An Analysis of Osman Çeviksoy's Stories in Terms of Ten Root Values in the Turkish Curriculum

Yıl 2022, , 1439 - 1472, 31.12.2022

Musa Kaya , Şemsinur Arıcı

https://doi.org/10.35675/befdergi.1146046

Cited By: 1

Öz

This study was carried out with a qualitative research approach and was conducted to examine Osman Çeviksoy's stories in terms of ten (10) root values in the 2019 Turkish Curriculum. In the study, the data were analyzed by document analysis method and content analysis technique, evaluated in terms of frequency and interpreted. According to the research, the most used root value in Osman Çeviksoy's stories is love (f=147), and benevolence (f=131), respect (f=102), responsibility (f=94) and self-control (f=46) values, respectively. were the most common values in the work. These were followed by the values of patience (f=39), friendship (f=38), honesty (f=33), patriotism (f=20) and justice (f=17). The most used root value in the work is love, the least common values are justice and patriotism. Based on the studies carried out in the field and the findings obtained, it was concluded that Osman Çeviksoy's stories are among the important sources that can be used in the values education process, since the stories of Osman Çeviksoy have a rich quality in terms of values, and it has been stated that these works can be read by students at the secondary school level.

Anahtar Kelimeler

Values education, Osman Çeviksoy, ten root values.

Osman Çeviksoy’un Hikâyelerinin Türkçe Öğretim Programında Yer Alan On Kök Değer Açısından İncelenmesi

Öz

Bu çalışma, nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş olup Osman Çeviksoy’un hikâyelerinin 2017 Türkçe Öğretim Programı’nda yer alan on (10) kök değer açısından incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada veriler doküman analizi tekniği ve içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiş, sıklık açısından değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Yapılan araştırmaya göre Osman Çeviksoy’un hikâyelerinde en çok kullanılan kök değer sevgi (f=147) olup sırasıyla yardımseverlik (f=131), saygı (f=102), sorumluluk (f=94) ve öz denetim (f=46) değerleri eserde en çok yer alan değerler olmuştur. Bunları sabır (f=39), dostluk (f=38), dürüstlük (f=33), vatanseverlik (f=20) ve adalet (f=17) değerleri takip etmiştir. Eserde en çok kullanılan kök değer sevgi, en az yer alanlar ise adalet ve vatanseverlik değerleridir. Alanda yapılan çalışmalar ve elde edilen bulgulardan hareketle Osman Çeviksoy’un hikâyelerinin değerler açısından zengin bir niteliğe sahip olması dolayısıyla bu eserlerin değerler eğitimi sürecinde yararlanılabilecek önemli kaynaklar arasında yer aldığı kanısına varılmış, bu eserlerin özellikle ortaokul düzeyindeki öğrenciler tarafından okunabileceği ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

değerler eğitimi, Osman Çeviksoy'un hikâyeleri, on kök değer, Values education, Osman Çeviksoy, ten root values.

Kaynakça

• Abdullatif, H. B., & Kırkkılıç, H. A. (2021). Yeşim Saygın Armutak’ın “bataklığın kıyısındaki ev” adlı çocuk romanının kök değerler açısından incelenmesi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 110-128.
• Akay, İ. (2018). Ahmet Yılmaz Boyunağa'nın çocuk romanlarında yer alan kök değerler. Electronic Turkish Studies, 13(28).
• Akça, N. C. (2015). Osman Çeviksoy’un hikâyelerinde Almanya’daki birinci ve ikinci kuşak göçmen Türkler. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 11-24.
• Arıcı, A. F. (2018). Çocuk edebiyatı ve kültürü. (2.Baskı). Pegem Akademi.
• Bağcı, M. (2019). Osman Çeviksoy’un Hikâye ve Romanlarının Edebi İncelemesi (Tez no. 551536 ) [Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi-Muğla]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Baş, G., Beyhan, Ö. (2012). Türkiye’de değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt: 10, No: 24, 55-77.
• Batur, Z. & Akdeniz, T. (2020). Değerler eğitimiyle ilgili yapılan tezler üzerine bir inceleme: Türkçe eğitimi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (1) , 1-11.
• Bekçibaşı, G. O. (2017). Osman Çeviksoy'un hikâyelerinde tema ve yapı (Tez no. 481816) [Yüksek lisans tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi -Tokat]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Bulgan, G. (2016). Osman Çeviksoy'un romanında Anadolu'nun iz: başıma dağlar düştü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 99-113.
• Bulut, K.(2021). Ayla Kutlu’nun ‘merhaba sevgi’ adlı çocuk romanının değerler eğitimi ve on kök değer açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 57, 248-272.
• Calp, M. & Kaplan, C. (2021). Samed Behrengi’nin sevgi masalı, bir şeftali bin şeftali ve kel güvercinci adlı öykülerinin kök değerler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi,19 (42), s. 39-72 https://doi.org/10.34234/ded.910908
• Çeviksoy, O. (2011), Duvarın öte yanı. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Ağlamak yasak. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Geriye hüzün kalır. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Derdimi gül eyledim. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Beyaz yürüyüş. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Tutuklu yürek. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Kar yağar gül üstüne. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Sana seni anlatmak. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Aklıma yıldız düştü. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Karanlıkta ses gibi. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Ömrümüz gurbet. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2020). Böyle bir baba. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2011), Başıma dağlar düştü. Akçağ Yayınları.
• Çeviksoy, O. (2022). Sevgiden ötesi var. Akçağ Yayınları.
• Er, M. A. (2021). Değerlerin tanımı ve sınıflandırılması. M. Turan ve E. Bozkurt (Eds.). Karakter ve değerler eğitimi içinde (ss. 51-81). Ankara: Vizetek.
• Farhan, M. H. (2020). Osman Çeviksoy'un "karanlıkta ses gibi" başlıklı öykü kitabında Arapça kökenli Türkçe fillerin incelenmesi. Journal of the College of Languages (JCL) Mağallaẗ kulliyyaẗ al-luġāt, (42), 203-223.
• Gökçehan, S. (2014). Osman Çeviksoy'un hikâyeciliği (Tez no. 357687) [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi -Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• MEB. (2018). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Kardaş M. N (2017). Değerleri tespit etmek amacıyla hazırlanmış yüksek lisans tezlerinde yer alan değerler üzerine bir inceleme. Turkish Studies (Elektronik), 12(25), 55 - 82.
• Kaya, M. (2012). Emine Işınsu’nun eserlerinde değerler eğitimi ve bu eserlerin Türkçe öğretimine katkısı, (Tez no. 411795) [Yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi -Uşak]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Kirschenbaum, H. (1992). “A comprehensive model for values education and moral education”. The Phi Delta Kappan 73(10):771-76.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2019). Genişletilmiş bir kaynak kitap nitel veri analizi. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev. ed.). Pegem Akademi.
• Sever, S. (2015). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü (2. baskı). Tudem.
• Şimşek, T. (2005). Çocuk edebiyatı (3. baskı) Suna Yayınları.
• Tepealtı, B. (201). Osman Çeviksoy'un eserlerinde halk bilimi unsurlarının tespiti (Tez no. 522511) [Yüksek lisans tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi -Kütahya]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Ocak, G. (2019). Bilimsel araştırmalarda kullanılan veri toplama yolları. G. Ocak (Ed.). Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (ss. 217-272). Pegem Akademi.
• URL 1: Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr/ Erişim tarihi: 21/03/2022.
• URL 2 Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ceviksoy-osman