Banka Ticari Kredi Yetkililerinin Bakış Açılarıyla Finansal Tablo Manipülasyonları: Sivas İlinde Bir Araştırma

Yıl 2015, Cilt: 9 Sayı: 1, 47 - 81, 01.06.2015

Mehmet Demir Öznur Arslan

Öz

Bu araştırmanın amacı, banka ticari kredi yetkililerinin finansal tablo manipülasyon uygulamaları hakkındaki düşüncelerinin neler olduğunu ortaya koymak; bu bağlamda finansal tablolardaki hangi hesapların manipülasyona daha yatkın olduğunu ve hangi hesapların işletmenin kredi değerliliğini olumlu etkilediğini belirlemektir. Bu amaçları gerçekleştirmek için Sivas il merkezindeki bankaların ticari kredi bölümünde çalışan personellere anket uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, işletmenin kredi değerliliğinde, seçilmiş 16 hesap içinde“satışlar”, “sermaye” ve “ticari borçlar” hesapları çok önemli; manipülasyona yatkınlık bakımından“ortaklara borçlar” ve “ortaklardan alacaklar” hesapları çok yatkın hesaplar olarak saptanmıştır. Yine araştırma sonucunda kredi yetkililerinin finansal tablolarda manipülasyon yapıldığı konusunda genel olarak kararsız kaldıkları ve işletmelere kredi kullandırırlarken sadece mali tabloları değil aynı zamanda nicel olmayan faktörleri de göz önünde bulundurdukları bulgularına da ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Finansal tablo, finansal tablo manipülasyonları, kredibiliteyi etkileyen hesaplar, manipülasyona yatkın hesaplar

Financial Statement Manipulations in the Eyes of Banks’ Commercial Loan Officers: A Research in Sivas City

Öz

The purpose of this research is to study the opinions of banks' commercial loan officers on the practices of financial statement manipulation. In this context, this research seeks to identify the accounts in financial statements that are open to manipulation and that have a positive impact on credit rating. To this end, a questionnaire was conducted on commercial loan officers working in various banks around the city of Sivas, Turkey. Findings determined that out of 16 selected accounts; "sales", "capitals" and "trade payable" were rated very important in terms of credit rating; "due to shareholders" and “due from shareholders" were rated very open in terms of openness to manipulation. Besides, findings also suggested that commercial credit loan officers staying generally unstable that financial statements are manipulated and therefore they also consider some subjective factors, as well as financial statements, in the evaluation of credit applications.

Anahtar Kelimeler

Financial statement, financial statement manipulations, accounts which affecting credibility, inclined accounts for manipulation

Kaynakça

• Acar, Durmuş, Özçelik, Hakan, (2011). “Muhasebe Bilgi Kalitesini Etkileyen Kritik Başarı Faktörleri”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:148, Ocak: 10–23
• Akyel, N. ve Karaca, N.. (2005).“Bağımsız Denetim Açısından Etik ve Yaratıcı Muhasebe Uygulamaları”, Mali Çözüm Dergisi, İSMMMO Yayın Organı, 15(12): 242–254
• Avşarlıgil, N., (2010). “Finansal Tabloların Manipülasyonunda Yaratıcı Muhasebe Uygulama Teknikleri ve Beneish Modeli İle Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Aygün, D., (2013). “Yaratıcı Muhasebe Stratejileri”, Eskişehir Osmangazi Üniver- sitesi İİBF Dergisi, 8(2): 49–69
• Can, A.. (2010). “Krizin muhasebesi ve Muhasebenin Krizi”, Mali Çözüm Dergisi, 97: 21- 47
• Çıtak, N.. (2009). “Yaratıcı Muhasebe Hileli Finansal Raporlama Mıdır?”, Mali Çözüm Dergisi, 91:81–109
• Dalğar, H. ve Pekin, S.. (2011). “Kurumsal Yönetim İle Finansal Tablo Manipülas- yonu Arasındaki İlişki: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Alan Şirketlerde Bir Araştırma”, Mali Çözüm Dergisi, 107: 19–44
• Demir, Berna,(2010). “Muhasebe Bilgi Sistemlerinde Bilgi Kalitesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:148, Ekim: 142–153
• Demir, V. ve Bahadır, O.. (2007). “Muhasebe Manipülasyonu, Yöntemleri ve Teknikleri”, Mali Çözüm Dergisi, 17(84): 103–119
• Elitaş, B. L.. (2013). “Muhasebe Manipülasyonu ve Muhasebe Bilgi Kalitesine Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 58: 41–54
• Gençoğlu, Ü. G. ve Ertan, Y.. (2012). “Muhasebe Kalitesini Etkileyen Faktörler Ve Türkiye’deki Durum”, Muhasebe ve Finansman Dergisi 53: 1–24
• Kirkos, Efstathios, Charalambos, Spathis ve Yannis Manolopoulos. (2007) “Data Mining Techniques For The Detection of Fraudulent Financial Statements”, Ex- pert System with Applications, Vol.32, No. 4, ss. 995–1003.
• Küçükkocaoğlu G. ve Küçüksözen, C.. (2005). “Gereceğe Aykırı Finansal Tablola- rın Ortaya Çıkarılması: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Muhasebe- Finansman Dergisi, 28: 160–171
• Küçüksözen, C. ve Küçükkocaoğlu G.. (2004). “Finansal Bilgi Manipülasyonu: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, 1st International Accounting Con- ference on theWayto Convergence, MÖDAV, 3–5 November, İstanbul.
• Liou, Fen May, (2008), “Fraudulent Financial Reporting Detection and Business Failure Prediction Models: A Comparison” Managerial Auditing Journal, Vol.23, No.27, ss. 650–662.
• Pai, Ping-Feng, Ming-Fu Hsu, Ming-Chieh Wang, “A support Vector Machine-Ba- sed Model for Detecting Top Management Fraud”, Knowledge-Based Systems 24, ss. 314–321
• Ravisankar, P., V.Ravi, G. R. Rao ve I. Bose, (2011), “Detection of Financial Sta- tement Fraud and Feature Selection Using Data Mining Techniques”, Decision Support Systems, Vol. 50, No. 2, ss. 491–500.
• Saltoğlu, M.. (2003). “Yaratıcı Muhasebe Özel Amaçlı Şirketlerin Rolü ve Enron Örneği”, Muhasebe ve Denetim Bakış Dergisi, Eylül: 107–116
• Sezgin, F.. (2012). “Gerçeğe Aykırı Finansal Tabloların Analizinde PoissonHurdle Model Yaklaşımı”, International Journal Of EconomicAnd Finance Study Vol:4, No:18: 72–82
• Şensoy, D.. (2013). “Manipülasyon; Piyasa Dolandırıcılığı Suçu, Uygulanacak Ted- birler Ve Yaptırımlar”, Ankara Barosu Dergisi, 3: 371–399
• Tekin H..(1987). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Mesa Yayınları, Ankara.
• Terzi, S. (2012). Hileli Finansal Raporlama Önleme ve Tespit, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Varıcı, İ. ve Er, B.. (2013). “Muhasebe Manipülasyonu ve Firma Performansı İlişki- si: İMKB Uygulaması”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 13(1): 43–52
• Yardımcıoğlu, M. ve Ada, Ş.. (2013). “Kronolojik Bir Sırayla Muhasebe ve Finan- sal Raporlamada Usulsüzlük ve Skandallar”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniver- sitesi, İİBF Dergisi, 03(01): 43–56
• Yörük, N. ve Doğan, E. (2009). Finansal Bilgi Manipülasyonu ve Finansal Bilgi Manipülasyonun Belirlenmesine Yönelik, İMKB’de Bir Uygulama, Detay Yayıncı- lık, Ankara.
• http//spssanalizi.com (30.06.2015)