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 442-459. https://doi.org/10.17123/atad.1347696
  • Bilgen, N., Şahin, M. H., ve Karatepe, A. (2014). Meslek lisesi ve meslek yüksekokulu öğrencilerinin termal turizm kavramına yönelik düşüncelerinin metaforlar yolu ile analizi. SDU International Journal of Educational Studies, 1(2), 80-87. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/195329
  • Birkon, İ., ve Dumanlı, Ş. (2024). Turist rehberi adaylarının “Anadolu” kavramına yönelik metaforik algıları. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(1), 196-215. https://doi.org/10.32572/guntad.1353158
  • Bogdan, R. C., ve Biklen. S. K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn and Bacon.
  • Büyüktepe, H. S., Gökdemir, S., ve Korkmaz, H. (2019). Turist rehberlerinin sorunları üzerine nitel bir araştırma: Çanakkale örneği. Journal of Travel and Tourism Research, (14), 94-117. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/860751
  • Civelek, M. (2023). Turizm eğitimi alan öğrencilerin sürdürülebilir turizme ilişkin metaforlarının analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(2), 1025-1038. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1269730
  • Çakmak, T. F. (2018). Yasa dışı rehberlik faaliyetlerinin içerik analizi yoluyla incelenmesi: İstanbul Rehberler Odası örneği. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 31-41. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/868899
  • Çakmak, T. F. (2020). Turist rehberlerini yasa dışı çalışmaya yönlendiren etmenler üzerine bir araştırma. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 2(2), 91-107. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1355594
  • Çavuş Ş., Ege, Z. ve Çolakoğlu, O. E. (2009). Türk turizm tarihi yapısal ve sektörel gelişim. Detay Yayıncılık.
  • Çokişler, N. (2023). Türkiye’de turist rehberliği mesleği: Tarihsel bir bakış açısı. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 80-108. https://doi.org/10.17123/atad.1324330
  • Doyle, L., McCabe, C., Keogh, B., Brady, A., ve McCann, M. (2020). An overview of the qualitative descriptive design within nursing research. Journal of Research in Nursing, 25(5), 443-455. https://doi.org/10.1177/1744987119880234
  • Düşmezkalender, E., ve Erol, G. (2020). Kapadokya’ya yönelik algılar: Bir metafor analizi. Turkish Studies – Social, 15(1), 261-276. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.39760
  • Düz, B. (2017). Turist rehberliğinde meslek etiği ilkelerinin faydacı etik yaklaşımı ile belirlenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1639-1662. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.286973
  • Düzgün, E. (2021). Türkçe rehberlik önerisinin paydaşlar tarafından değerlendirilmesi. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 239-258. https://doi.org/10.11616/basbed.v21i60671.848543
  • Eser, S., ve Şahin, S. (2020). Turist rehberliği mesleğinde yaşanan güncel sorunlar üzerine bir inceleme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1344-1355. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.399
  • Ersöz, H. Y. (2009). İşletmelerin sosyal sorumluluk anlayışının gelişiminde meslek kuruluşlarının rolü. Journal of Social Policy Conferences, 57, 87-123. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/9051
  • Gibbs, R. W. (1992). Categorizing and metaphor understanding. Psychological Review, 99(3), 572-577. https://doi.org/10.1037/0033-295X.99.3.572
  • Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş. (E. Günel, Çev.). (4. Bs.). Anı Yayıncılık.
  • Gökkaya, S., ve Demirkol, Ş. (2017). Turizm alanındaki meslek kuruluşlarının Türk turizm endüstrisinin gelişimine katkısı nedir? Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 4(12), 241-256. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/982562
  • Guest, G., Bunce, A., ve Johnson, L. (2006). How many interviews are enough? An experiment with data saturation and variability. Field Methods, 18(1), 59-82. https://doi.org/10.1177/1525822X05279903
  • Güçlütürk Baran, G., ve Özoğul, G. (2021). Madalyonun öteki yüzü: Eylemli turist rehberlerinin yerli ve yabancı turiste yönelik metaforik algıları. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 434-474. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2154610
  • Güdü Demirbulat, Ö., ve Saatcı, G. (2022). Turist rehberliği meslek odalarının COVID-19 pandemi dönemindeki faaliyetlerinin incelenmesi: Instagram örneği. Daha İyi Bir Dünya İçin Turizm, 1, 104-121. https://digitalcommons.usf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1008&context=m3publishing#page=120
  • Günden, B., ve Güneren, E. (2021). Turist rehberi ile kültürel miras ve turizm meslek elemanı adaylarının kültürel miras algıları üzerine bir çalışma. Journal of Tourism Research Institute, 2(1), 17-32. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1759281
  • Jensen, L. X., Bearman, M., ve Boud, D. (2021). Understanding feedback in online learning–A critical review and metaphor analysis. Computers & Education, 173, 104271. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104271
  • Kabakulak, A., ve Boyraz, M. (2023). Turist rehberleri odalarının ve turist rehberleri vakfının koronavirus salgını sürecindeki çevrim içi etkinliklerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(2), 134-149. https://doi.org/10.37847/tdtad.1360332
  • Karadağ, Ş., ve Kaya, Ş. D. (2020). Hekim ve hemşirelerin mesleki algılarının metafor analizi yöntemi ile karşılaştırmalı değerlendirmesi. Nobel Med, 16(3), 35-49. https://www.researchgate.net/publication/348310310
  • Karamustafa, K., ve Kılıçhan, B. (2019). Delphi yöntemi ile profesyonel turist rehberliği mesleğine ı̇lişkin sorunların tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1348-1365. https://doi.org/10.32709/akusosbil.597628
  • Kayran, S. C. Ş. (2023). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Halfeti Destinasyonuna Yönelik Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(2), 530-550. https://doi.org/10.32572/guntad.1273447
  • Kemp, E. (1999). Metaphor as a tool for evaluation. Assessment & Evaluation in Higher Education, 24(1), 81-89. https://doi.org/10.1080/0260293990240107
  • Kim, H., Sefcik, J.S., ve Bradway, C. (2016). Characteristics of qualitative descriptive studies: A systematic review. Research in Nursing & Health, 40, 23–42. https://doi.org/10.1002/nur.21768
  • Kiper, S., ve Koştu, N. (2010). Denizli sağlık yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin mesleki örgütlenme konusundaki görüşleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(14), 1-14. https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/25872
  • Köroğlu, Ö., ve Avcıkurt, C. (2014). Turist rehberlerinin motivasyonu ile performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 45-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/55925
  • Köroğlu, Ö., Manav, S., ve Karaca, K. Ç. (2018a). Turizm rehberliği öğrencilerinin “Türk mutfağı” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yöntemi ile belirlenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 10(2), 114-129. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/703614
  • Köroğlu, Ö., Ulusoy Yıldırım, H., ve Avcıkurt, C. (2018b). Kültürel miras kavramına ilişkin algıların metafor analizi yoluyla incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 98-113. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/496544
  • Köşker, H. (2023). Üniversite eğitimi alan yabancı öğrencilerin Türkiye ve turizm kavramına yönelik metaforik algıları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 573-588. https://doi.org/10.11616/asbi.1218988
  • Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press.
  • Mak, A. H., Wong, K. K., ve Chang, R. C. (2010). Factors affecting the service quality of the tour guiding profession in Macau. International Journal of Tourism Research, 12(3), 205-218. https://doi.org/10.1002/jtr.746
  • Mak, A. H., Wong, K. K., ve Chang, R. C. (2011). Critical issues affecting the service quality and professionalism of the tour guides in Hong Kong and Macau. Tourism Management, 32(6), 1442-1452. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2011.01.003
  • Manav, S., Ulusoy, H., ve Köroğlu, Ö. (2017). Turist rehberliği meslek kuruluşlarının web sitelerinin içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. IJSI, 10(2), 151-177. https://acikerisim.uludag.edu.tr/server/api/core/bitstreams/19c792b1-8f11-4528-93c0-126aee361f42/content
  • mevzuat.gov.tr (a). (2012). Turist Rehberliği Meslek Kanunu (2012), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6326.pdf, Erişim Tarihi: 30.01.2024
  • mevzuat.gov.tr (b). (2014). Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği (2014), https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=20339&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 30.01.2024
  • Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
  • Ön Esen, F., ve Kılıç, B. (2019). Turist rehberleri odalarının sosyal medya kullanımı: Facebook örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1149-1163. https://www.tutad.org/index.php/tutad/article/view/124/122
  • Özder, Â., Kaya, H., ve Ünlü, M. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin “turizm” kavramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların analiz örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, (25), 18-31. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3274
  • Özgürel, G., ve Baysal, K. (2020a). Turist rehberliği önlisans öğrencilerinin "turist rehberi" ve "çalışma kartına (kokarta)" ilişkin metaforik algıları. Journal of Social Research & Behavioral Sciences, 6(12), 310-336. https://eds.p.ebscohost.com
  • Özgürel, G., ve Baysal, K. (2020b). Turist rehberliği önlisans öğrencilerinin “seyahat olgusuna’’ ilişkin algılarının metafor yöntemi ile analizi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 7(63), 3917-3935. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2208
  • Öztürk, H. M., ve Alkaya, S. (2020). Otel işletmelerinde çalışan yöneticilerin" stajyer" kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 1763-1777. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.449
  • Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Sage.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3. Bs.). Sage.
  • Pitcher, R. (2013). Using metaphor analysis: MIP and beyond. The Qualitative Report, 18(34), 1. https://core.ac.uk/download/pdf/51087018.pdf
  • Pitcher, R., ve Åkerlind, G. S. (2009). Post‐doctoral researchers’ conceptions of research: a metaphor analysis. International Journal for Researcher Development, 1(2), 160-172. https://doi.org/10.1108/1759751X201100009
  • Resmi Gazete, 2024. Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/04/20240427.pdf, Erişim Tarihi: 28.05.2024
  • Saatcı, G., ve Aksu, M. (2020). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma. Journal of Awareness, 5(4), 617-630. https://doi.org/10.26809/joa.5.042
  • Saatci, S. (2021). Meslek örgütlenmelerinden kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 2(2), 213-232. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1530672
  • Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108283
  • Sandelowski, M. (2000). Whatever happened to qualitative description?. Research in Nursing & Health, 23(4), 334-340. https://doi.org/10.1002/1098-240X(200008)23:4<334::AID-NUR9>3.0.CO;2-G
  • Silik, D. D., Silik, C. E., ve Atar, A. (2022). Turizm sektöründe çalışanların “çocuk” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 459-476. https://doi.org/10.21547/jss.948610
  • Şahin, S., ve Bekci, M. (2020). Turistlerin Türkiye, İstanbul, turizm ve turist rehberi ile ilgili metaforik algıları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 583-611. https://doi.org/10.31795/baunsobed.672474
  • Şahin, S., Tezcan, A. E., ve Bekci, M. (2018). Yerli turistlerin Türkiye, İstanbul, turizm ve turist rehberi ile ilgili metaforları. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 251-264. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/496573
  • Şen, N., ve Çelik Yetim, A. (2018). Turist rehberleri odalarında kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları. T. Erdoğan, Y. Atayeter, S. Yıldız (Ed.), Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler’de Akademik Araştırmalar-6 içinde (ss. 265-276). Gece.
  • Tsaur, S. H., Cheng, T. M., ve Hong, C. Y. (2019). Exploring tour member misbehavior in group package tours. Tourism Management, 71, 34-43. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.09.018
  • Tsaur, S. H., ve Lin, W. R. (2014). Hassles of tour leaders. Tourism Management, 45, 28–38. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2014.03.017
  • TUREB, Turist Rehberleri Birliği. (2007). Profesyonel turist rehberinin el kitabı. On8 iletişim Ltd.
  • tureb.org.tr. (2024a). TUREB (Üye Odalar), https://tureb.org.tr/tr/Oda (Erişim Tarihi: 01.01.2024)
  • tureb.org.tr. (2024b). Rehber istatistikleri, https://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/ (Erişim Tarihi: 20.06.2024)
  • Ulusoy, H., Manav, S., ve Köroğlu, Ö. (2016, 20-23 Ekim). Turist rehberliği meslek kuruluşları tarafından rehberlere sağlanan desteklerin ı̇ncelenmesine yönelik bir araştırma. 17. Ulusal Turizm Kongresi, (935-948). Detay Yayıncılık.
  • van Teijlingen, E. R., ve Hundley, V. (2001). The importance of pilot studies. Social Research Update, 35. http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU35.pdf
  • Van Wijk, E., ve Harrison, T. (2013). Managing ethical problems in qualitative research involving vulnerable populations using a pilot study. International Journal of Qualitative Methods, 12(1), 570-586. https://doi.org/10.1177/160940691301200130
  • Wilding, E., Bartl, S., Littlemore, J., Clark, M., ve Brooke, J. (2023). A metaphor analysis of older adults' lived experience of household isolation during COVID-19. Frontiers in Communication, 7, 1015562. https://doi.org/10.3389/fcomm.2022.1015562
  • Yenipınar, U., Bak, E., ve Çapar, G. (2014). Turist rehberliği meslek kanununun, meslek örgütleri ve öğretim elemanlarının bakış açısı ile değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 86-114. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/696165
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Zheng, H. B., ve Song, W. J. (2010). Metaphor analysis in the educational discourse: A critical review. Online Submission, 8(9), 42-49. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED514704.pdf

Tour guides’ perceptions of the professional organizations after the amendment of law regulating ‘guiding in the Turkish language’: A metaphor analysis about TUREB and ANRO

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 52, 627 - 649, 30.12.2024
https://doi.org/10.31795/baunsobed.1509750

Öz

Professional organizations exist to protect the professional gains and interests of the workforce. In this regard, The Union of Turkish Tourist Guides Chambers (TUREB) and tour guide chambers, founded by the legal regulations, have duties and responsibilities towards tour guides. Nonetheless, the literature provides limited identification of tour guides’ related perceptions about their professional organizations. Yet, the proposals for a law amendment, which came to the forefront with the ‘guiding in the Turkish language’ regulation, have been speculated since the beginning of 2024 and the actions taken by the professional organizations have been followed intensively by the tour guides. The amendment of Law No. 7500 dated 27/04/2024 revealed the importance of understanding the perceptions of tour guides about professional organizations and fulfilling the research gap has become more important. Thus, 51 tour guides were interviewed and a metaphor analysis was conducted to determine their perceptions about TUREB and the chamber of tour guides in Ankara (ANRO). According to the findings, the positive perceptions of tour guides about TUREB and ANRO were higher than their negative perceptions. However, the amendment of Law No. 7500 caused negative perceptions towards TUREB such as 'remaining passive' and 'pursuing failed policies'. Although tour guides did not hold ANRO responsible for the law amendment, they stated that the dues collected were not used for the benefit of the members. This study differs from previous studies as it presents preliminary findings on the agenda of tour guides following the law amendment. The findings make important contributions to understanding the tour guides' perceptions of professional organizations and to improve the existing literature. Finally, the results provide opportunities for professional organizations to review their positions, and improve their strategies, actions, and policies.

Kaynakça

  • Adu-Ampong, E. (2016). A metaphor analysis research agenda for tourism studies. Annals of Tourism Research, 57, 248-250. https://doi.org/10.1016/j.annals.2015.12.013
  • Ahipaşaoğlu, S. (2006). Turizmde rehberlik. (2. Bs.). Gazi Kitapevi.
  • Akay, B., Uslu, A., ve Sancar, M. F. (2014). Turizm örgütlerinin turizme etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 1(4), 6-14. https://jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/120/123
  • Aslan, Z. (2014). Meslek kuruluşlarına zorunlu üyeliğin üzerine hukuki bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15, 1229-1240. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/756561
  • Avşarbey, A., ve Dilekci, T. (2014). Türkiye’de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile ilgili temel tartışmalar ve İngiltere’deki tıp mesleği ile ilgili uygulama. Türk İdare Dergisi, 478, 323-358. http://www.tid.gov.tr/kurumlar/tid.gov.tr/tum-sayilar(2)/2001-2025/2014/Haziran/Turkiye_de-Kamu-Kurumu-Niteligindeki-Meslek-Kuruluslari.pdf
  • Ayaz, N., Ön Esen, F., ve Kılıç, B. (2020). Turist rehberi adaylarının Marmaris destinasyon imajı algılarının metafor yoluyla incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(4), 1511-1526. https://doi.org/10.21547/jss.757185
  • Ayduğan, N., Kızılırmak, İ., ve Serce Dinçkol, G. (2023). Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılında bir meslek örgütü olarak TÜRSAB’ın turizmdeki yeri ve önemi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 442-459. https://doi.org/10.17123/atad.1347696
  • Bilgen, N., Şahin, M. H., ve Karatepe, A. (2014). Meslek lisesi ve meslek yüksekokulu öğrencilerinin termal turizm kavramına yönelik düşüncelerinin metaforlar yolu ile analizi. SDU International Journal of Educational Studies, 1(2), 80-87. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/195329
  • Birkon, İ., ve Dumanlı, Ş. (2024). Turist rehberi adaylarının “Anadolu” kavramına yönelik metaforik algıları. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(1), 196-215. https://doi.org/10.32572/guntad.1353158
  • Bogdan, R. C., ve Biklen. S. K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn and Bacon.
  • Büyüktepe, H. S., Gökdemir, S., ve Korkmaz, H. (2019). Turist rehberlerinin sorunları üzerine nitel bir araştırma: Çanakkale örneği. Journal of Travel and Tourism Research, (14), 94-117. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/860751
  • Civelek, M. (2023). Turizm eğitimi alan öğrencilerin sürdürülebilir turizme ilişkin metaforlarının analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(2), 1025-1038. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1269730
  • Çakmak, T. F. (2018). Yasa dışı rehberlik faaliyetlerinin içerik analizi yoluyla incelenmesi: İstanbul Rehberler Odası örneği. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 31-41. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/868899
  • Çakmak, T. F. (2020). Turist rehberlerini yasa dışı çalışmaya yönlendiren etmenler üzerine bir araştırma. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 2(2), 91-107. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1355594
  • Çavuş Ş., Ege, Z. ve Çolakoğlu, O. E. (2009). Türk turizm tarihi yapısal ve sektörel gelişim. Detay Yayıncılık.
  • Çokişler, N. (2023). Türkiye’de turist rehberliği mesleği: Tarihsel bir bakış açısı. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 80-108. https://doi.org/10.17123/atad.1324330
  • Doyle, L., McCabe, C., Keogh, B., Brady, A., ve McCann, M. (2020). An overview of the qualitative descriptive design within nursing research. Journal of Research in Nursing, 25(5), 443-455. https://doi.org/10.1177/1744987119880234
  • Düşmezkalender, E., ve Erol, G. (2020). Kapadokya’ya yönelik algılar: Bir metafor analizi. Turkish Studies – Social, 15(1), 261-276. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.39760
  • Düz, B. (2017). Turist rehberliğinde meslek etiği ilkelerinin faydacı etik yaklaşımı ile belirlenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1639-1662. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.286973
  • Düzgün, E. (2021). Türkçe rehberlik önerisinin paydaşlar tarafından değerlendirilmesi. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 239-258. https://doi.org/10.11616/basbed.v21i60671.848543
  • Eser, S., ve Şahin, S. (2020). Turist rehberliği mesleğinde yaşanan güncel sorunlar üzerine bir inceleme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1344-1355. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.399
  • Ersöz, H. Y. (2009). İşletmelerin sosyal sorumluluk anlayışının gelişiminde meslek kuruluşlarının rolü. Journal of Social Policy Conferences, 57, 87-123. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/9051
  • Gibbs, R. W. (1992). Categorizing and metaphor understanding. Psychological Review, 99(3), 572-577. https://doi.org/10.1037/0033-295X.99.3.572
  • Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş. (E. Günel, Çev.). (4. Bs.). Anı Yayıncılık.
  • Gökkaya, S., ve Demirkol, Ş. (2017). Turizm alanındaki meslek kuruluşlarının Türk turizm endüstrisinin gelişimine katkısı nedir? Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 4(12), 241-256. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/982562
  • Guest, G., Bunce, A., ve Johnson, L. (2006). How many interviews are enough? An experiment with data saturation and variability. Field Methods, 18(1), 59-82. https://doi.org/10.1177/1525822X05279903
  • Güçlütürk Baran, G., ve Özoğul, G. (2021). Madalyonun öteki yüzü: Eylemli turist rehberlerinin yerli ve yabancı turiste yönelik metaforik algıları. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 434-474. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2154610
  • Güdü Demirbulat, Ö., ve Saatcı, G. (2022). Turist rehberliği meslek odalarının COVID-19 pandemi dönemindeki faaliyetlerinin incelenmesi: Instagram örneği. Daha İyi Bir Dünya İçin Turizm, 1, 104-121. https://digitalcommons.usf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1008&context=m3publishing#page=120
  • Günden, B., ve Güneren, E. (2021). Turist rehberi ile kültürel miras ve turizm meslek elemanı adaylarının kültürel miras algıları üzerine bir çalışma. Journal of Tourism Research Institute, 2(1), 17-32. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1759281
  • Jensen, L. X., Bearman, M., ve Boud, D. (2021). Understanding feedback in online learning–A critical review and metaphor analysis. Computers & Education, 173, 104271. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104271
  • Kabakulak, A., ve Boyraz, M. (2023). Turist rehberleri odalarının ve turist rehberleri vakfının koronavirus salgını sürecindeki çevrim içi etkinliklerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(2), 134-149. https://doi.org/10.37847/tdtad.1360332
  • Karadağ, Ş., ve Kaya, Ş. D. (2020). Hekim ve hemşirelerin mesleki algılarının metafor analizi yöntemi ile karşılaştırmalı değerlendirmesi. Nobel Med, 16(3), 35-49. https://www.researchgate.net/publication/348310310
  • Karamustafa, K., ve Kılıçhan, B. (2019). Delphi yöntemi ile profesyonel turist rehberliği mesleğine ı̇lişkin sorunların tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1348-1365. https://doi.org/10.32709/akusosbil.597628
  • Kayran, S. C. Ş. (2023). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Halfeti Destinasyonuna Yönelik Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(2), 530-550. https://doi.org/10.32572/guntad.1273447
  • Kemp, E. (1999). Metaphor as a tool for evaluation. Assessment & Evaluation in Higher Education, 24(1), 81-89. https://doi.org/10.1080/0260293990240107
  • Kim, H., Sefcik, J.S., ve Bradway, C. (2016). Characteristics of qualitative descriptive studies: A systematic review. Research in Nursing & Health, 40, 23–42. https://doi.org/10.1002/nur.21768
  • Kiper, S., ve Koştu, N. (2010). Denizli sağlık yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin mesleki örgütlenme konusundaki görüşleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(14), 1-14. https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/25872
  • Köroğlu, Ö., ve Avcıkurt, C. (2014). Turist rehberlerinin motivasyonu ile performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 45-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/55925
  • Köroğlu, Ö., Manav, S., ve Karaca, K. Ç. (2018a). Turizm rehberliği öğrencilerinin “Türk mutfağı” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yöntemi ile belirlenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 10(2), 114-129. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/703614
  • Köroğlu, Ö., Ulusoy Yıldırım, H., ve Avcıkurt, C. (2018b). Kültürel miras kavramına ilişkin algıların metafor analizi yoluyla incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 98-113. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/496544
  • Köşker, H. (2023). Üniversite eğitimi alan yabancı öğrencilerin Türkiye ve turizm kavramına yönelik metaforik algıları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 573-588. https://doi.org/10.11616/asbi.1218988
  • Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press.
  • Mak, A. H., Wong, K. K., ve Chang, R. C. (2010). Factors affecting the service quality of the tour guiding profession in Macau. International Journal of Tourism Research, 12(3), 205-218. https://doi.org/10.1002/jtr.746
  • Mak, A. H., Wong, K. K., ve Chang, R. C. (2011). Critical issues affecting the service quality and professionalism of the tour guides in Hong Kong and Macau. Tourism Management, 32(6), 1442-1452. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2011.01.003
  • Manav, S., Ulusoy, H., ve Köroğlu, Ö. (2017). Turist rehberliği meslek kuruluşlarının web sitelerinin içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. IJSI, 10(2), 151-177. https://acikerisim.uludag.edu.tr/server/api/core/bitstreams/19c792b1-8f11-4528-93c0-126aee361f42/content
  • mevzuat.gov.tr (a). (2012). Turist Rehberliği Meslek Kanunu (2012), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6326.pdf, Erişim Tarihi: 30.01.2024
  • mevzuat.gov.tr (b). (2014). Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği (2014), https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=20339&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 30.01.2024
  • Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
  • Ön Esen, F., ve Kılıç, B. (2019). Turist rehberleri odalarının sosyal medya kullanımı: Facebook örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1149-1163. https://www.tutad.org/index.php/tutad/article/view/124/122
  • Özder, Â., Kaya, H., ve Ünlü, M. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin “turizm” kavramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların analiz örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, (25), 18-31. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3274
  • Özgürel, G., ve Baysal, K. (2020a). Turist rehberliği önlisans öğrencilerinin "turist rehberi" ve "çalışma kartına (kokarta)" ilişkin metaforik algıları. Journal of Social Research & Behavioral Sciences, 6(12), 310-336. https://eds.p.ebscohost.com
  • Özgürel, G., ve Baysal, K. (2020b). Turist rehberliği önlisans öğrencilerinin “seyahat olgusuna’’ ilişkin algılarının metafor yöntemi ile analizi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 7(63), 3917-3935. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2208
  • Öztürk, H. M., ve Alkaya, S. (2020). Otel işletmelerinde çalışan yöneticilerin" stajyer" kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 1763-1777. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.449
  • Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Sage.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3. Bs.). Sage.
  • Pitcher, R. (2013). Using metaphor analysis: MIP and beyond. The Qualitative Report, 18(34), 1. https://core.ac.uk/download/pdf/51087018.pdf
  • Pitcher, R., ve Åkerlind, G. S. (2009). Post‐doctoral researchers’ conceptions of research: a metaphor analysis. International Journal for Researcher Development, 1(2), 160-172. https://doi.org/10.1108/1759751X201100009
  • Resmi Gazete, 2024. Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/04/20240427.pdf, Erişim Tarihi: 28.05.2024
  • Saatcı, G., ve Aksu, M. (2020). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma. Journal of Awareness, 5(4), 617-630. https://doi.org/10.26809/joa.5.042
  • Saatci, S. (2021). Meslek örgütlenmelerinden kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 2(2), 213-232. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1530672
  • Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108283
  • Sandelowski, M. (2000). Whatever happened to qualitative description?. Research in Nursing & Health, 23(4), 334-340. https://doi.org/10.1002/1098-240X(200008)23:4<334::AID-NUR9>3.0.CO;2-G
  • Silik, D. D., Silik, C. E., ve Atar, A. (2022). Turizm sektöründe çalışanların “çocuk” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 459-476. https://doi.org/10.21547/jss.948610
  • Şahin, S., ve Bekci, M. (2020). Turistlerin Türkiye, İstanbul, turizm ve turist rehberi ile ilgili metaforik algıları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 583-611. https://doi.org/10.31795/baunsobed.672474
  • Şahin, S., Tezcan, A. E., ve Bekci, M. (2018). Yerli turistlerin Türkiye, İstanbul, turizm ve turist rehberi ile ilgili metaforları. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 251-264. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/496573
  • Şen, N., ve Çelik Yetim, A. (2018). Turist rehberleri odalarında kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları. T. Erdoğan, Y. Atayeter, S. Yıldız (Ed.), Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler’de Akademik Araştırmalar-6 içinde (ss. 265-276). Gece.
  • Tsaur, S. H., Cheng, T. M., ve Hong, C. Y. (2019). Exploring tour member misbehavior in group package tours. Tourism Management, 71, 34-43. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.09.018
  • Tsaur, S. H., ve Lin, W. R. (2014). Hassles of tour leaders. Tourism Management, 45, 28–38. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2014.03.017
  • TUREB, Turist Rehberleri Birliği. (2007). Profesyonel turist rehberinin el kitabı. On8 iletişim Ltd.
  • tureb.org.tr. (2024a). TUREB (Üye Odalar), https://tureb.org.tr/tr/Oda (Erişim Tarihi: 01.01.2024)
  • tureb.org.tr. (2024b). Rehber istatistikleri, https://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/ (Erişim Tarihi: 20.06.2024)
  • Ulusoy, H., Manav, S., ve Köroğlu, Ö. (2016, 20-23 Ekim). Turist rehberliği meslek kuruluşları tarafından rehberlere sağlanan desteklerin ı̇ncelenmesine yönelik bir araştırma. 17. Ulusal Turizm Kongresi, (935-948). Detay Yayıncılık.
  • van Teijlingen, E. R., ve Hundley, V. (2001). The importance of pilot studies. Social Research Update, 35. http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU35.pdf
  • Van Wijk, E., ve Harrison, T. (2013). Managing ethical problems in qualitative research involving vulnerable populations using a pilot study. International Journal of Qualitative Methods, 12(1), 570-586. https://doi.org/10.1177/160940691301200130
  • Wilding, E., Bartl, S., Littlemore, J., Clark, M., ve Brooke, J. (2023). A metaphor analysis of older adults' lived experience of household isolation during COVID-19. Frontiers in Communication, 7, 1015562. https://doi.org/10.3389/fcomm.2022.1015562
  • Yenipınar, U., Bak, E., ve Çapar, G. (2014). Turist rehberliği meslek kanununun, meslek örgütleri ve öğretim elemanlarının bakış açısı ile değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 86-114. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/696165
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Zheng, H. B., ve Song, W. J. (2010). Metaphor analysis in the educational discourse: A critical review. Online Submission, 8(9), 42-49. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED514704.pdf
Toplam 78 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Turizm (Diğer)
Bölüm Turizm
Yazarlar

Burak Düz 0000-0001-9778-2501

Erken Görünüm Tarihi 30 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 3 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 5 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 27 Sayı: 52

Kaynak Göster

APA Düz, B. (2024). ‘Türkçe rehberlik’ düzenlemesini içeren kanun değişikliğinin ardından turist rehberliği meslek kuruluşlarına yönelik algılar: TUREB ve ANRO hakkında bir metafor analizi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(52), 627-649. https://doi.org/10.31795/baunsobed.1509750

BAUNSOBED