Ergenlere Yönelik Geliştirilen Nomofobi Farkındalığı Psiko-Eğitim Programının Etkililiği

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 34, 625 - 641, 30.06.2022

Oğuzhan Yıldırım

https://doi.org/10.35675/befdergi.887091

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı ergenlere yönelik geliştirilen nomofobi farkındalığı psiko-eğitim programının etkililiğini incelemektir. Sekiz oturumdan oluşan bu program araştırmacı tarafından alanyazındaki ilgili araştırma sonuçları ışığında ve uzman görüşü alınarak oluşturulmuştur. Bu araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın başında bir ortaokulda akıllı telefon kullanan öğrenciler tespit edilmiştir ardından bu öğrencilere yönelik Nomofobi Yaygınlığı Ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin uygulanmasının ardından nomofobi düzeyi en yüksek 16 ergen belirlenmiştir. Bu ergenler araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Bu 16 ergen deney ve kontrol grubuna rastgele olarak atanmıştır. Başlangıçta deney ve kontrol grubundaki ergenlerin nomofobi belirtilerini yansıtan puanlar arasında anlamlı bir farkın olmadığı belirlenmiştir. Nomofobi farkındalığı psiko-eğitim programı deney grubundaki ergenlere uygulanırken kontrol grubundaki ergenlere herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırma sonucuna göre uygulanan psiko-eğitim programının ardından deney grubundaki ergenlerin nomofobi düzeylerinin azaldığı görülmüştür. Ayrıca son test puanları incelendiğinde deney grubundaki ergenlerin nomofobi düzeylerinin kontrol grubundaki ergenlere göre anlamlı şekilde düştüğü tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre uygulayıcılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Nomofobi, Akıllı Telefon, Psiko-Eğitim, Ergen

The Effectiveness of Nomophobia Awareness Psycho-Educaton Program for Adolescents

Öz

The aim of this study was to examine the effectiveness of nomophobia awareness psycho-education program for adolescents. The eight-sessions nomophobia awareness psycho-education program was developed by the researcher based on expert opinion and research results in the literature. Experimental design with pre-test and post-test control group was used in this study. At the beginning of the study, that students who having smartphones were identified. Then, the Nomophobia Prevalence Scale was applied to these students and the 16 students with the highest nomophobia level were determined. Subsequently, these students were randomly assigned to the experimental and control groups. In the study, it was examined whether there was a significant difference between the nomophobia levels of the adolescents who participated and not participated in the nomophobia awareness psycho-education program. At the beginning of the research, there was no significant difference between the pre-test scores of the adolescents in the experimental and control groups. According to the research findings, there were significant differences between pre-test and post-test scores of adolescents in the experimental group. In addition, the post-test scores of the adolescents in the experimental and control groups were significantly different from each other. According to the results of the research, suggestions were made to the practitioners and researchers.

Anahtar Kelimeler

Nomophobia, smart phone, psycho-education, adolescent

Kaynakça

• Adnan, M., & Gezgin, D. M. (2016). Modern çağın yeni fobisi: üniversite öğrencileri arasında nomofobi prevalansı. Journal of Faculty of Educational Sciences, 49(1). 141-158.
• Arar, M. (2018). İnternet bağımlılığı ile başa çıkma psiko-eğitim programının lise 10.sınıflarda internet kullanımına etkisi.Yüksek Lisans Tezi. Lefke Avrupa Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Kıbrıs.
• Bragazzi, N. L., & Del Puente, G. (2014). A proposal for including nomophobia in the new DSM-V. Psychology research and behavior management, 7, 155.
• Bivin, JB., Mathew, P., Thulasi, P. C., & Philip, J. (2013). Nomophobia-do we really need to worry about?. Reviews of Progress, 1(1).
• Brown, N.W., (2013). Psikolojik danışmanlar için psiko-eğitsel gruplar hazırlama ve uygulama rehberi (V. Yorgun, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2017). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Daily Mail (2008). Nomophobia is the fear of being out of mobile phone contact – and it’s the plague of our 24/7 age. 13.12.2020 tarihinde https://www.dailymail.co.uk/news/article-550610/Nomophobia-fear-mobile-phone-contact--plague-24-7-age.html adresinden edinilmiştir.
• Dongre, A.S., Inamdar, I.F., & Gattani, P.L. (2017). Nomophobia: a study to evaluate mobile phone dependence and ımpact of cell phone on health. National Journal of Community Medicine, 8, 688-693.
• Elmore, T. (2014, 18 Eylül). Nomophobia: A rising trend in students. 13.12.2020 tarihinde Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/artificial-maturity/201409/nomophobia-rising-trend-in-students adresinden edinilmiştir.
• Erdem, H., Kalkın, G., Türen, U., & Deniz, M. (2016). Üniversite öğrencilerinde mobil telefon yoksunluğu korkusunun (nomofobi) akademik başarıya etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 923-936.
• Erden, S., & Hatun, O. (2015). İnternet bağımlılığı ile başa çıkmada bilişsel davranışçı yaklaşımın kullanılması: Bir olgu sunumu. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2(1), 53-83.
• Erol, B. (2019). Bilişsel-davranışcı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının ergenlerin problemli internet kullanım düzeylerine etkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erses, T., & Müezzin, E. (2018). İnsani değerler psiko-eğitim programının ergenlerde ınternet kullanımına etkisi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4(7), 313-326.
• Gezgin, D. M. (2017). Exploring the influence of the patterns of mobile internet use on university students’ nomophobia levels. European Journal of Education Studies. 3, 29-53.
• Gezgin, D. M., Çakır, O., & Yıldırım, S. (2018). The relationship between levels of nomophobia prevalence and ınternet addiction among high school students: the factors ınfluencing nomophobia. International Journal of Research in Education and Science, 4(1), 215-225.
• Gümüş, A. (2018). Tıp fakültesi öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ve depresyon durumlarının değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Van.
• Johnson, B., & Christensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. (4. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.
• Jong-Un, K. (2008). The effect of art group counseling program on the internet addiction level and self esteem of internet addiction university students. International Journal of Reality Theraphy. 27(2), 4-12.
• Kaplan-Akıllı, G., & Gezgin, D.M. (2016). Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ile farklı davranış örüntülerinin arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 51-69.
• Nedim-Bal, P., & Metan, H. (2016). Bilgisayar bağımlılığı ile baş etme eğitimi programının 9. sınıf öğrencileri üzerindeki etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 62-74.
• Orbach, S. (2018). Terapi odasında: Kapının ardında konuşulanlar. (Çev. K. Tekneci). İstanbul: Epsilon Yayınevi.
• Pavithra, M. B., Madhukumar, S., & Mahadeva, M. (2015). A study on nomophobia-mobile phone dependence, among students of a medical college in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340-344.
• Sırakaya, M. (2018). Ön lisans öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin akıllı telefon kullanım durumlarına göre incelenmesi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 14(2), 714-727.
• Spitzer, M. (2015). M-Learning? When it comes to learning, smartphones are a liability, not an asset. Trends in Neuroscience ve Education, 4, 87–89.
• Süler, M. (2016). Akıllı telefon bağımlılığının öznel mutluluk düzeyine etkisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Taş, İ. (2015). Psikolojik belirtileri azaltmaya yönelik psiko-eğitim programının ergenlerde internet bağımlılığına etkisi. Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Tran, D. (2016). Classifying Nomophobia as Smart-Phone Addiction Disorder. UC Merced Undergraduate Research Journal, 9(1).
• TÜİK (2018). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. 13.12.2020 tarihinde TÜİK: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27819 adresinden edinilmiştir.
• Türen, U., Erdem, H., & Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1-12.
• Yıldırım, Ç. (2014). Exploring the dimensions of nomophobia: Developing and validating a questionnaire using mixed methods research. Yüksek Lisans Tezi, Iowa State University, Iowa.
• Yıldırım, C., & Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137.
• Yıldırım, S., & Kişioğlu, A. N.. (2018). Teknolojinin getirdiği yeni hastalıklar: Nomofobi, netlessfobi, fomo. Med J SDU/SDÜ Tıp Fak Dergisi, 25(4), 473-480.
• Young, K. S. (2007). Cognitive behavior therapy with Internet addicts: treatment outcomes and implications. CyberPsychology & Behavior, 10(5), 671-679.