İLKÖĞRETİM 8. SINIF ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE YAPILAN DEĞERL ER EĞİTİMİ PROGRAMININ İNCELENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 1, 75 - 89, 01.03.2014

Gökhan Izgar

Öz

Demokrasi ve birlikte yaşama kültürünün gereği olan değerler ve onların kazandırılması son yıllarda eğitimcilerin üzerinde öncelikle çalıştıkları alan olmaya başlamıştır. Bu kapsamda ilköğretim düzeyindeki öğrencilere temel demokratik değerlerden olan bağımsızlık, insan onuru, arkadaşlık, eşitlik, dürüstlük, sorumluluk, adalet, çeşitlilik, gizlilik ve çevreye saygı değerlerini kazandırmayı amaçlayan araştırmacı tarafından hazırlanan Değerler Eğitimi Programı’nın etkililiği cinsiyet değişkeni esas alınarak araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Konya ili Meram İlçesi Ayşe Sönmez İlköğretim Okulu’nda öğrenim gören 40 sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ön test - son test kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. “Demokratik Değerler Bağlılık Ölçeği” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Öğrencilerin demokratik tutum ve davranış puanları ortalamaları değer değişkeni olarak alınmıştır. Verilerin analizi SPSS 17.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin grup içi analizinde bağımlı örneklem t testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularından elde edilen veriler şu şekilde özetlenebilir; araştırmacı tarafından hazırlanmış olan değerler eğitimi programını alan ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin demokratik tutum ve davranış puanları arasında cinsiyet değişkenine göre istatiksel olarak anlamlı fark yoktur.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, Demokratik tutum ve davranış

ANALYSIS OF VALUES EDUCATION WAS MADE ON 8. GRADE STUDENTS IN PRIMARY SCHOOL

Öz

Democracy and values that is necessary for the culture of living together and getting this values by individuals is the important field that educaters work on this subject in recent years. In this scope, the effectiveness of the valuse education program that was prepared by the researcher who aimed to gain the respect to people, privary, diversity, justice, respansibility, responsible, honesty, equality frienship, human dignity, irdependence that is fendementaldemocratic values for the primary students researched on the basis of gender veriant.Working group of the research is forty 8. grade student in Ayşe Sönmez Primay school in Meram-Konya. Experimental model including pre test – firal test with central group was used in the research. Democratic values loyalty scale was used as a data collection tool. Pairtaverages of students democratic attitude and behaviour was talcen as a worth varrant. Data analysis was analysed by using windows 17.0 program “SPSS” (Statistical Package for Social Sorence). Dependents sample test internal group analys of getting datas on the research was used. Getting data of research evident; Ther is no meaninggful difference between the democtatic attitude and behaviour of 8. grade students in primary school who takes values education programme that was prepared by th researcher.

Anahtar Kelimeler

Values education, Democratic attitude and behaviour

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). “Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış”,Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Altınkurt, Y. ve Karaköse, T. (2009). “Okul Yöneticilerinin ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü Çalışanlarının Değerlere Göre Yönetim İle İlgili Görüşlerinin İncelenmesi”,Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 49-67.
• Arslan, M. (2006). “Değişen Değerler ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Programlarına Yansıması”.II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı. 26-28 Mayıs 2005. Van: Milli Eğitim Basımevi, 182-192.
• Aydın, M.Z. (2010). “Okulda Çalışan Herkesin Görevi Olarak Değerler Eğitimi” .http://www.degeregitimi.com/makaleler/makaleler.html Erişim Tarihi: 21.01.2013.
• Aydın, M. (2003). Gençliğin Değer Algısı:Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121-144.
• Balcı, F.A. ve Yelken Yanper, T. (2010). “İlköğretim Öğretmenlerinin Değer Kavramına Yükledikleri Anlamlar”,Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90
• Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. EnglewoodCliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Bottry, M. (2000). ValuesEducation. TeachingValuesandCitizenshipAcrosstheCurriculum. (Ed. R. Bailey). London: KoganPage.
• Büyükkaragöz, S., Çivi, C. (1999). Genel Öğretim Metotları Öğretimde Planlama Uygulama (10. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
• Çelik, E., Çağdaş, A. (2010). “Okul Öncesi Eğitim Öğretmenlerinin Empatik Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”,Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 24-37.
• Çubukçu, Z. Özenbaş, D. E.Çetintaş, N. Satı, D. Şeker, Ü. Y. (2012). “Yö- netici, Öğretmen, Öğrenci ve Veli Gözünde Öğretmenin Sahip Olması Gereken Değerler”,Pagem Eğitim ve Öğretim dergisi 2(1), 25-38.
• Demir, S.B. ve Köçer, M. (2006). “Sosyal Bilgiler Dersi Duyuşsal Amaçların Gerçekleşme Düzeyinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”,II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı. 26-28 Mayıs 2005. Van: Milli Eğitim Basımevi, 111-150.
• Dereli, E. ve Aypay, A. (2011). “Ortaöğretim Öğrencilerinde Empatik Eğilim, İşbirliği Yapma Karakter Özelliği, İnsani Değerler ve Bu Özellikler Arasındaki İlişkiler”,Değerler Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri, 33-34, Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
• Devrani, T.K. (2010). “Kişisel Değerlerin Kuramsal Yapısı ve Pazarlamadaki Uygulamaları”,Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 49-70.
• Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği İle Sınanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Doğanay, A. ve Sarı, M. (2004). “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerine Temel Demokratik Değerlerin Kazandırılma Düzeyi ve Bu Değerlerin Kazandırılması Sürecinde Açık ve Örtük Programın Etkilerinin Karşılaştırılması”,Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39, 356-383.
• Doğru, N. ve Peker, R. (2004). “Özsaygı Geliştirme Programının Lise Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi”,Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 315-328.
• Dökmen, Ü. (1988). “Empatinin Yeni Bir Modele Dayanılarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi”,Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21, 155-190.
• Durmuş, Ç. (1996). Değerlerin Meslek Grupları Açısından İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erden, M. ve Akman, Y. (1996). Eğitim Psikolojisi, Ankara: Arkadaş Yayınları. Halstead, J.M. ve Taylor, J.M. (2000). Learning andTeachingAboutValues: A Review of RecentResearch. CombridgeJournal of Education.
• Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2011). “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitim”,.Değerler Eğitimi Dergisi, 9(21), 27-51
• Keskin, Y. (2008). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Programında Değerler Eğitimi: Tarihsel Gelişim, 1998 ve 2004 Programlarının Etkililiğinin Araştırılması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• MEB. (Milli Eğitim Bakanlığı) (2010). İlk Ders Genelgesi 2010/53. Önder, M. (2011). “Din ve Temel Değerler”, Değerler Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri. 26-28 Ekim 2011. Eskişehir: Osman Gazi Üniversitesi, 164-165.
• Özensel, E. (2003). “Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer”,Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 217-239
• Parlar, H., Çavuş, M., Levent, F., Ekşi, H. (2010). “Yöneticilerin Karakter Eğitimi Yeterlik İnancı Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”,Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 175-208.
• Ryan, K.,Lickona, T. (1992). Character Development: The Challenge andthe Model. Ed. K. Ryan&T. Lickona, Character Development in Schools and Beyond. CulturalHeritageandContemporaryChange Series VI. Foundations Of Moral Education, Vol. 3, http://www.crvp.org/book/Series06/VI-3/contents.htm Erişim Tarihi 03.02.2013
• Sarı, E. (2005). “Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği”,Değerler Eğitimi Dergisi, 3(10), 73-88.
• Schwartz, S.H. (1992). Universals in the Content Structure of Values: TheoriticalAdvencesandEmpricalTests in 20 Countries.In Zanna (Ed.). Advances in ExperimentalSocialPsychology(Vol. 25, pp. 1-65). New York: Academic Pres.
• Senemoğlu; N. (2002). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitapevi Tic. Ltd. Şti.
• Sünbül, A.M. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Konya: Çizgi Kitapevi.
• Şişman, M. (2006). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Tutuk, A., Al, D., Doğan S. (2002). “”,C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2002, 6 (2), 36-45.
• UNESCO. (2005). LivingValuesEducationforChildrenandYoungAdultsAroundtheWorld.http://www.livingvalues.net/ Erişim Tarihi: 03.02.2013
• Varış, F. (1998). Temel Kavramlar Ve Program Geliştirmeye Sistematik Yaklaşım. İçinde A.Hakan (Ed.), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Açık Öğ- retim Fakültesi Yayınları, Eğitim Bilimlerinde Yenilikler, 3-19.
• Yılmaz, E. (2009). “Öğretmenlerin Değer Tercihlerinin Bazı Değişkenler Açı- sından İncelenmesi”,Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 109-128.