İŞLETMELERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLANMASINDA EKO İNOVASYON UYGULAMALARI: BİR MODEL ÖNERİSİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 15 - 33, 17.01.2020

Melek Yurdakul

https://doi.org/10.33416/baybem.606610

Cited By: 5

Öz

Sanayi devrimiyle artan enerji ve kaynak
ihtiyacı, hızlı kentleşme, artan tüketim alışkanlıkları, kirlilik ve atık
miktarı karşımıza sürdürülebilirlik sorununu getirmektedir. Çevre tahribatı ve
iklim değişikliğinin harekete geçmeyi gerekli kıldığı günümüz şartlarında işletmelerin
sürdürülebilirliği stratejik kararları arasına alması zorunluluk haline
gelmiştir. Geleneksel uygulamalardan vazgeçmeyip ihtiyaç
duyulan dönüşümleri yapmayan işletmelerin yakın gelecekte önemli sorunlar
yaşaması ise muhtemeldir. Bu kapsamda çalışmanın amacı işletmelerde
sürdürülebilirliğin sağlanmasında eko inovasyon uygulamalarının rolünü incelemek
ve bir model önermektir. Bu amaç kapsamında literatür incelenmiş ve sürdürülebilirlik
endişelerine karşılık eko inovasyonun bir çözüm olabileceği belirlenmiştir. Stratejik
kararlar arasında eko inovasyonun önem düzeyi arttıkça işletmelerin
sürdürülebilirlik düzeyi de olumlu olarak etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

işletmelerde sürdürülebilirlik, eko-inovasyon, işletmelerde sürdürülebilirlik model önerisi

Kaynakça

• Arundel, Anthony, Rene Kemp (2009). Measuring Eco-Innovation, UM-MERIT.
• Baykal, Hülya, Tan Baykal (2008). “Küreselleşen Dünya’da Çevre Sorunları”, M.K. Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9).
• Bleischwitz, Raimund, Stefan Bringezu (2011). “The Resources of Economies and the Productivity of Materials: Relevance Measurement, Emprical Trends, Innovation, Resource Policies”, Raimund Bleischwitz, Paul J.J. Welfens, Zhongxiang Zhang (Ed.), International Economics of Resource Efficiency: Eco Innovation Policies for Green Economy, Springer Science & Business Media, 89-109.
• Bossle, Marilla Bonzanini v.d. (2016). “The Drivers for Adoption of Eco Innovation”, Journal of Cleaner Production, 113, 861-872.
• Brunnermeier:B., M.A. Cohen (2003). “Determinants of Environmental Innovation in US Manufacturing Industries”, Journal of Environmental Economics and Management, 45(2), 278–293.
• Cheng, Colin C., Eric C. Shiu (2012). “Validation of A Proposed Instrument For Measuring Eco-Innovation: An Implementation Perspective”, Technovation, 32, 329-344.
• Cleff, Thomas, Klaus Rennings (1999). “Determinants Of Environmental Product and Process Innovation”, Europen Environment, 9(5), 191-201.
• Costantini, Valeria v.d. (2017). “Eco Innovation, Sustainable Supply Chains and Environmental Performance in European Industries”, Journal of Cleaner Production, 155, 141-154.
• Devin Bahçeci (2013). Kişisel Karbon Ayak İzi Rehberi, Yeni İnsan Yayınevi.
• Dijken, Koos Van v.d. (1999). Adoption of Environmental Innovations: The Dynamics of Innovation as Interplay Between Business Competence, Environmental Orientation and Network Involvement, Springer Science.
• Dong, Ying, vd. (2014). “Effects of Eco-Innovation Typology on Its Performance: Empirical Evidence From Chinese Enterprises”, Journal of Engineering and Technology Management, 34, 78-98.
• Dutta, Soumitra, v.d. (2018). The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation, Global Innovation Index, 11th Edition.
• Earth Ovevrshoot Day, (Çevrimiçi) https://www.overshootday.org/, 15.08.19
• EIO (Eco-innovation observatory) (2013). Europe In Transition: Paving The Way To A Green Economy Through Eco-Innovation, European Commission/DG Environment, Brussels.
• Ekins, Paul (2011), “System Innovation for Environmental Sustainability: Concept, Policies and Political Economy”, Raimund Bleischwitz, Paul J.J. Welfens, Zhongxiang Zhang (Ed.), International Economics of Resource Efficiency: Eco Innovation Policies for Green Economy, Springer Science & Business Media, 51-88.Elçi, Şirin (2006). İnovasyon: Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı, Genişletilmiş Baskı, NOVA.
• Esty C. Daniel and Winston, Andrew S. (2008). Yeşilden Altına: Akıllı Şirketler Çevreci Stratejiler İle Nasıl Avantaj Sağlar?, İstanbul, MediaCat.
• Fisk, Peter (2010). Sürdürülebilir Büyüme: İnsanlar, Gezegen ve Kar, Ç:Evren Yıldırm, MediaCat.
• Flash Eurobarometer (2011). Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco Innovation: Analytical Report, European Commissioan.
• Ganapathy, Satish Pandian, v.d. (2014). “Influence of Eco-Innovation on Indian Manufacturing Sector Sustainable Performance”, International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 21(3), 198-209.
• Gonzalez, Pablo del Rio (2005). “Analysing the Factors Influencing Clean Technology Adoption: A Study of the Spanish Pulp and Paper Industry”, Business Strategy and the Environment, 14, 20-37.
• Gürsu, Hakan (2014). Sahi İnovasyon Neden Bize Bu Kadar Uzak?, İstanbul, Destek Yayınevi.
• Hart, Stuart L. (2008). “Yeşillenmenin Ötesi: Sürdürülebilir Bir Dünya için İş Stratejileri”, Ç.: Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, Harvard Business Publising (Ed.), Yeşil İş Stratejisi, Harvard Business Review, 111-135.
• Hermosilla, Javier Carrillo, v.d. (2010). “Diversity of eco-innovations: Reflections from selected case studies”, Journal Cleaner Production, 7(2), 1073-1083.
• Horbach, J., C. Rammer, K. Rennings (2012). “Determinants of Eco-Innovations By Type of Environmental Impact: The Role of Regulatory Push/Pull, Technology Push and Market Pull”, Ecological Economics, 78, 112-121.
• Karakaya, Etem (2016). “Paris İklim Anlaşması: İçeriği ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-12.
• Kaushik, Anubha, C.P. Kaushik (2010). Basic of Environment and Ecology, New Age.
• Lee, Ki-Hoon, Byung, Min (2015). “Green R&D For Eco Innovation And Its Impact on Carbon Emissions and Firm Performance”, Journal of Cleaner Production, 108, 534-542.
• Mavi, R. K., C. Standing (2016). “Evaluating Eco-Innovation of OECD Countries with Data Envelopment Analysis”, International Association for Development of the Information Society, ss.237-244, (çevrimiçi) https://eric.ed.gov/?id=ED571599, (05.12.18).
• OECD (2005). Oslo Kılavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler, Çev. TÜBİTAK, Ankara: TÜBİTAK Yayını.
• OECD (2011). Fostering Innovation for Green Growth: OECD Green Growth Studies, OECD Publishing.
• OECD (2009). Eco Innovation In Industry: Enabling Green Growth, OECD.
• OECD (2012). The Future of Eco Innovation: The Role of Business Models in Green Transformation, OECD/European Commission/Nordic Innovation Joint Workshop.
• Paraschiv, D. M., Nemoianu, E. L., Langa, C. A., & Szabo, T. (2012). “Eco-innovation, responsible leadership and organizational change for corporate sustainability”, Amfiteatru Economic Journal, 14(32), 404-419.
• Porter, Michael E., Claas Van Der Linde (1995). “Green And Competitive: Ending The Stalemate”, Harvard Business Review, 73(5), 120-134.
• Pujari, D. (2006). “Eco-Innovation and New Product Development: Understanding The Influences on Market Performance”, Technovation, 26(1), 76–85.
• Reid, Alasdair, Michal Miedzinski (2008). Eco Innovation: Final Report for Sectoral Innovation Watch, Technical Report.
• Reinhardt, Forest L. (2008). “Çevre Sorunlarını Somutlaştırmak”, Yeşil İş Stratejisi, Ed. Harvard Business Publising, Harvard Business Review, 53-75.
• Rennings, K. (2000). “Redefining Innovation Eco-Innovation Research and The Contribution From Ecological Economics”, Ecological Economics, 32, 319–332.
• Rennings Klaus, Christian Rammer (2011). “The Impact of Regulation-Driven Environmental Innovation on Innovation Success and Firm Performance”, Industry and Innovation, 18(3), 255-283.
• Rennings, Klaus v.d. (2001). The Impact of Clean Production on Employment in Europe: An Analysis Using Surveys and Case Studies (IMPRESS), Mannheim: Centre for European Economic Research.
• Rennings, Klaus, v.d. (2006). “The İnfluence of Different Characteristics of The EU Environmental Management and Auditing Scheme On Technical Environmental Innovations and Economic Performance”, Ecological Economics, 57(1), 45-59.
• T.C. Dış İşleri Bakanlığı, Kyoto Protokolü, (Çevrimiçi) http://www.mfa.gov.tr/kyoto-protokolu.tr.mfa, 06.10.17.
• United Nations Environment Programme (2018). Emissionas Gap Report 2018, UNEP, November.
• Werbach, A. (2009). Strategy For Sustainability: A Business Manifesto. Harvard Business Press.
• WWF Türkiye (2012). Küresel Ayak İzi Ağı, Türkiye’nin Ekolojik Ayak İzi Raporu, (Çevrimiçi)http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/turkiyenin_ekolojik_ayak_izi_raporu.pdf(04.05.2019)
• Yurdakul, Melek (2018). Eko İnovasyon Uygulamalarının Finansal Ve Çevresel Performans Üzerindeki Etkisi: Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşuna Yönelik Örnek Uygulama (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ziolkowski, Bozydar (2013),“The Worl Trends In Eco Innovation Assessment”, Modern Management Review, XVII(20), 153-162.