Gender Equality and a Sustainable Future: From Policy to Practice SDG 5

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 16, 67 - 87

Burçak Kiziltan Işik

Öz

In this study, the concept of gender equality is discussed in a theoretical framework and its role in the context of sustainable development is analyzed. Within the scope of the literature review, the contributions of gender equality to sustainable development and the structural and practical challenges faced are analyzed in the light of recent academic sources and internationalreports. In the application part of the study, the activities carried out by 11 companies listed in the Borsa Istanbul Sustainability Index, which have published their sustainability reports for 2024, within the scope of SDG 5 are analyzed through content analysis method. In the analysis process, the policies adopted and strategies implemented by these companies towards the sub-targets of SDG 5 are evaluated. The findings reveal that the vast majority of the companies analyzed include gender equality in their corporate sustainability strategies, but there are still shortcomings in terms of some of the sub-targets. In conclusion, it is stated that achieving gender equality is not only a matter of social justice, but also one of the fundamental building blocks of sustainable development; in this context, it is emphasized that it is possible to achieve SDG 5 targets with the coordinated efforts of policy makers, private sector actors and civil society organizations.

Anahtar Kelimeler

Gender Equality , SDG5 , Sustainable Development Goals

Cinsiyet Eşitliği ve Sürdürülebilir Gelecek: Politikadan Pratiğe Skh 5

Öz

Bu çalışmada, toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı kuramsal bir çerçevede ele alınmakta ve bu eşitliğin sürdürülebilir kalkınma bağlamındaki rolü irdelenmektedir. Literatür taraması kapsamında, güncel akademik kaynaklar ve uluslararası raporlar ışığında toplumsal cinsiyet eşitliğinin sürdürülebilir kalkınmaya sunduğu katkılar ile karşılaşılan yapısal ve uygulamaya dönük zorluklar analiz edilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında ise, Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi'nde yer alan ve 2024 yılına ait sürdürülebilirlik raporlarını yayımlamış olan 11 şirketin, SKH 5 kapsamında yürüttükleri faaliyetler, içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Analiz sürecinde, söz konusu şirketlerin SKH 5’in alt hedeflerine yönelik benimsedikleri politikalar ve uygulamaya koydukları stratejiler değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, analiz edilen şirketlerin büyük çoğunluğunun toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik kurumsal sürdürülebilirlik stratejilerine yer verdiklerini, ancak bazı alt hedefler açısından eksikliklerin sürdüğünü ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının yalnızca bir sosyal adalet meselesi değil, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmanın temel yapı taşlarından biri olduğu belirtilmektedir. Bu bağlamda, politika yapıcıların, özel sektör aktörlerinin ve sivil toplum kuruluşlarının eşgüdümlü çabalarıyla SKH 5 hedeflerine ulaşmanın mümkün olduğu vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet Eşitliği , SKH 5 , Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri

Kaynakça

• ADLER, R. D. (2001). Women in the Executive Suite Correlate to High Profits. Harvard Business Review. 79(3):.30–32.
• ADEGOKE, A. A., & Badmus, A. (2024). Gender Equality and Women's Empowerment for Sustainable Development in Nigeria. Gusau Journal of Sociology (GUJOS). 4(1): 1–12.
• AGARWAL, B. (2018). Gender Equality, Food Security and the Sustainable Development Goals. Current Opinion in Environmental Sustainability. 34: 26–32.
• AKDOĞAN, N., & DOĞAN, D. U. (2023). Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden 5 No’lu Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Hedefine Ulaşmada Türkiye’de Sürdürülebilirlik Raporu Düzenleyen İşletmelerin 2020 ve 2021 Yılı Beyanlarının İncelenmesi ve Sonuçların Değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. Özel Sayı. 227–248.
• BAHÇECİ, D. (2020). What Opportunities Does the Sustainable Development Goal No. 5 Provide Csos to Collaborate With Local Governments? İstanbul: Türk Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP). (2019). Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri: Açıklamalı Alt Hedefler Kılavuzu. https://www.kureselamaclar.org/wp-content/uploads/SKH-AciklamaliAltHedeflerKilavuzu.pdf (Erişim Tarihi:06.04.2025).
• Birleşmiş Milletler. (2023). Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına Doğru İlerleme: Genel Sekreterin 2023 Raporu – Amaç 5: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamak ve Tüm Kadınlar ile Kız Çocuklarını Güçlendirmek. https://unstats.un.org/sdgs/report/2023/Goal-05/
• BM Küresel İlkeler Sözleşmesi. (2017). Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs) Uygulama Rehberi. https://www.globalcompactturkiye.org/kadinin-guclenmesi-prensipleri-weps-uygulama-rehberi
• Borsa İstanbul. (2025). Endeksler, https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler (Erişim Tarihi:04.04.2025).
• DANG, H. M. (2025). Gender Equality In Vietnam Labour Law: A Critique Toward Sustainable Development. Masculinidades Y Cambio Social. 14(1): 1–26.
• DÖKMEN, Z. Y. (2010). Toplumsal Cinsiyet. Remzi Kitabevi.
• EDEN, L., & Wagstaff, M. F. (2020). Evidence-Based Policymaking and the Wicked Problem of SDG 5 Gender Equality. Journal of International Business Policy. 4(1): 28.
• Equal Measures 2030. (2024). 2024 SDG Gender Index: Gender Equality and the Sustainable Development Goals.https://equalmeasures2030.org/wp-content/uploads/2024/09/EM2030_2024_SDG_Gender_Index_EN_digital.pdf. (Erişim Tarihi: 4 Nisan 2025).
• KHANAL, S. D. (2023). Gender Equality in Sustainable Development Goals: Some Reflections from Nepal. Journey for Sustainable Development and Peace Journal. 1(2): 147–161.
• KÜFEOĞLU, S. (2022). SDG-5 Gender Equality. In S. Küfeoğlu (Ed.). “Emerging Technologies: Value Creation for Sustainable Development. 125–140. Springer, Cham. https://link.springer.com.
• MATTHEW, O., OSABOHİEN, R., LAKHANİ, K. H., ADEROUNMU, B., OSADOLOR, N. E., ADEDİRAN, O., ... & IGHARO, A. E. (2022). Women Engagement in Agriculture and Human Capital Development in Developing Countries: An African Sub-Regional Analysis. PLOS ONE. 17(12). e0277519. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0277519.
• OSABOHİEN, R., & MATTHEW, O. (2024). Nutrition and Sustainable Development Goal 5: Gender Equality. Frontiers in Nutrition. 11. 1384066. https://doi.org/10.3389/fnut.2024.1384066
• SACHS, J., KROLL, C., LAFORTUNE, G., FULLER, G., & WOELM, F. (2024). Sustainable Development Report 2024: The SDGs and the Summit of the Future. Cambridge University Press (SDSN). https://sdgs.un.org.
• Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı (SDSN). (2024). Eylemde SDSN Ağları: 2024 Raporu. https://files.unsdsn.org/SDSN%20Networks%20in%20Action_2024%20Report_Digital.pdf
• Sustainable Development Solutions Network. (2024). Networks in Action Report 2024. https://www.unsdsn.org/resources/networks-in-action-report-2024(Erişim Tarihi: 4 Nisan 2025).
• Sustainable Development Solutions Network. (2025). Black Sea. https://www.unsdsn.org/our-networks/black-sea, (Erişim Tarihi: 4 Nisan 2025).
• The Equality Institute. (2020, 6 Mart). Advancing Gender Equality at Every Level: Here's How You Can Help. https://www.equalityinstitute.org/blog/advancing-gender-equality-at-every-level-here-s-how-you-can-help (Erişim Tarihi: 4 Nisan 2025).
• Türkiye Sigorta. (2025). Birleşmiş Milletler Kadının Güçlenmesi Prensipleri. https://www.turkiyesigorta.com.tr/yatirimci-iliskileri/sigorta/cevresel-sosyal yonetisim/yonetisim/imzaciliklar/birlesmis-milletler-kadinin-guclenmesi-prensipleri (Erişim Tarihi: 4 Nisan 2025).
• UN Women Asia. (2023). Toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak için SDG 5 nedir? [Facebook gönderisi]. https://www.facebook.com/unwomenasia/posts/what-is-sdg5-for-genderequality-in-order-to-realise-a-gender-equal-world-we-must/1266108503550165/.
• United Nations. (2024). Sustainable Development Goal 5: Gender Equality – Progress & Info 2024. Department of Economic and Social Affairs (SDGs). https://sdgs.un.org.
• UNFPA Türkiye. (2017). Özel Sektör Eşitlik Adına Güçlerini Birleştiriyor. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu Türkiye. https://turkiye.unfpa.org/tr/news/özel-sektör-eşitlik-adına-güçlerinibirleştiriyor.