The Relationship Between Curriculum Literacy Levels and Critical Thinking Tendencies of Teachers

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 37, 198 - 217, 25.03.2023

Cemile Barut Kerim Gündoğdu

https://doi.org/10.35675/befdergi.1213781

Cited By: 5

Öz

The purpose of this research is to examine the relationship between teachers' curriculum literacy and critical thinking tendencies. In the research, 364 teachers working in Aydın province Efeler district took part. In this quantitative study, the corelational survey model was used. Personal Information Form, Teachers' Program Literacy Scale and Critical Thinking Tendency Scale were applied to the teachers as data collection tools. Descriptive statistics, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA) and Pearson correlation test were used for data analysis. According to the results obtained in the study, it was seen that the total scores of the curriculum literacy and the average scores of the sub-dimensions of the teachers differed significantly according to their professional seniority, type of school and branch. According to the results obtained in the study, it was observed that the total scores of critical thinking tendency and the average scores of its sub-dimensions differed significantly according to their professional seniority, but did not differ significantly according to school type and branch. Finally, a moderate, positive relationship was found between teachers' curriculum literacy and critical thinking tendencies.

Anahtar Kelimeler

Curriculum literacy, critical thinking, thinking skills

Öğretmenlerin Program Okuryazarlık Düzeyleri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin program okuryazarlıkları ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada, Aydın ili Efeler ilçesinde görev yapan 364 öğretmen yer almıştır. Nicel türde gerçekleştirilen bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak öğretmenlere Kişisel Bilgi Formu, Öğretmenlerin Program Okuryazarlıkları Ölçeği ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizi için betimsel istatistikler, bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon testine başvurulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin program okuryazarlık toplam puanlarının ve alt boyutlarına ilişkin ortalama puanların mesleki kıdemlerine, çalışılan okul türüne ve branşa göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Ayrıca, eleştirel düşünme eğilimi toplam puanlarının ve alt boyutlarına ilişkin ortalama puanların mesleki kıdemlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği, okul türü ve branşa göre ise anlamlı farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak öğretmenlerin program okuryazarlıkları ve eleştirel düşünme eğilimi arasında orta düzeyde, pozitif bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

: Program okuryazarlığı, eleştirel düşünme, düşünme becerileri.

Kaynakça

• Akyıldız, S. (2020). Öğretim programı okuryazarlığı kavramının kavramsal yönden analizi: Bir ölçek geliştirme çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 315-332.
• Aslan, S., & Gürlen, E. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin program okuryazarlık düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 171-186.
• Başaran, S. T., & Aksu, M. (2007). Anatolian teacher high schools: Advantages, limitations and suggestions for improvement. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 40(1), 157-179.
• Baştürk, S., & Dönmez, G. (2011). Matematik öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgilerinin ölçme ve değerlendirme bilgisi bileşeni bağlamında incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 17-37.
• Bay, E., Gündoğdu, K., Ozan, C., Dilekçi, D., & Özdemir, D. (2012). İlköğretim öğretmen adaylarının program yaklaşımlarının analizi Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(3), 15-29.
• Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(18), 121-138.
• Boncuk, A. (2021). Öğretmenlerin program okuryazarlıkları ile öğretim programına bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 3(1), 88-108.
• Bümen, N.T., & Yazıcılar, Ü. (2020). Öğretmenlerin öğretim programı uyarlamaları üzerine bir durum çalışması: Devlet ve özel lise farklılıkları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 183-224.
• Chesla, E. L. (1999). Critical thinking and logic skills for college students. Prentice Hall:
• Cheung, D., & Wong, H. W. (2002). Measuring teacher beliefs about alternative curriculum designs. Curriculum Journal, 13(2), 225–248. https://bera-journals.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1080/09585170210136868 adresinden 26 Haziran 2022 tarihinde alındı.
• Dağ, Ş. (2021). Öğretmenlerin program okuryazarlıkları ve öğretme motivasyonlarının incelenmesi. (Tez No. 701331) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Demir, E., & Toraman, Ç. (2021). Öğretmenlerin eğitim programı okuryazarlık düzeyleri. Trakya Eğitim Dergisi,11(3), 1516-1528.
• Eren, A. (2010). Öğretmen adaylarının program inançlarının görünüm analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 379-388.
• Güneş Şınego, S., & Çakmak, M. (2021). Öğretmenlerin eğitim programı okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Kesit Akademi Dergisi, 7(27), 233-256.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Kahramanoğlu, R. (2019). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlığına yönelik yeterlik düzeyleri üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 827-840.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Yayınevi.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi (32.basım). Nobel Yayıncılık.
• Kaya, A., Balay, R., & Göçen, A. (2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1303-5134.
• Kline, R. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. The Gullford Press.
• Korkmaz, Ö. (2009). Öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-13.
• Kurt, A., & Kürüm, D. (2010). Medya okuryazarlığı ve eleştirel düşünme arasındaki ilişki: Kavramsal bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 20-34.
• Kuduban, Ö. & Aktekin, S. (2013). Türk Edebiyatı dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri: Trabzon örneği. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, 39(39), 167-186.
• MEB. (2019). Öğretim programlarını izleme ve değerlendirme sistemi. 02 Şubat 2022 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/SSS.aspx adresinden alındı.
• MEB. (2020). TIMMS 2019 Türkiye Raporu. https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_12/10175514_TIMSS_2019_Turkiye_On_Raporu_.pdf adresinden 27 Haziran 2022 tarihinde alındı.
• Pektaş, Ö. (2021). Öğretmenlerin öğretim programlarına ilişkin farkındalıklarının incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Polat, M. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile yaratıcılık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Tez No. 457397) [Yüksek lisans tezi, Adıyaman Üniversitesi-Adıyaman]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Robb, R.A. (1963). W. G. Cochran, sampling techniques (2nd edition, 1963), ix+413 pp., 72s. Proceedings of the Edinburgh Mathematical Society, 13, 342 - 343. https://www.semanticscholar.org adresinden 25 Haziran 2022 tarihinde alındı
• Senemoğlu, N., & Özçelik, D. A. (1989). Öğretmen adaylarına “Öğretmenlik bilgisi” kazandırma bakımından fen-edebiyat ve eğitim fakültelerinin etkililiği. Çağdaş Eğitim Dergisi, 142, 18-21.
• Shavelson, R. J., & Stern, P. (1981). Öğretmenlerin pedagojik düşünceleri, yargıları, kararları ve davranışları üzerine araştırma. Eğitim Araştırmalarının Gözden Geçirilmesi, 51(4), 455-498.
• Suhr, D. D. (2006). Exploratory or confirmatory factor analysis. https://support.sas.com/resources/papers/proceedings/proceedings/sugi31/200-31.pdf
• Superfine, B. M. (2008). The courts and standards based reform. Oxford University Press. Tunçer, E., & Sapancı, A. (2021). Ortaokul matematik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilim ve uygulama algıları arasındaki ilişki. Asya Öğretim Dergisi, 9(2), 55-74.