PARA ARZI İÇSELLİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2020, , 144 - 152, 01.07.2020

Bünyamin Demirgil

https://doi.org/10.33416/baybem.675968

Cited By: 7

Öz

Post- Keynesyenler tarafından savunulan para arzının içselliği kavramı merkez bankasının para arzını üzerinde herhangi bir kontrolünün olmadığını ve para arzının kredi talebi tarafından belirlendiğini ifade etmektedir. Bu kapsamda çalışmada Post-Keynesyenler tarafından savunulan bu görüşün Türkiye için geçerli olup olmadığı 2009:01-2019:10 dönemi için Johansen eşbütünleşme ve Granger nedensellik testleriyle araştırılmıştır. Test sonuçları değişkenler arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi olduğunu göstermektedir. Bu kapsamda kredi hacminde meydana gelen %1’lik bir artış para arzını %0,33 oranında artırmaktadır. Diğer taraftan Granger nedensellik testi sonucuna göre hem kredi hacminden para arzına doğru bir nedensellik ilişkisi hem de para arzından kredi hacmine doğru bir nedensellik ilişki bulunmaktadır. Yani değişkenler arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Test sonuçlarından elde edilen sonuçlara göre belirtilen dönemde Türkiye’de para arzının içsel olarak belirlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Para arzı, Kredi hacmi, Eşbütünleşme testi

Kaynakça

• Aslan, M. H. (2009). Para Teorisi ve Politikası. Birinci Baskı, Bursa: Alfa Aktüel Yayıncılık.
• Çifter, A. ve Ozun, A. (2007). “The Monetary Transmission Mechanism in the New Economy: Evidence from Turkey (1997-2006)”. South East European Journal of Economics and Business, 2(1), 15-24.
• Deravi, M. K. (1987). “Endogeneity Of The Money Supply: The Monetarists Proposition Revisited”, Atlantic Economic Journal, 15(3), 79-79.
• Erataş, F., Başçı Nur, H. ve Çınar, S. (2015). Para Arzının Post Keynesyen Yorumu: Gelişmiş Ülkeler Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(15), 398-409.
• Günal, M. (1999). Para Arzının İçselliği Etkileri, Merkez Bankalarının Değişen Rolü ve Türkiye’de Gelişmeler (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi SBE.
• Günal, M.(2012). Para Banka ve Finansal Sistem. Dördüncü Baskı, Ankara: Berikan Yayınevi.
• Güney, İ. E. ve Çepni, O. (2016). “Endogeneity of Money Supply: Evidence From Turkey”. Research Notes In Economıcs Central Bank of the Republic of Turkey, No: 2016-19, 1-12.
• Howells, P.G.A. ve Hussein, K. (1998). “The Endogeneity of Money: Evidence from the G7”. Scottish Journal of Political Economy, 45(3), 329-340.
• Johansen, S. (1988). “Statistical Analysis of Cointegrating Vectors”. Jounrnal of Economic Dynamics and Control, (12), 231-254.
• Karaduman, H. A. (2003). Post Keynesyen İktisatta ve Türkiye’de Para Arzının İçselliği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Koç Yurtkur, A. (2019). “Para Arzının İçselliği Hipotezi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz (2006-2018)”. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (24), 131-150.
• Kofoğlu, İ. H. (2018). “Para Arzı İçsellik Analizi Türkiye Örneği (2006-2017)”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(25), 136-152.
• Köksal, B. (2016). “Türkiye Ekonomisinde Para Arzının İçselliği: 2006-2014 Dönemi Üzerine Bir Uygulama”. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(2), 455-471.
• Işık, S. (2000). Para Arzının Endojenliği Tartışması: Türkiye Örneği (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Işık, S. ve Kahyaoğlu, H. (2009). “Para Arzının İçselliği Hipotezi: Türkiye’den Bulgu (1987- 2007)”. Econ Anadolu, 17-19.
• Işık, S., Alkin, H. ve Uluğ, M. (2018). “Avrupa Birliği Üyesi 13 Ülkede Post-Keynesyen Para Arzının İçselliği Hipotezinin Test Edilmesi”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-20.
• Nayan, S., Kadir, N., Abdullah, M. S., ve Ahmad, M. (2013). “Post Keynesian Endogeneity of Money Supply: Panel Evidence”. Procedia Economics and Finance, (7), 48-54.
• Nesanır, Ö. (2011). “Türkiye’de Para Arzı-Banka Kredileri İlişkisi: Var Analizi (1986-2010)”, Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 115-133.
• Moore, B. J. (1989). “The Endogeneity Of Credit Money”. Review of Political Economy, 1(1), 65-93.
• Myatt, A. (1986). “Money Supply Endogeneity: An Empirical Test for the United States (1954-84)”. Journal of Economic Issues, 20(1), 133-144.
• Özbilen, Ş. (2015). Para Teorisi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Özgür, G. (2011). “ Türkiye Ekonomisinde Para Arzının İçsel Süreci”. Ekonomik Yaklaşım, 22(78), 51-79.
• Öztürk, N. (2016). Para Banka Kredi. Üçüncü Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi.
• Palley, T. (1994). “Competing Views of the Money Supply Process”. Metroeconomica, 45(1), 397-403.
• Parasız, İ. (2009). Para Banka ve Finansal Piyasalar. Dokuzuncu Baskı, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Seyrek, İ., Duman, M. ve Sarıkaya, M. (2004). “ Parasal Aktarım Mekanizması ve Para Politikası Aracı: Türkiye’de Aktarım Mekanizması”. Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 201-212.
• Tayyar, A. E. (2018).” Endojen Para Arzının Politik Yönü: Türkiye için Toda- Yamamoto Nedensellik Analizinin Uygulanması”. Sosyal Bilimler Dergisi, (26), 89-107.
• Togay, S. (1994). “Post- Keynesyen Teoride Para Arzının İçselliği”. Ekonomik Yaklaşım, 5(13), 47-66.
• Tokucu, E. (2008).Yapısalcı Post Keynesyen İçsel Para Arzı Yaklaşımı ve Türkiye Ekonomisinde Geçerliliği: 1986-2005 Dönemi (Yayımlanmamış doktora tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Vera, A. P. (2001). “The Endogenous Money Hypothesis: Some Evidence From Spain (1987–1998)”. Journal Of Post Keynesian Economics, 23(3), 509-526.
• Vymyatnina, Y. (2006). “How Much Control Does Bank Of Russia Have Over Money Supply?”. Research İn International Business And Finance, 20(2), 131-144.
• Yaylalı, M. ve Lebe, F. (2011) “Beşeri Sermaye İle İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi”. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 23-51.