Vejetasyon Dönemi Boyunca, Bazı Kuru Fasülye Çeşitlerine Ait Büyüme-Gün-Derece Değerlerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 2, 13 - 21, 10.04.2016

Ramazan Keleş Hakan Bayrak Gül İmriz

Öz

Büyüme-Gün-Derece Değerleri (GDD) Bölge için çeşit seçimi, ekim zamanının belirlenmesi, gelişme dönemi boyunca yapılacak işlemlerin zamanının belirlenmesi gibi konuların yanında sıklıkla biyolojik aşamaların tanımlanmasında kullanılanılır. Yürütülen bu çalışma ile, Türkiye’de tescilli bazı kuru fasülye çeşitlerinin bitki yeşil kalma süreleri boyunca ihtiyaç duydukları Büyüme-derece-gün miktarlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada materyal olarak; Akman 98, Göksun, Göynük 98, Karacaşehir 90, Noyanbey 98, Önceler 98, Yunus 90, Zülbiye ve Weighing, çeşitleri kullanılmıştır. Denemeler Tesadüf Blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak 2014 yılında, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanlarında yürütülmüştür. Yapılan çalışma sonucunda; çeşitlerin belirli dönemlerde ölçülen SPAD değerinin teorik olarak “0” değerine düştüğü durum olan, bitki yeşil kalma süreleri ve bu sürede ihtiyaç duydukları Büyüme Derece Gün (GDD) miktarları regresyon analizi sonucunda elde edilen quadratik regresyon denklemi ile hesaplanmış olup, çeşitler bu bakımından değerlendirildiklerinde; 1504 GDD değeri ile Yunus 90 çeşidi en yüksek, 1301 GDD değeri ile Weighing çeşidi ise en düşük değere sahip olmuşlardır. Weighing çeşidi erkenciliği ile ön planda yer almıştır

Anahtar Kelimeler

Kuru fasülye, GDD, SPAD, yeşil kalma süresi

Determination of Essential Growing Degree Days Amount for Vegetation Period in Some Dry Bean Varieties

Öz

The amount of Growing-Degree-Days (GDD) has been widely used for regional selection of varieties, determination of planting time, all the processing ranking through the growing period of plants as well as biological stage of plants. In this study, it was aimed to determine the GDD amount of some registered dry beans varieties throughout the green remaining period of plants in Konya Region of Turkey. The varieties of Akman 98, Göksun, Göynük 98, Karacaşehir 90, Noyanbey 98, Önceler 98, Yunus 90, Zülbiye and Weighing were included as research materials. The research was conducted in Bahri Dağdaş International Agricultural Research Institute experimental field according to randomized block design. According to the results, the period of SPAD values, that measured at particular periods of dry beans varieties, dropped to “0” (length of green remaining period of plants) and the GDD amount of their need for this period was calculated by quadratic regression equation that resulted of regression analysis. Regarding to the regression analysis, the highest SPAD value (1504) was obtained from Yunus 90, while the variety of Weighing came out with lowest SPAD value (1301).The variety of Weighing took a place in front as the earliest one among the varieties

Anahtar Kelimeler

Dry beans, GDD, SPAD, green remaining period

Kaynakça

• Akdağ, C., Düzdemir, O., 2001. Türkiye kuru fasulye (Phaseolus vulgaris L.) gen kaynaklarının karakterizasyonu: I. Bazı morfolojik ve fenolojik özellikleri. G.O.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi,18 (1): 95- 100.
• Aytekin, R. İ., Çalışkan, S. (2015). Fasülyede büyüme ve gelişme dönemleri. Türk Tarım- Gıda Bilim ve Teknolojileri Dergisi, 3 (2): 84-95. 2015
• Coste, S., Baraloto, C., Leroy, C., Marcon, E., Renaud, A., Richardson, A. D., Roggy, J. C., Schimann, H., Uddling, J., Hérault, B. (2010). Assessing foliar chlorophyll contents with the SPAD-502 chlorophyll meter: a calibration test with thirteen tree species of tropical rainforest in French Guiana. Annals of Forest. Science. 67: 607
• Curran, P. J., Dungan, J. L., Gholz, H. L. (1990). Exploring the relationship between reflectance red edge and chlorophyll content in Slash Pine. Tree Physiology. 7: 33–48
• Filella, I., Serrano, I., Serra, J., Penuelas, J. (1995). evaluating wheat nitrogen status with canopy refl ectance ındices and discriminant analysis. Crop Science 35: 1400 – 1405
• Geldiay, R., Kocataş, A. (1975). Genel Ekoloji. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 65, İzmir
• Gitelson, A. A., Gritz, Y., Merzlyak, M. N. (2003). Relationships between leaf chlorophyll content and spectral reflectance and algorithms for non-destructive chlorophyll assessment in higher plant leaves. Journal of Plant Physiology. 160. 271-282
• Karadavut , U., Özdemir, S., Genç, A., 2005. Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) bitkisinde regresyon denklemlerinin karşılaştırılması ve değişken azaltılması. Bitkisel Araştırma Dergisi 1: 11-16.
• Kaya, S., 2010. Büyüme-Derece-Günlere Dayalı Bitki Katsayıları Kullanılarak Erzurum Koşullarında Patatesin Sulama Planlaması. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 3 (2): 11-16.
• Küsmenoğlu, İ., Merhamlı, G., Öziç, H., Aydoğan, A., 2009. Dünya ve Türkiye’de kuru fasulyenin ticari dolaşımı ve sektörel yapılanmalar. Tarladan Sofraya Kuru Fasulye Çalıştayı Bildiri Kitabı: 10-19.
• Matzarakis, A., Ivanova, D., Balafoutis, C., Makrogiannis, T. (2007). Climatology of growing degree days in Greece. Clımate Research, 34: 233–240
• McMaster, G., Wilhelm, W. (1997). Growing degree-days: one equation, two interpretations. Agricultural and Forest Meteorology 87, 291-300
• Nield, R. E.. Smıtth, D. T. (1997). Explanation GDD necessary for crop maturity and tables showing estimated maturity dates and freeze risks for different GDD accumulations for different planting times in regions of Nebraska. www.iant.unl.edu/pubs/fieldcrops/g673.html
• Öktem, A., Ağırmatlıoğlu, A. (2006). Farklı tarihlerde ekilen buğday (Triticum ssp.) genotiplerinde bazı gelişme dönemleri için gerekli GDD (Growing Degree Days) değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 37 (1), 29-37
• Rubatzky, V.E. ve M. Yamaguchi. (1997). World vegetables. Principles, production, and nutritive values. 2nd ed. Intl. Thomson Publishing, Boston
• Serter, E. (2003). Farklı mısır gruplarında büyüme derece gün, sıcaklık parametreleri ve verim komponentlerinin saptanması. Adnan Menderes Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktara tezi, 132 s. Aydın
• Slack, D. C., Martin, E. C., Sheta, A. E., Fox F. A., Clark L. J., Ashley R. O. (1996). Crop coefficients normalized for climatic variability with growing-degree-days. Proceeding of International Evaporation and Irrigation Scheduling Conference:892-898,3-6 November 1996,San Antonio, TX
• Snyder, R. L. (1985). Hand calculation degree days. Agricultural and Forest Meteor.35, 353-358
• Swiader, J. M., Ware, G. W., McCollum, J. P. (1992). Producing vegetable crops. Interstate Publishers, Danville, III
• Taner. S. (2011). Ekmeklik buğdayda kurağa toleranslı hassas genotiplerde bazı fizyolojik ve morfolojik parametreler kullanılarak kalıtım değerlerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 124 s. Konya
• Uddling, J., Gelang-Alfredsson, J., Piikki, K., Pleijel, H. (2007). Evaluating the relationship between leaf chlorophyll concentration and SPAD-502 chlorophyll meter readings. Photosynthesis Research 91 (1) 37- 46
• Wood C.W., Reeves D.W., Himelrick D.G. 1993. Relationships between chlorophyll meter readings and leaf chlorophyll concentration, N status, and crop yield. Proceedings Agronomy Society of N.Z. 23 1-9.