Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okul Öncesi Eğitimde Öğretmen Cinsiyeti ile İlgili Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 24, 693 - 710, 29.12.2017

Mehmet Yalçın Fatma Ağgül Yalçın Bilal Macun

Öz

Bu çalışma okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitimde öğretmen cinsiyeti ile ilgili görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tarama modelinin kullanıldığı çalışmanın çalışma grubunu Ağrı İl merkezindeki okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 88 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ve altı açık uçlu soru içeren görüş formu kullanılarak toplanan veriler betimsel analiz yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Çalışmada; okul öncesi öğretmenliği açısından öğretmenin, mesleki bilgi ve becerisinin cinsiyetinden daha önemli olduğu, cinsiyetin çocukla iletişim kurmada önemli ve etkili olduğu, bayanların çocuklara daha samimi ve içten yaklaşabildikleri, etkinlik seçiminde cinsiyetin bir etkisi olmadığı, ailelerin bayan öğretmenlerin annelik içgüdüsü, çocukla daha iyi iletişim kuracakları inancından dolayı bayan okul öncesi öğretmenini tercih ettikleri, okul yöneticileri açısından da öğretmen cinsiyetinin önemli bir unsur olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erkek okul öncesi öğretmeni, Kadın okul öncesi öğretmeni, Okul öncesi eğitim, Öğretmen cinsiyeti

Preschool Teachers’ Views about Gender of Teacher in Pre-School Education

Öz

This study was conducted to determine pre-school teachers’ opinions about gender of teacher in preschool education.  The sample of this study, in which the survey method is used, consists of 88 teachers working in preschool education institutions in Ağrı city center. The sample of the study is determined through accessibility sampling method. Data collected using a written opinion form with six open-ended questions prepared by the researchers were analyzed by descriptive analysis approach. In the study, it is found out that in pre-school education the important point is not the teacher gender but teacher’s professional knowledge and skill, the gender could be important and effective while communicating with the child, the teacher gender is not decisive in choosing the teaching activities, the women are sincerer and their voice tone is effective in communication. Families preferred female pre-school teachers due to their maternal instincts and because they believe that female preschool teachers will communicate better with children. Moreover, it was found out that teacher gender is not an important factor also for school administrators.

Anahtar Kelimeler

Early childhood education, female preschool teacher, male preschool teacher, teacher gender

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2003). Etkili öğrenme ve öğretme. İzmir. Eğitim Dünyası Yayınları.
• Ada, Ş., Küçükali, R., Akan, D., & Dal, M. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları. Middle Eastern & African Journal of Educational Research (MAJER), 12, 32-59.
• Akman, B., Taşkın, N., Ozden, Z., & Okyay, O. (2014). Parents’ views on the appoinment of male teachers in Turkish preschools. Education as Change, 18(1), 21-32.
• Amara Azeem, Sebastian Berglund & Yuting Zhu (2016). Perceptions of gender diversity among Swedish preschool teachers master’s program in managing people. Knowledge and Change, 20th May 2016.
• Anlıak, Ş. (2004). Okul öncesi dönemde çocuğun yaşamında baba ve erkek öğretmenin rolü ve önemi. Ege Eğitim Dergisi,5, 25-33.
• Arslantürk, Z. & Arslantürk, A. (2013). Uygulamalı sosyal araştırma: kavramlar, teknikler, metotlar, bilgisayar uygulamaları, spss. (3. Baskı), İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Beyazkürk, D. (2006). Perceptions of male students in preschool education program. Eurasion Journal of Educational Research, 22, 26-37.
• Bhasin, K. (2003). Toplumsal cinsiyet “bize yüklenen roller”. (K.Ay, Çev.) Dayanışma Vakfı Yayınları. İstanbul: Kuşak Ofset Birinci Basım.
• Birey, T., & Beyidoğlu Onen, M. (2013). Toplumsal cinsiyet ve öğretmenlik: Öğretmenlerin bakış açısı (Gender and teaching profession: perspectives of teachers). Post Araştırma Enstitüsü (Post Research Institute).
• Cameron, C. (2001). Promise or problem? a review of the literature on malesworking in early childhood services. Gender, Work and Organization, 8(4), 430-439.
• Cameron, C., & Moss, P. (1998). Men as carers for young children: An introduction. On C. Owen, C. Cameron, & P. Moss (Eds.), Men as workers in services for young children: Issues of a mixed gender workforce (pp.11-28). London: Institute of Education, University of London.
• Carnes, G., & Albrecht, N. (2007). Academic and social-emotional effects of full-day kindergarten: The benefits of time. Emporia State Research Studies, 43(2), 64–72.
• Cooney, M. H. & Bittner, M. T. (2001). Men in early childhood education: their emergent issues. Early Childhood Education Journal, 29, 2.
• Cunningham, B. & Dorsey, B. (2004). Out of site but not out of mind: The harmful absence of men. Child Care Information Exchange, 165, 42–43.
• Cunningham, B. (1998). Recruiting male volunteers to build staff diversity. Child Care Information Exchange, (Sept), 20–22.
• Çelebi, M. D. Ve Kuşuçuran, B. N. (2015). Öğretim sürecindeki iletişimde cinsiyet değişkeninin etkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi/The Journal of International Education Science. 5, 490-508.
• Davidson, K. G., & Nelson, B. G. (2011). Men and teaching: good ıntentions and productive tensions. Journal of Men’s Studies, 19(2), 91-96.
• Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye’de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim, 86, 139-170.
• Deniz, Ü., & Kesicioğlu, O. S. (2012). Okul öncesi öğretmen adaylarının kişilik özelliklerinin bazı değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(2), 1-13.
• Downing, J. E., Ryndak, D. L., & Clark, D. (2000). Paraeducators in ınclusive classrooms: their own perceptions. Remedial and Special Education, 21, 171-181.
• Drudy, S. (2008). Gender balance/gender bias: The teaching profession and the impact of feminization. Gender and Education, 20(4), 309-323.
• Erden, S., Ozgun, O., & Aydilek-Ciftci, M. (2011). “I am a man, but i am a pre-school education teacher”: Self- and social-perception of male pre-school teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 3199–3204.
• Erdoğan T. (2008). Toplumsal sistemin düzen sağlayıcı unsuru olarak cinsiyet rolü farklılaşması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4),123-145.
• Eskicumalı, A. (2002). Eğitim, öğretim ve öğretmenlik mesleği (Ed. Yüksel Özden) içinde (s.14-25) Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Fagan, J. (1996). Getting males in early childhood programs. Education Digest, 62(2), 24-25.
• Gülveren, H. (2007). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve bu becerileri etkileyen eleştirel düşünme faktörleri. Unpublished doctoral dissertation, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Gürkan, T. (2005). Öğretmen nitelikleri görev ve sorumlulukları. Ed: A. Oktay, Ö. Polat Unutkan. Okul öncesi eğitimde güncel konular. 61-84. İstanbul: Morpa.
• Güven, E.D., & Cevher, N. F. (2005). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 18.
• Harris, K., & Barnes, S. (2009). Male teacher, female teacher: Exploring children’s perspectives of teachers’ roles in kindergartens. Early Child Development and Care, 179(2), 167–18.
• İnan, H, Z., Bayındır, N., Doğan-Temur, Ö., & Bartan, M. (2010). The problems experienced by male early childhood teacher candidates. Journal of EKEV, 14(43), 165-174.
• Jensen, J. J. (1996). Men as workers in childcare services. London: European Commission Network on Childcare.
• Joseph, S., Wright, Z., & Phil, M. (2016). Men as early childhood educators: experiences and perspectives of two male prospective teachers. Journal of Education and Human Development. 5(1), 213-219.
• Lambert, V. A. & Lambert, C. E. (2012). Qualitative descriptive research: an acceptable design. Pasific Rim İnternational Journal of Nursing Research, 16 (4), 255-256.
• Mukuna, T. E. & Mutsotso, N. S. (2011). Gender ınequalities in early childhood development education teaching profession in Kenya. Educational Research, 2(13), 1876-1885.
• OECD. (2015). Toplumsal cinsiyet eşitliği. Eğitime Yön Veren Eğilimler, 7, 1-12.
• Otaran, N., Erdur Baker, Ö., Savaş, G. Tüzemen, E. & Tarman, B. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı okul standartları kılavuzu. Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Geliştirilmesi Projesi (ETCEP). Ankara: MEB.
• Sak, R. , T., Tantekin Erden, F., Şahin Sak, İ.T. & Esmeray, H. (2016). Early childhood teachers and computers: beliefs and self-reported practices. Journal of Education and Future, 10, 19-33.
• Sak, R., Kızılkaya, G., Yılmaz, Y., & Dereli, M. (2015). Çocukların bakış açısıyla erkek ve kadın okul öncesi öğretmenleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 142-162.
• Sak, R., Sahin, İ. T., &Sahin, B. K. (2012). Views of female preschool pre-service teachers about male teaching colleagues. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 586- 593.
• Sak, R. ve Tezel Şahin, F. (2007). Erkek Okul Öncesi Öğretmenlerine Genel Bir Bakış. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi . 5-7 Eylül. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi,Tokat.
• Santoro, E. A., (2011). Full-DayKındergarten: A Case Study On ThePerceptıons Of DıstrıctLeadersInFourSuburbanPennsylvanıa School Dıstrıcts. TempleUniversity Sarı, M., & Başarır, F. (2016). Analyzing teachers’ perceptions of “female teacher” and “male teacher” within traditional gender roles. International Journal of Education and Research, 4,3.
• Skelton, C. (1991). A study of the career perspectives of male teachers of young children. Gender and Education, 3(3), 279–89.
• Skelton, C. (2005). Male primary teachers and perceptions of masculinity. Educational Review, 55(2), 195-209.
• Sumsion, J. (1999). Critical reflections on the experiences of a male early childhood worker. Gender and Education, 11(4), 455-468.
• Sumsion, J. (2000). Negotiating otherness: A male early childhood educator’s gender positioning. International Journal of Early Years Education, 8(2), 129–40.
• Sumsion, J. (2005). Male teachers in early childhood education: Issues and case study. Early Childhood Research Quarterly, 20(1), 109–123.
• Tsigra, M. (2010). Male teachers and children’s gender construction in preschool education. Paper was presented in 26. OMEP international conference, Gothenburg, Sweden.
• Walker, R. (2012). Naturalistic research. James Arthur, Michael Woring, Robert Coe and Larry V. Hedges (Ed.). Research Methods and Methodologies in Education, in (p. 76-93). California: SAGE.
• Wardle, F. (2003). .Introduction to early childhood education. NY: Pearson.
• Wardle F (2004). The challenge of boys in our early childhood programs. Earlychildhood NEWS. 16 (1), 16–21.
• Wiest, L. R., Olive, M. L., & Obenchain, K. M. (2003). Men’s perceptions of their experiences as K-2 teachers. Equity & Excellence in Education, 36, 82-95.
• Yazıcı, Z. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk sevme eğilimlerinin incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities,3(2), 279-286.