Türk Bankacılık Sektöründe Panel Veri Analizi Yöntemiyle Likidite ve Karlılık Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 2, 135 - 149, 12.12.2024

Muharrem Ağırtmış Ebubekir Mollaahmetoğlu

https://doi.org/10.46520/bddkdergisi.1600268

Öz

Likidite riski ve yönetimi yakın geçmişte hem bankacılık sektörünün hem de bankacılık otoritelerin
üzerine yoğunlaştığı bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. 2008 finansal krizi ve beraberinde
bankacılıkta likidite hem bankacılık sektörünün hem de bankacılık otoritelerin üzerine yoğunlaştığı bir
konu olarak karşımıza çıkmaktadır. İhtiyatlılık üzerine kurulu likidite riski ve yönetimi ile risk üzerine
kurulu karlılık arasındaki muhtemel ödünleşmenin, bankacılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliği adına
önemli bir araştırma konusu olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, likiditeye ilişkin göstergeler
ile karlılık göstergeleri arasındaki ilişki panel veri yöntemiyle değerlendirilmiştir. 2010-2023 dönemine
ait çeyreklik bazdaki verilerin kullanıldığı modellerde Türk bankacılık sektöründe yer alan 22 mevduat
ve 6 katılım bankası kapsama dahil edilmiştir. Sektör, mevduat ve katılım bankalarının ayrı ayrı
değerlendirildiği modellerde genel olarak tahmin sonuçları, likidite göstergelerinden son dönemdeki
düzenlemelerle gelen ve bankalar tarafından uyum sağlanması gereken likidite karşılama oranı ile
karlılık göstergeleri arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu, literatürde kullanılan ve görece daha eski
bir likidite göstergesi olan likit varlık/toplam varlık oranı ile karlılık göstergeleri arasında pozitif yönlü
bir ilişki olduğu sonuçlarına ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Likidite, Likidite riski, Karlılık, Bankacılık, Panel Veri Analizi

- Evaluation of the Relationship between Liquidity and Profitability in the Turkish Banking Sector sing Panel Data Analysis Method

Öz

Kaynakça

• 1. Alshatti, A. S. (2015). The effect of the liquidity management on profitability in the Jordanian commercial banks. International journal of business and management, 10(1), 62, https:// pdfs.semanticscholar.org
• 2. Arellano, M. (1987), “Computing robust standard errors for within-groups estimators”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Vol. 49, pp. 431-434.
• 3. Arif, A., & Nauman Anees, A. (2012). Liquidity risk and performance of banking system. Journal of Financial regulation and compliance, 20(2), 182-195.
• 4. Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley&Sons Ltd. West Sussex, England.
• 5. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Aylık Bülten, www.bddk.org.tr.
• 6. BDDK, Likidite Riskinin Yönetimine İlişkin İyi Uygulama Rehberi, 2016, 4.madde.
• 7. BIS, Principles for Sound Liquidity Risk Management and Supervision, 2008, s. 1.
• 8. Bordeleau, É., & Graham, C. (2010). The impact of liquidity on bank profitability. Bank of Canada, Working Paper, No. 2010-38, 2010.
• 9. Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1979). A simple test for heteroscedasticity and random coefficient variation. Econometrica: Journal of the econometric society, 1287-1294.
• 10. Bwacha, C. R., & Xi, J. (2018). The impact of liquidity on profitability: An explanatory study of the banking sector between 2008 and 2017. Master's Thesis in Business Administration, Umea School of Business, Sweden, 2018, https://umu.diva-portal.org, Erişim Tarihi: 30.05.2024.
• 11. Chen, Y. K., Shen, C. H., Kao, L., & Yeh, C. Y. (2018). Bank liquidity risk and performance. Review of pacific basin financial markets and policies, 21(01), 1850007.
• 12. Çanakcı, M. (2017), İslami ve Geleneksel Bankacılık: Likidite Riski Yönetimi Üzerine Ampirik Bir Çalışma, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul
• 13. Demirgüç-Kunt, A., & Huizinga, H. (1999). Determinants of commercial bank interest margins and profitability: some international evidence. The World Bank Economic Review, 13(2), 379- 408., http://documents.worldbank.org, Erişim Tarihi: 30.05.2024
• 14. Driscoll, J. C., & Kraay, A. C. (1998). Consistent covariance matrix estimation with spatially dependent panel data. Review of economics and statistics, 80(4), 549-560.
• 15. Froot, K.A. (1989), “Consistent covariance matrix estimation with cross-sectional dependence and heteroskedasticity in financial data”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol. 24, pp. 333-355.
• 16. 1Golubeva, O., Duljic, M., & Keminen, R. (2019). The impact of liquidity risk on bank profitability: some empirical evidence from the European banks following the introduction of Basel III regulations. Journal of Accounting and Management Information Systems, 18(4), 455-485.
• 17. Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica: Journal of the econometric society, 1251-1271.
• 18. İslatince, N. (2015). Analysis of the Factors that Determine the Profitability of the Deposit Banks in Turkey. Journal of Applied Finance and Banking, 5(3), 175.
• 19. Karakaş, A., & Acar, M. (2022). Ticari bankalarda likidite ve kârlılık ilişkisi: Türk Bankacılık sektörü üzerine bir uygulama. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 16(2), 139-171.
• 20. Kleopatra Nikolau, (2009). “Liquidity Risk, Concepts Definitions and Interactions”, Euroean Central Bank Working Paper Series, No. 1008, 10, https://www.ecb.europa.eu, 30.05.2024, s. 10-11.
• 21. Narendranathan, W. (2006). A. Bhargava L. Franzını And W. Narendranathan. Econometrics, Statistics And Computational Approaches In Food And Health Sciences, 49, 61.
• 22. Öndeş, T., & Asfia, O. B. (2020). Likidite Bankaların Kârlılığını Etkileyen Faktör mü? Ampirik Bir Çalışma. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi,(7), 393-402., https://dergipark.org.tr, Erişim Tarihi: 30.05.2024.
• 23. Pesaran, M. H. (2021). General diagnostic tests for cross-sectional dependence in panels. Empirical economics, 60(1), 13-50.
• 24. Pradhan, P., Shyam, R., & Shrestha, D. (2016). Impact of liquidity on bank profitability in Nepalese commercial banks. Radhe Shyam and Pradhan, Prof. Dr. Radhe Shyam and Shrestha, Deepanjal, Impact of Liquidity on Bank Profitability in Nepalese Commercial Banks (June 9, 2016).
• 25. Regulation Guide: An Introduction, Moody’s Analytics, 2011, https://www.moodysanalytics. com/-/media/whitepaper/2011/11-01-03-Regulation-Guide-Introduction.pdf, 30.05.2024, s. 19.
• 26. Rogers, W. (1993), “Regression standard errors in clustered samples Stata Technical”, Bulletin, Vol. 13, pp. 19-23.
• 27. Tabash, M. I., & Hassan, H. I. (2017). Liquidity, profitability and solvency of UAE Banks: A comparative study of commercial and Islamic Banks. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 21(2), 1-15.
• 28. Yerdelen Tatoğlu, F., (2016), Panel Veri Ekonometrisi, Beta Yayıncılık, 2016, s. 246