Öğrenci Merkezli Yöntem, Teknik ve Stratejilerin Öğrenci Tutumuna Etkisi: Bir Meta Analiz Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 33, 294 - 323, 31.03.2022

Saadet Aylin Yağan

https://doi.org/10.35675/befdergi.730782

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğrenci merkezli yöntem, teknik ve stratejilerin öğrencilerin derse karşı tutumları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada meta-analiz yönteminden yararlanılmıştır. Veriler Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’nden erişilebilen lisansüstü tezlerden edinilmiştir. Meta analize dâhil edilme kriterlerini karşılayan 35 teze ulaşılmış bu tezlerden 39 etki büyüklüğü hesaplanmıştır. Verilerin analizinde her bir çalışmaya ait bireysel etki büyüklükleri ve genel etki büyüklüğü hesaplanmıştır. Ayrıca öğrenim düzeyi ve öğrenme alanı değişkenlerinin etkisi de incelenmiştir. Araştırmada öğrenci merkezli yöntem, teknik ve stratejilerin öğrenci tutumunu olumlu yönde geliştirmede orta düzeyde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Öğrenim düzeyi ve öğrenme alanlarına göre etki büyüklükleri farklılaşmaktadır. Bu sonuçlara dayalı olarak öğrenci merkezli yöntem, teknik ve stratejilerin öğretim aşamasında kullanılması ancak öğrenim düzeyi ve öğrenme alanı özelliklerinin göz önünde bulundurulması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Meta analiz, öğrenci merkezli yöntem teknik ve stratejiler, tutum

Kaynakça

• Akçöltekin, A. (2019). Jigsaw tekniğinin 9. sınıf öğrencilerinin çevresel davranışları üzerindeki etkisi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 273-320.
• Akdemir, E. ve Özçelik, C. (2019). The investigation of the attitudes of teachers towards using student centered teaching methods and techniques. Universal Journal of Educational Research, 7(4), 1147-1153. Doi: 10.13189/ujer.2019.070427
• Akkaya, E. (2018). Küme destekli bireyselleştirme tekniğinin çember ve daire konusunda 7. Sınıf öğrencilerinin başarı, kalıcılık ve tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 502426).
• Alemli, A. (2019). Fen eğitiminde araştırma sorgulama temelli öğrenme yaklaşımının etkililiğinin meta analiz yöntemiyle incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 563573).
• Arslan, A. (2016). İşbirlikli öğrenme modelinin fen öğretimi laboratuvar uygulamaları dersinde akademik başarı, kalıcılık ve tutuma etkileri. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 445653).
• Arslan, A. (2017). Türkçe öğretiminde istasyon tekniği kullanımının öğrencilerde akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 454386).
• Avcı, G. (2019). Sınıf dışı eğitimin ilkokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutum, başarı ve hatırda tutma düzeyine etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 569720).
• Ayaz, M. F. (2015). Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Fen Derslerine Yönelik Tutumlarına Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 51-76.
• Badeli, Ö. (2017). İlkokul 4. sınıf “saf madde ve karışım” konusunun öğretiminde 5E modeli ile desteklenen bağlam temelli öğretim yönteminin öğrencilerin kavramsal anlamalarına, fene yönelik tutumlarına ve bilgilerinin kalıcılığına etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 470227).
• Baeten, M., Dochy, F., and Struyven, K. (2012). Using students’ motivational and learning profiles in investigating their perceptions and achievement in case-based and lecture-based learning environments. Educational Studies, 38(5), 491–506. Doi:10.1080/03055698.2011.643113
• Baş, G. (2015). Sosyal-yapılandırmacı öğrenme ortamı tasarımının öğrenenlerin akademik başarılarına, derse yönelik tutumlarına ve bilişüstü farkındalık düzeylerine etkileri ile öğrenme sürecine katkıları. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 407523).
• Başaran, H. (2019). İlkokul dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde dijital hikâyelerle desteklenmiş öğretimin akademik başarı, tutum, motivasyon, bilişüstü düşünme ve karar verme stratejilerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 582248).
• Bloom, B. S. (2012). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. D. A. Özçelik (Çev.). Ankara: Pegem.
• Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. ve Rothstein, H. R. (2009). Introduction to meta analysis. West Sussex, UK: John Wiley ve Sons.
• Brown, K. L. (2003). From teacher-centered to learner-centered curriculum: Improving learning in diverse classrooms. Education, 124(1), 49–54.
• Budak, E. (2017). Lise 10. sınıf çevre kimyası konusunun öğretiminde kavramsal değişim metinlerinin öğrenci başarısı ve çevresel tutum üzerine etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 490676).
• Çalış, D. (2019). Tahmin gözlem açıklama destekli proje tabanlı çevre eğitiminin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik tutum, davranış ve başarısına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 565311).
• Çınar, İ. (2019). Quizlet çevrimiçi kelime uygulamasının ortaöğretim öğrencilerinin kelime öğrenmelerine ve İngilizce dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 557345).
• Çöllü, E. F. ve Öztürk, Y. E. (2006). Örgütlerde inançlar-tutumlar tutumların ölçüm yöntemleri ve uygulama örnekleri bu yöntemlerin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 373-404.
• Darsih, E. (2018). Learner-centered learning: What makes it effective. Indonesian EFL Journal, 4(1), 33-42. Doi: 10.25134/ieflj.v4i1.796.
• Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta analiz. Ankara: Pegem.
• Doyle, T. (2008). Helping students learn in a learner centered environments. Sterling, VA: Stylus.
• Durmuş, T. (2017). Hayat bilgisi dersinde kullanılan farklılaştırılmış öğretim modelinin, öğrencilerin başarı düzeyleri ve tutumlarına etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 456623).
• Durna, İ. H. (2019). Sosyal bilgiler dersinde jigsaw tekniği kullanımının öğrenci başarısına, bilgilerin kalıcılığına ve derse karşı tutuma etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 554714).
• Elgün, E. (2016). Yapılandırmacı öğrenme tabanlı etkileşimli doğrudan öğretim yaklaşımının deneysel bir uygulaması: Kimyasal türler arası etkileşimler. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 429609).
• Er, Ö. (2018). Fen ve teknoloji dersi 7.sınıf ışık ünitesinde alternatif değerlendirme yaklaşımları temelli öğretimin öğrencilerin akademik başarıları ve tutumları üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 503615).
• Erşahan, O. (2016). Yapılandırmacı yaklaşımı temel alan etkileşimli video öğretim yönteminin 7. sınıf öğrencilerinin iş ve enerji konusu ile ilgili bilişsel ve duyuşsal öğrenmelerine etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 429396).
• Eryiğit, U. (2018). Fen bilimleri dersinde animasyon kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 502360).
• Gençtürk, A. T. (2017). Programlama dersinde web 2.0 teknolojilerinin kullanımının öğrencilerin programlama dillerine yönelik tutumlarına, akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerilerine olan etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 456573).
• Girgin, D. (2009). Canlılar ve hayat ünitesinde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve tutumları üzerindeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 239348).
• Gündüz, Z. (2017). Effects of multiple intelligences activities in a content-based context on grammar, vocabulary, writing and reading comprehension and attitudes of learners and teachers of English. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 463308).
• Gür, B. S. (2006). Öğrenci merkezli eğitimin çıkmazları. Eskiyeni, 3(3), 34-45.
• Hedges, L. V. and Olkins, I. (1985). Statistical methods for meta-analysis. San Diego, CA: Academic Press.
• Hunter, J. E., and Schmidt, F. L. (1990). Methods of meta-analysis: Correcting error and bias in research findings. Newbury Park, CA: Sage.
• İnan, B. (2015). Bilgisayar destekli öğretimin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi başarılarına ve tutumlarına etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 410477).
• Jacobs, G. M., Renandya, W. A., and Power, M. (2016). Simple powerful strategies for student centered learning. Switzerland: Springer.
• Karaçallı, S. (2011). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenme yönteminin akademik başarıya, tutuma, kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 286744).
• Kardaş, M. N. (2013). İşbirlikli öğrenme yönteminin öğretmen adaylarının yazılı anlatım dersine yönelik tutumlarına etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 152-163.
• Kardaş, M. N. ve Uca, N. (2016). Aktif öğrenme yönteminin öğrencilerin başarı, tutum ve uygulamalara yönelik görüşleriyle ilişkisi: Bir meta-analiz çalışması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(7), 118-130.
• Koçyiğit, M. (2018). İşbirlikli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin coğrafya derslerindeki akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 524356).
• Konu, M. (2017). Yaşam temelli probleme dayalı öğretim uygulamalarının öğrencilerin biyoloji dersindeki başarılarına, tutumlarına, motivasyonlarına ve problem çözme becerilerine etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 459519).
• Koyuncu, Y. (2019). Fen bilimleri dersinde model kullanımının 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 589139).
• MacMeekin, M. (2020). Student-centered instructional strategies. https://www.teachthought.com/pedagogy/28-student-centered-instructional-strategies/ adresinden erişilmiştir.
• McCombs, B. L. (2003). Research to policy for guiding educational reform. In W. M. Reynolds and G. E. Miller (Eds.), Comprehensive handbook of psychology. Volume 7: Educational psychology (pp. 583–607). New Jersey: John Wiley and Sons.
• McCombs, B. L., and Vakili, D. (2005). A learner-centered framework for e-learning. Teachers College Record, 107(8), 1582-1600.
• Orhan, A. T. ve Men, D. (2018). Web tabanlı öğretimin fen dersi başarısına ve fen dersine yönelik tutuma etkisi: bir meta analiz çalışması. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 245-284. Doi:10.18026/cbayarsos.465728.
• Öç, U. (2019). Argümantasyona dayalı fen laboratuvarı uygulamalarının bilimsel süreç becerileri, laboratuvara yönelik tutum ve yaratıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 546606).
• Özdemirli, G. (2011). İşbirlikli öğrenme yönteminin öğrencinin matematik başarısı ve matematiğe ilişkin tutumu üzerindeki etkililiği: bir meta-analiz çalışması. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 299883).
• Özden, Y. (2005). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem.
• Öztürk, S. (2016). Programlama öğretimindeki ters yüz öğretim yönteminin öğrencilerin başarılarına, bilgisayara yönelik tutumuna ve kendi kendine öğrenme düzeylerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 432666).
• Pullu, E. (2019). Programlama öğretiminde otantik görev odaklı uygulamaların öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına, problem çözme ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 576845).
• Schulze, R. (2004). Meta analysis: A comparison of approaches. Cambridge, MA: Hogrefe and Huber.
• Seyhan, A. (2017). Jigsaw yönteminin lise 9. sınıf tarih dersinde öğrencilerin akademik başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 463307).
• Şahin, N. (2019). Türkçe dersi kapsamında gerçekleştirilen yaratıcı yazma uygulamalarının öğrencilerin tutumları üzerindeki etkisinin meta-analiz ile incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(1), 115-129.
• Taşyürek, Z. (2017). Sosyal bilgiler dersinde internet kullanımının öğrencelerin akademik başarılarına, bilgilerin kalıcılığına ve derse karşı tutumlarına etkisi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 463096).
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.
• Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. [e- kitap]. http://k.ogren-sen.com/tıp/12768/index.html adresinden erişilmiştir.
• Toraman, K. (2018). Sözlü ve yazılı edebi ürünlerin sosyal bilgiler dersi öğretiminde akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 533860).
• Tosun, S. (2020). Sanat akımlarının yaratıcı drama yöntemiyle öğretilmesinin öğrenci başarısına ve tutuma etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 608057).
• Ural, A. ve Argün, Z. (2010). İşbirlikli öğrenmenin matematikte başarıya ve tutuma etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 489-516.
• Ural, G. ve Bümen, N. (2016). Türkiye’de fen ve teknoloji öğretiminde yapılandırmacılığın öğretimsel uygulamaları üzerine bir meta-analiz. Eğitim ve Bilim, 41(185), 51-82.
• Uysal, Y. (2018). Ortaokul 6. sınıf fen bilimleri dersi elektriğin iletimi konusunun öğretiminde 5E modelinin öğrenci başarısına ve tutumuna etkisinin araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 527201).
• Weimer, M. (2002). Learner centered teaching. San Francisco, CA: Jossey Bass.
• Weimer, M. (2012, February 22). My students don’t like group work. Faculty Focus. Retrieved from http://www.facultyfocus.com/articles/teaching-professor-blog/my-students-dontlike-group-work/
• Yeşilpınar-Uyar, M. ve Doğanay, A. (2018). Öğrenci merkezli strateji, yöntem ve tekniklerin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 186-209. Doi: http://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.334542
• Yıldırım, H. (2011). Probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı öğrenme yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarılarına ve tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 280694).
• Yıldırım, Z. (2016). Alan ölçme öğretiminde basamaklı öğretim yönteminin etkisinin incelenmesi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 433818).
• Yıldız, M. (2018). İlkokul 4. sınıf fen bilimleri dersinde yansıtıcı öğretim ile desteklenmiş basamaklı öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 491285).
• Yılmaz, Z. (2018). Biyoloji eğitiminde popüler medya kaynakları kullanımının öğrencilerin biyoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 528100).
• Yüksel, S. (2017). Scratch programı öğretiminde ayrılıp birleşme tekniği kullanımının öğrencilerin derse yönelik tutumuna akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişilmiştir. (Tez No: 472231).