ÖĞRETMEN ALGILARINA GÖRE ORTAOKUL MÜDÜRLERININ ÖĞRETIMSEL LIDERLIK DAVRANIŞLARI ILE ÖĞRETMENLERIN ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARI ARASINDAKI İLIŞKI

Yıl 2015, Cilt: 10 Sayı: 1, 39 - 54, 01.06.2015

Erkan Yaman Özlem Ezer

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ÖĞRETMEN ALGILARINA GÖRE ORTAOKUL MÜDÜRLERININ ÖĞRETIMSEL LIDERLIK DAVRANIŞLARI ILE ÖĞRETMENLERIN ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARI ARASINDAKI İLIŞKI

Öz

Bu araştırma ortaokul kurumlarında görev yapan müdürlerin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Sakarya ilinde bulunan resmi ortaokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Sakarya ilindeki resmi ortaokullarda görev yapan 378 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırma verileri güvenirlik çalışmaları yapılan 5’li likert tipi ölçekler olan “Öğretim Liderliği” ve “Örgütsel Bağlılık” ölçekleri ile toplanmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin örgütsel bağlılığının ‘kararsızım’ düzeyinde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin müdürlerin öğretimsel liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeyine göre algısı ‘katılıyorum’ düzeyindedir. Öğretim liderliği ile örgütsel bağlılık arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel bağlılığını sağlamada okul müdürlerinin göstermesi gereken öğretimsel liderlik davranışlarının neler olabileceği konusunda öneriler getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Okul müdürü, öğretmen, örgütsel bağlılık, öğretimsel liderlik

Kaynakça

• Akgül, S. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel kimlik algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Sakarya ili örneği). Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Akgün, N. (2001). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderliği. Yayımlanmamış doktora tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.Aksoy, E. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, contiunance, and normative commintment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
• Altaş, M. (2013). İlk ve orta dereceli okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik rolleri. Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altun, G. (2010). Özel Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Örgütsel Güven Düzeyleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydemir, Ö. (2009). Meslek lisesi müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Aydın, M. (2005). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Blase, J. & Blase J. (1999). Principals’ instructional leadership and teacher development: Teachers’ perspectives. Educational Administration Quarterly, 35(3), 349-378.
• Boylu, Y., Pelit, E. ve Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(511), 55-74.
• Brown, D. ve Sargeant, M. A. (2007). Job satisfaction, organizational commitment and religious commitment of full-time university employees. Journal of Research on
• Christian Education, 16(2), 211-241.
• Celep, C. (2000). Eğitimde örgütsel adanma ve öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelik, V. (1999). Eğitimsel liderlik. Ankara: Doğuş Matbaası.
• Çöl, G. (2004). Örgütsel bağlılık kavramı ve benzer kavramlarla ilişkisi. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 2 Sıra: 9/ No: 233.
• Danış, A. (2009). Anadolu teknik ve anadolu meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri (İzmit örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Daresh, J.C. & Liu, Ching Jen (1985). High school principals’ perceptions of their instructional leadership behavior. Eric Document Reproduction Service. http://www.eric.ed.gov. (ED291138).
• Gaziel, H. (2009). Teachers empowerment and commitment at school-based and non schoolbased.
• Gümüşeli, A.İ. (1996). Okul müdürlerinin öğretim liderliğini sınırlayan etkenler. Eğitim Yönetimi Dergisi, 1996/Bahar2 s:8
• Hallinger, P. & Murphy. J. (1986). Instructional leadership in effective schools. Eric Document Reproduction Service. http://www.eric.ed.gov. (ED309535).
• Henkin, A. B. & Holliman, S. L. (2009). Urban teacher commitment: Exploring associationswith organizational conflict, support for innovation, and participation. Urban Education, 44 (2), 160-180.
• Hodge, E. M. & David, O. (2007). The relationship between north carolina teachers’ trust and hope and their organizational commitment. Delta Pi Epsilon Journal, 49 (2) ,128-139.
• İnandı, Y., Özkan, M. (2006). Resmi ilköğretim okulları ve liselerde görev yapan yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre müdürler ne derece öğretim liderliği davranışları göstermektedir?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 123-149.
• Kurşunoğlu, A., Bakay, E. ve Tanrıöğen, A. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 101-115.
• Krug, S.E. (1992). Instructional leadership: School instructional climate and student learning outcomes. Eric Document Reproduction Service. http://www.eric.ed.gov. (ED 359668).
• Nartgün, Ş. S. , Menep, İ. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algı düzeylerinin incelenmesi: Şırnak/İdil örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,7(1),289-316.
• Özden, Y. (1997). Öğretmenlerde okula adanmışlık yönetici davranışları ile ilişkili mi?. Milli Eğitim Dergisi, 135, 35-41.
• Özden, Y. (2004). Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özden, Y. (2005). Eğitimde yeni değerler eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özsoy, S.A., Ergül, Ş. ve Bayık, A. (2004). Bir yüksekokul çalışanlarının kuruma bağlılık durumlarının incelenmesi. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:6, Sayı:2.
• Özyurt, G. (2007). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik anlayışı ile öğretmenlerin mesleki tükenmişliğinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Sağlam, A. G. (2003). Yöneticiye duyulan güven örgütsel bağlılığı artırır mı? Gazi Üniversitesi Ticaret Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 17-36.
• Sarıkaya, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve performansları arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sayın, E. (2010). Öğretimsel liderlik ve ilköğretim okulu yöneticileri üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Serin, M. K. (2011). İlköğretim kurumlarında öğretimsel liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki (Konya ili örneği). Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sezer, F. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin sergiledikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Smith, W., & Andrews, R. (1989). Instructional leadership: How principals make a difference. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. (ASCD) Pres.
• Şişman, M. (1997). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları. IV. Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulan Sözlü Bildiri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Şişman, M. (2002). Öğretim liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Terzi, A.R ve Kurt T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 33(166).
• Topaloğlu, M., Koç, H. ve Yavuz,E. (2008). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bazı temel faktörler açısından analizi. Kamu-İş; 9: 4
• Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen üç Boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri, 401- 410