İNFAZ KORUMA MEMURL ARININ İŞ DOYUMU VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 1, 101 - 114, 01.03.2014

Esra İlgün Hüseyin Izgar

Öz

Bu araştırmada ceza infaz kurumlarında çalışan infaz koruma memurlarının cinsiyet ve öğrenim düzeyi değişkenlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma tarama modelinde yapılmıştır. Araştırmanın evreni Konya, Kayseri, Nevşehir ve Sivas illerindeki açık ve kapalı ceza infaz kurumlarında çalışan infaz koruma memurlarından oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise bu illerde bulunan 7 açık ve kapalı ceza infaz kurumunda çalışan 489 infaz koruma memurudur. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Minnesota İş Doyumu Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde t testi, varyans analizi, tukey testi ve regresyon analizi kullanılmış, önemderecesi.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın bulguları; cinsiyete göre duyarsızlaşmave kişisel başarı hissinde azalma alt boyutlarında, öğrenim durumu değişkenine göre iş doyumu ile duygusal tükenme alt boyutunda istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde gruplar arası farklılık olduğu sonuçlarını ortaya koymaktadır. Regresyon analizi ise infaz koruma memurlarının iş doyumu düzeyleri ile tükenmişliğin her üç alt boyutu arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğunu göstermiştir. Araştırmanın bulguları ışığında öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnfaz koruma memuru, iş doyumu, tükenmişlik.

A RESEARCH ABOUT THE BURNOUT AND JOB SATISFACTION LEVELS OF CORRECTIONAL OFFICERS WORKING IN PRISONS

Öz

The objective of this study is to examine the burnout and job satisfaction levels of correctional officers working in prisons according to independent variables of gender and educational level. The research was designed in survey model in which 489 correctional officers who work at 7 open and high security level prisons in Konya, Kayseri, Sivas and Nevşehir were studied. The data was collected using Maslach Burnout Inventory, Minnesota Job Satisfaction Questionaire and Personal Information Scale.Analysis was made using t test, ANOVA, tukey test and regression and importance level was accepted .05. The analysis shows that significant differences are seen in Depersonalization and Personal Accomplishmentsub-dimensions of burnout considering the gender variable; and in job satisfaction and Emotional Exhaustionsub-dimension of burnout considering the educational level. Regression analysis shows that correctional officers’ job satisfaction level is significantly and negatively correlated with all three dimensions of burnout levels. Some proposals have been developed considering the findings.

Anahtar Kelimeler

Correctional officers, job satisfaction, burnout

Kaynakça

• Armağan, Ahsen (2004). Basın, stres ve denetim. (Bildiri). 2. International Symposium Communication in the Millennium, İstanbul.
• Ataklı, A.,Dikmetas E. ve Altınışık S. (2003). Üniversite hastanelerinde çalı- şan yönetici ve klinik sekreterlerinin iş doyumu. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 6(2).
• Baltaş, Acar ve Baltaş, Zuhal (2002). Stres ve başa çıkma yolları (21. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Bilgiç, R. (1998).
• Therelationshipbetweenjobsatisfactionandpersonalcharacteristicsof Turkishworkers. TheJournal of Psychology, 132 (5), 549-557. Çetinkanat, Canan (2000). Örgütlerde güdülenme ve iş doyumu. Ankara: Anı- Yayıncılık.
• Chapman, David ve Macolm, A. Lowther. TeachersSatisfactionwithTeaching. Journal of EducationalResearch, 75 (4), 1972.
• Chiu, R.K. (1998). Relatioshipsamong role conflicts, role satisfaction, and lifesatisfaction: evidencefrom Hong Kong. Social Behaviorandpersonality, 26, 409- 414.
• Dolunay, A. B.,Piyal, B. (2003). Öğretmenlerde bazı mesleki özellikler ve tü- kenmişlik. Kriz Dergisi, 11(1), 35-48.
• Ergin, Canan (1992). Doktor ve hemsirelerdetükenmislik ve Maslachtükenmislikölçeğinin uyarlanması.VII. Ulusal Psikolojik Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı.
• Finn, Peter (2000). Addressingcorrectionalofficerstress:programsandstrategies. İssuesand Practices in CriminalJustice, 4 (1), 81-103.
• Friedman, I.A. (1991). High- andlow- burnoutschools: School cultureaspectsof teacherburnout. Journal of EducationalResearch, 84 (6), 325-333.
• Gardner, J.,&Oswald, A. (2002). How doeseducationaffectmentalwell-being andjobsatisfaction? PaperPresentedto a NationalInstitute of Economicand SocialResearch Conference, at theUniversity of Birmingham, June 6.
• Gazioğlu, S. ve Tansel, A. (2006). Jobsatisfaction in Britain: Individualandjobrelatedfactors. AppliedEconomics, 38(10), 1163-1171.
• Izgar, Hüseyin (2001). Okul yöneticilerinde tükenmişlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. İçli, Tülin (2004). Kriminoloji. Ankara: Martı Kitap ve Yayınevi.
• Kaçmaz, Nazmiye (2005). Tükenmişlik (Burnout) sendromu. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi,1, 29-32.
• Karasar, Niyazi (2000). Bilimsel Araştırma Teknikleri(9.baskı). Ankara:Nobel Yayınları.
• Karlıdağ, Rıfat; Ünal, Süheyla ve Yoloğlu, Saim (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumudüzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 4, 114.
• Kavla, V. (1998). Hemşirelerde iş doyumu ile tükenmişlik ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kelley, B. (1994). A model of stressandburnout in collegiatecoaches: Effects ofgenderand time of season. ResearchQuarterlyforExerciseandSport, 65, 48-58
• Lee ve Ashforth (1996) ACPR Lee, R. T., veAshforth, B. E. (1996). A metaanalyticexamination of thecorrelates of thethreedimensions of jobburnout. Journal of Applied Psychology, 81(2), 123-133.
• Maslach, Christina and Jackson, Susan, E. (1981). TheMeasurementof experiencedburnout. Journal Of OccuationalBehavior. 2, 99-113.
• Maslach, C.,Shaufeli, W., andLeiter, M.P. (2001). Jobburnout. AnnualReview of Psychology, 52, 397-422.
• Mason, E. S. (1994) ‘Workvalues: a gendercomparisonand implicationsforpractice, psychologicalreports, 74: 415- 418.
• McCranie, E. W.,&Brandsma, J. M. (1988). Personalityandantecedents of burnoutamongmiddle- agedphysicians. BehavioralMedicine, 14, 30-36.
• Mechteld R.M. Visser, Ellen M.A. Smets, Frans J. OortandHanneke C.J.M. de Haes (2003).Stress, satisfactionandburnoutamongDutchmedicalspecialists.CMAJ,February 4 (3), 168-182.
• Ok, Sibel (2002). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin İş Doyumu, Rol Çatışması, Rol Belirsizliği ve Bazı Bireysel Özelliklere Göre İncelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdayı, N. (1990). Resmi ve Özel Liselerde Çalışan Öğretmenlerin işTatmini, işStreslerinin Karşılaştırmalı Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi.
• Pehlivan, İnayet, A. (2000). İş yaşamında stres.Ankara: Pegem Yayıncılık. Piyal, B., Çelen, Ü., Sahin, N. ve Piyal, B. (2000). Ankara Üni-versitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışanların iş doyumu. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 53(4), 241-250.
• Sermon, J.M. (1994). TheRelationship of the Dual Role Assignmenttothe Level of PerceivedBurnoutbySecondaryTeachers. DissertationAbstract International, 55(9), 2765A.
• Shirom, A. (1989). Burnout in workorganizations. In C. L. Cooper & I. Robertson (Eds.), International review of industrialandorganizationalpsych ology(Vol. 5, pp. 25-48). New York: Wiley.
• Siu, O. L. (2002). Experiencebeforeandthroughoutthenursingcareer, predictors of jobsatisfactionandabsenteeism in twosamples of Hong- Kong nurses. Journal of Advanced Nursing, 40(2), 218-229.
• Torun, Alev (1996).Stres ve tükenmişlik,Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Dergisi,1, 43-51.
• Tümkaya, Songül (1996). ÖgretmenlerdeTükenmislik Görülen Psikolojik Belirtiler veBaşa Çıkma Davranısları.Doktora Tezi, ÇukurovaÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.