“Atatürkçülük” Kavramına İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Metaforik Algıları

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 28, 217 - 252, 31.12.2019

Melike Faiz , Emine Karasu Avcı

https://doi.org/10.35675/befdergi.475283

Cited By: 4

Öz

Atatürkçülük kavram olarak Mustafa Kemal Atatürk’ün düşüncelerinin takipçisi olma anlamını içeren, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, belirli bir sınıfa ait olmayan aklı ve bilimi önde tutan ideolojidir. Atatürkçü ideolojinin temelini, Mustafa Kemal Atatürk'ün düşünceleri ve uygulamalarıyla ortaya koyduğu amaçlar, ilkeler ve gerçekleştirdiği yenilikler oluşturur. Atatürkçülük, Türk tarihinden, Türk vatanının sahip olduğu kaynaklardan ve Türk insanının isteklerine çare bulma ihtiyacından doğmuştur. Bu araştırmada, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının Atatürkçülük kavramına ilişkin metaforik algıları incelenmiştir.  Araştırma temel nitel bir araştırma olarak desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 208 Sosyal Bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler öğretmen adaylarından “Atatürkçülük … gibidir. Çünkü … .” cümlesini tamamlamaları istenerek elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmada en çok üzerinde durulan metaforlar güneş, özgürlük, ağaç, vatanseverlik, hayat, devrim, su ve bayrak metaforlarıdır. En fazla metafor geliştirilen kategoriler ise aydınlatıcı ve yol gösterici olarak Atatürkçülük ile gereklilik ve zorunluluk olarak Atatürkçülük kategorileridir.

Anahtar Kelimeler

Atatürkçülük, metafor, öğretmen adayı, Sosyal Bilgiler

The Metaphorical Perceptions of Social Studies Teacher Candidates Related to “Ataturkism”

Öz

Ataturkism is a ideology that is based on
Atatürk's nationalism, which means to be a follower of Mustafa Kemal Ataturk's thoughts,
and which does not belong to a particular class, and keeps intelligence and knowledge
ahead. The foundations of Atatürkist ideology are the aims, principles and innovations
that Mustafa Kemal Atatürk put forward with his thoughts and practices.
Ataturkism is born of the Turkish history and the sources of the Turkish homeland
and the need to remedy the needs of the Turkish people. In this research, the perceptions
of Metaforth of Social Studies teacher candidates regarding the concept of
Ataturkism were examined. Phenomenology design is used in this research. The study
group of the study is composed of 208 social science teacher candidates.
Teacher candidates given in the survey are asked to complete the statement
"Ataturkism ... is like. Because ... ". The obtained data were analyzed
by content analysis. The most discussed metaphors in the study are sun,
freedom, tree, patriotism, life, revolution, water and flag metaphor. The categories
with the most metaphor developed are the Ataturkism as the enlightening and guiding
and the Ataturkism as the necessity and necessity.

Kaynakça

• Akçakayalıoğlu, C. (1989). Mîlli kültürümüzde Atatürkçülük ve bugünümüz. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 1(03), 281-284.
• Akşin, S. (2013). Atatürk devrimi, Atatürkçülük nedir?. http://ahmetsaltik.net/arsiv/2015/04/Ataturk_Devrimi_Ataturkculuk_Nedir_SINA_AKSIN.pdf adresinden 23.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Atatürk, M. K. (2006). Nutuk. Ankara: Evrensel İletişim Yayınları.
• Avcı, M. (2013). Atatürk ve çağdaşlaşma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(İLKE) Atatürk’ün Doğumunun 125. Yılı ve Cumhuriyetimizin 83. Yılı Özel Sayısı, 162-164.
• Başak, T. (2003). Bir düşünce sistemi olarak Atatürkçülük. Atatürk Dergisi, 3(3).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş.& Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 3. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Centel, T. (2006). Prof. Dr. Zeki Başar ve Atatürkçülük kavramı. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 12(29), 27-37.
• Cihan, E. (1981). Atatürk inkılabı yorumları. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 45 (1-4), 119-127.
• Coşgun, M. & Zarplı, Ç. (2015). Atatürkçü demokrasinin demokratikliği tartışmaları. Akademik Bakış Dergisi, 49, 45-59.
• Creswell, J. C. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri. 3. Baskıdan Çeviri, Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir (Çev. Ed.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Dayı, S. E. (2003). Atatürkçü Düşünce Sistemi ve Nitelikleri. Atatürk Dergisi, 3(3), 247-256.
• Dinç, S. (2008). Türk inkılabının dayandığı temeller ve Atatürkçülük. http://turkoloji.cu.edu.tr adresinden 07.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Dönmez, C. (2005). Atatürk ve Cumhuriyet döneminde ortaöğretim. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 255-268.
• Dönmez, C. (2006a). Atatürk’ün eğitim ile ilgili görüş ve uygulamalarına toplu bakış. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 91-109.
• Dönmez, C. (2006b). Değerler eğitiminde kahramanların kullanımına bir örnek: MustafaKemal Atatürk. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113-133.
• Erdem, A.R. (2014). Atatürk’ün bilime verdiği önem: Bilimi ve bilimsel düşünceyi hayatta rehber edinmesi. Belgi, 8, 1033-1046.
• Erdem, E. (2015). Atatürk’ün kadına ve kadın eğitimine verdiği önem. Belgi, 9(1), 1266-1277.
• Ertuğrul, H. (1988). Atatürkçülük nedir?, Atatürk Dergisi, 1(2) 1-4.
• Ertuğrul, H. (1989). Atatürkçülük evrensel boyutlu bir düşünce sistemidir. Atatürk Dergisi, 1(3).
• Güler, A. (tarihsiz). Bir çağdaşlaşma modeli olarak Atatürkçülük. http://turkoloji.cu.edu.tr/ATATURK/arastirmalar/guler_01.pdf adresinden 23.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Hic, M. (2008). Atatürkçülük, devletçilik, laiklik merkez sol ve merkez sağ partilerin genel eğilimleri, tutumları ve yanlışları. Journal of Social Sciences 2(2), 68-97.
• İnan, S. (2004). Atatürkçülük (Kemalizm) ve ideoloji. Liberal Düşünce, (36), 109-116.
• Kayadibi, F. (2006) Atatürk döneminde eğitim ve bilim alanında gelişmeler, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, 1-21
• Kayıran, M. ve Yeşiltaş, M. Y. (2013). Atatürkçü düşünce sistemi: Atatürkçülük (Kemalizm). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 51, 579-615.
• Keskin, M. (2004). Yeni bir dünya görüşü olarak Atatürkçülük, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 1-8.
• Korkmaz, Z. (tarihsiz). Atatürkçü düşünce sisteminin dayandığı değerler. www.ayk.gov.tr adresinden 21.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Kocatürk, U. (1988). Gençlik ve Atatürkçülük. Atatürk Dergisi, 1(2), 5-13.
• Küçükmeriç, Y. (1985). Atatürkçülük nedir, ne değildir?, Eğitim ve Bilim, egitimvebilim.ted.org.tr adresinden 23.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research. 2nd Edition, United States of America: PB Printing.
• Mumcu, A. (1986). Atatürkçü Düşünce Sisteminde Milli Birliğin Yeri, 10 Kasım 1986 Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk’ü Anma Töreni, http://www.atam.gov.tr adresinden 21.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Öksüz, H. (2006). Atatürkçülük ve küreselleşme sürecinde Türkiye. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 81-92.
• Özüçetin, Y. (2005). Atatürkçü Düşünce Sistemi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 6(1), 59- 65.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir (Çev. Ed.), 3. Baskıdan Çeviri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Polat, İ. (1989). Atatürk ve milli eğitim. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 1(03).
• Sağ, V. (2001).Tarihsel süreç içerisinde Türk kadını ve Atatürk. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 9-23.
• Yılmaz, S. (2007). Atatürkçü düşünce sistemi ve Avrupa birliği değerleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 108- 152.